23545 Obraz5 (13)

Zastosowanie propylenu do wytwarzania chemikaliów	Udziel (51
Poi ipropylon	35*8
Akrylonitryl	16.9
Synteza okso	• *»
Tlenek propylenu j	»,7
Kumen	8.5
1zópropanol	5,6
on,er, 'i;SE3“;nt^toh-'-^n'	4.9
(ekroloina, chlorek allllu. Inne epichlorohydryna, alkohol allilowy, kwaa akrylowy)	6,6

Rya. 100. Zastosowanie stanu w syntszła organicznej

Produktami niezupełnego utlenienia etylenu tlenem z powietrza pod zwiększonym cienieniem jest mieszanina tlenowych związków Cj-C, (etanol, aldehyd i kwas octowy, metanol, aldehyd i kwas mrówkowy). W przemyśle proces ten nie Jest jednak rozpowszechniony.

4.6. PROPYLEN

4.6.1. Właściwości fizyczne i metody otrzymywania

Propylen CH_aĆH=CH_a, węglowodór nienasycony z grupy alkenów, jest bezbarwnym, palnym gazem o temp. wrz. -47,7°C. Podstawową przemysłową metodą otrzymywania propylenu jest piroliza, olefinowa. Surowcem w tym procesie mota byó propan, n-butan, frakcja propan-n-butan lub frakcja benzynowa. W najkorzystniejazych warunkach propylen uzyekuje alg z wydajnością 15-20% w stosunku do poddawanego pirolizie surowce, tródłem propylenu jest również gez uzyskiwany jako produkt uboczny w prooeeie krakowanie katalitycznego wyższych węglowodorów.

Producentem propylenu w Polec# eą HZRiP w Płocku. Wytwarza alg- 90 w procesie pirolizy benzyny, powstaje on takie jako produkt uboczny w instalacji fluidalnego krakowanie katalitycznego olejów. Dulą część wyprodukowanego propylenu przerabia alg na miejscu na polipropylen.

4.6.2. Kierunki przemysłowego wykorzystania

Propylen jako surowiec syntetyczny ma wirniki# znaczenie w* syntezie organicznej, o czym świadczą rozmiary produkcji - w 1987 r. w skali

światowej wyprodukowano 24,7 min t propylenu (18,7    ____

i procesu pirolizy, s 6 min t z krakowania katalitycznego) . ?od wzglądem | ról no rodności zastosować i znaczenia otrzymywanyoh i niego chemikaliów i możne go porównać z etylenem (tab. 65). Przerób propylenu polega na I przekaztaloeniu go w Lwar?j>$v sztuczne i polipropylen lub różnorodne j chemikalia, * których większość ma podstawowe znaczenie 8 przesiała organicznym (rys. 101). Propylen zawarty w gazach rafineryjnych 1 przerobu ropy naftowej wykorzystywany jaet (bez wyodrębniania) do produkcji wysokooktanowych paliw allnikowyah.

Tabele ŚS

Światowe przetwórstwo propylenu w 1987 r.

Polimeryzacja propylenu

Produktem polimeryzacji propylenu jest polipropylen (-CM_a-Ot-)_n, termoplastyczne, przejrzyste tworzywo o barwie białoióltej i ggatoeci 0,9 g/o*³. . W temperaturze pokojowej polipropylen jś»t odporny na działanie wszelkich chemikaliów z wyjątkiem silnych utleniaczy. Polimeryzację tego związku przeprowadza alg podobnie jak niskociśnieniową polimeryzacją etylenu. Otrzymane tworzywo ma budowę przestrzennie uporządkowaną (stereoepeoyClczną)¹, dzigkl czemu stopień kry• tal Icznoecz wynosi at* 80-95%. Polipropylen charakteryzuje, flf dutą. wytrzyssalomelą mechaniczną (wytrzymałość na rozciąganie 350 kC/ca )• wmkutmh esego motm byó stosowany nawet do_wyrobu jwłókien ^technicznych i odzieżowych. Zastosowanie póTlpropylsnu jeat wszechstronne. Wykonuje aig * niego oagmol apar a tOwnaratoneną. kOfOzjg, wykładziny, . butelki, .folię* opakowania | nac^fr^d^ne n. ętęryUj*gjg_w -temp, 100°C. Polipropylen może bye ~storowany~W ISkresim temperatur -35ś*135°C. Światowa produkcja polipropylenu wynosi obecnls ok. 10 min t, w tym w Polsce ek. *.f ^ty#' * *

325