88
Potencjał elektrody chlorowej wynosi:
E = 4,llCr-f^l"[Cr]2
Elektrody drugiego rodzaju są odwracalne względem wspólnego anionu. Zbudowane są z metalu pokrytego trudno rozpuszczalną solą tego metalu, zanurzonego w roztworze dobrze rozpuszczalnej soli, zawierającej ten sam anion co sól nierozpuszczalna. Przedstawiane są schematycznie: Me(s), MeX(s)|Xn-q).
Reakcja elektrodowa jest następująca:
Me0 + X"' MeX(s) + ne.
Potencjał elektrody oblicza się z wzoru Nernsta:
E = E°- — In [X"-1 = £°- log [X"- 1. n F n
Przykładami tego rodzaju elektrod są elektrody:
- kalomelowa Hg, Hg2CljKCI: 2Hg° + 2CP Hg,Cl2 + 2e,
E = E(^rjj\n [Cl-]2;
- chlorosrebrowa: Ag, AgCI jKCI: Ag0 + CP <=> AgCI + e,
E=E%IAr-~\n[C\-}.
r
Elektrody trzeciego rodzaju są zbudowane z metalu pokrytego warstwą trudno rozpuszczalnej soli, zanurzonego w soli lepiej rozpuszczalnej zawierającej ten sam anion. Przedstawiane są schematycznie: Me|(s), Me)An|s)|Me2An(s),MeJ+(aq). Reakcja elektrodowa jest następująca:
Me° + Me,A(l Me,A + Me”+ + ne.
Przykładem elektrody trzeciego rodzaju jest elektroda ołowiowa:
Pb | PbC0311 CaC031 Ca2+:
Pb + CaC03 -» PbC03 + Ca2+ + 2e:
Potencjał tej elektrody zależy od aktywności jonów Ca2+:
£ = [Ca2+].
2 F
Elektrody utleniająco-redukujące zawierają metal szlachetny, platynę (lub złoto), zanurzony w roztworze czynników utleniających i redukujących. Obydwa czynniki występują w stanie równowagi.
Reakcja elektrodowa przebiega według równania:
Potencjał elektrody oblicza się ze wzoru:
E = e0+ — In^Ł
red
n ■ F a,
gdzie:
aoks, ared - aktywności form utlenionej i zredukowanej:
a^f-loks], ored =/■ \red\.
Po uwzględnieniu wartości współczynników aktywności (f~ 1), wzór Nernsta na potencjał elektrody przyjmuje postać:
RT 2 F
Przykładem elektrody utleniająco-redukującej jest elektroda chinhydronowa. Chinhydron jest układem zawierającym równomolowe ilości chinonu Q o właściwościach utleniających oraz hydrochinonu QH2 o właściwościach redukujących:
Q + 2Hł + 2e<»QH2.
Potencjał elektrody chinhydronowej zależy istotnie od wielkości czynnika redoks w układzie:
E-E0+
RT 2 F
[nIQHHłf
IQH2|
Stosunek liczby moli chinonu i hydrochinonu wynosi 1: 1, czyli [Q| = [QH2|, stąd po przekształceniu wzoru na potencjał tej elektrody, otrzymuje się:
£ = £° +0,0591 log[H+], £ = £°-0,0591 pH.
Elektrody jonoselektywne zbudowane są z membrany jonowymiennej oddzielającej odpowiednie półogniwo od roztworu badanego. W zależności od rodzaju membrany, a dokładnie, od stanu skupienia fazy tworzącej membranę, wyróżnia się elektrody:
- ze stałymi membranami, do których należą elektrody szklane (membrana wykonana ze specjalnego szkła sodowego) i krystaliczne (mono- i polikrystaliczne),