21378 instalacje118

4. TEORTA SILNIKA SKOKOWEGO 118

Poglądowy schemat tłumienia mechanicznego z pomocą dodatkowego elementu bezwładnościowego przedstawiono na rys. 4.14. Jako czynnik użyty w sprzęgle łączącym tłumik bezwładnościowy z wałem silnika może wystąpić: tarcie suche, tarcie lepkie (sprzęgło z zastosowaniem cieczy) oraz prądy wirowe wzbudzane dzięki zastosowaniu magnesu trwałego.

Przykładem tłumienia bezwładnościowego z zastosowaniem tarcia suchego jest tłumik Lancastera (rys. 4.15), w którym w czasie zmian pręd-

		4 1
Tfwpj i	1 5E/ /-	/	A
L-	-		J
Inf f SRw	1
IMHi		eB

Rys. 4.15. Tłumik bezwładnościowy Lancastera

1 — wał silnika; 2 — krążki bezwładnościowe; 3 — nakładki cierne z teflonu; 4 — — wkręty dociskowe

kości energia jest wytracana na tarcie. Do tego celu służą osadzone na walc silnika krążki bezwładnościowe 2, zaopatrzone w nakładki cierne 3, które mogą być wykonane z teflonu. Nakładki są dociskane przez wkręty regulacyjne 4. Przy stałej prędkości wirowania, dzięki siłom tarcia krążki wirują z tą samą prędkością co silnik.

Moment bezwładności krążków w tłumiku Lancastera powinien być w przybliżeniu 2-4-3 razy większy od momentu bezwładności silnika, a moment tarcia na nakładkach stanowi zwykle 10 : 15% momentu krytycznego. Materiał, z którego wykonano nakładki powinien zapewnić małą różnicę tarcia statycznego i ruchowego. Wadą sposobu ograniczania tłumienia przez zastosowanie tarcia suchego jest strata energii źródła zasilania na tarcic i zmniejszenie sprawności napędu.

Może być również stosowany tłumik z wykorzystaniem prądów wirowych (rys. 4.16). Magnes trwały / stanowi masę o dużym momencie

Rys. 4.16. Tłumik bezwładnościowy wiroprądowy 1 — magnes

	t,— 1			/
	1 1	V.'V« :,'V|.v:v;; v
	1			/ •
	I I		o-L -r
—Lh —o-		------	-1- ?
	-ir~

bezwładności, a zarazem źródło pola magnetycznego. Przy przyspieszeniach powstają w magneiowodzie prądy wirowe, powodując wytracanie energii.

Innym rozwiązaniem, rzadziej stosowanym, jest tłumik z wykorzystaniem tarcia lepkiego cieczy zawartej w wąskiej przestrzeni (rys. 4.17).

Rys. 4.17. Bezwładnościowy tłumik zewnętrzny z tarciem lepkim cieczy w wąskiej szczelinie

1 — ciecz; 2 — element bezwładnościowy

Tłumik składa się z pojemnika o kształcie cylindrycznym,, zamocowanego na walc silnika, zawierającego współosiowo zmontowany walec (koło zamachowe) o dużej bezwładności. Oba człony tłumika mogą wirować wolno w stosunku do siebie, lecz pierścieniowa mała przestrzeń pomiędzy nimi jest wypełniona cieczą lepką, wobec czego każdy wzgłędny ruch prowadzi do powstania sił hamujących, działających na obie części. Kiedy silnik pracuje w .stanie ustalonym (ze stałą prędkością), tłumik nie ma Wpływu na jego pracę, łecz w stanach nieustalonych wywołuje on powsta wanie dużych sił tłumiących i tłumienie oscylacji wirnika.