24051 Obraz (1445)

IX 1’oilslnwy Icoiclyc/iio nidoilyc/iu' aituli/,y rkonomic/.nrj

przedsięwzięcia i akceptować relacje istniejące między nakładami (kosztami) a zwrotem.

Kontrakty, z wyjątkiem kontraktów z akcjonariuszami, są zawierane na określony czas, a zatem są negocjowane w zależności od istniejących warunków. Modyfikacja, utrzymywanie lub negocjowanie takich kontraktów są niezmiernie ważne w zarządzaniu przedsiębiorstwem.

Asymetria informacji powoduje dążenie do uzyskania jak najlepszych warunków dla siebie. W celu zapewnienia (w pewnym sensie) symetrii informacji powstała sprawozdawczość zewnętrzna. Powinna ona odpowiadać wymogom sprawozdawczym i jednocześnie wymogom grup oczekujących na takie sprawozdanie. Udostępnienie spółkom dużych kapitałów przez inwestorów wymaga zapewnienia płynności walorom, rozwoju tynku kapitałowego i rozwoju sprawozdawczości finansowej, jak też zapewnienia weryfikacji (rewizji) tych sprawozdań. Inwestorzy potrzebują systemu chroniącego ich interesy i umożliwiającego zawieranie kontraktów. Model sprawozdawczości finansowej zapewnia zawieranie i realizację kontraktów między zainteresowanymi. W konsekwencji dążenia do wzbogacenia sprawozdawczości finansowej dotyczącej wdrażania kontraktów następuje uszczegółowianie sprawozdawczości finansowej przekazywanej rynkowi kapitałowemu. Z kolei ekskluzywność informacji, wynikająca z wiedzy osób wykonujących dane przedsięwzięcie, legła u podstaw rachunkowości zarządczej i budowy wewnętrznego systemu kontroli.

W nowoczesnych organizacjach, działających przez lata, trudnym zadaniem jest określenie relacji między nakładami ponoszonymi przez inwestorów a ich prawem do korzyści. Kontrakt zatem musi zawierać dane czytelne dla zainteresowanych — adekwatne mierniki finansowe i niefinansowe. W tym świetle dużego znaczenia nabiera spojrzenie na przedsiębiorstwo jako na cykl rozliczeniowy, który można nazwać cyklem odpowiedzialności (accountability cycle). Jest on przedstawiony na rysunku 1.2.

Organizacje podlegające rozliczaniu (odpowiedzialne) są charakteryzowane przez: systemy pomiaru, zintegrowane systemy planowania i budżetowania, systemy informacji i sprawozdawczości. Z kolei rozliczanie (odpowiedzialność) jest warunkowane przez: nadzór, pomiar, systemy zarządzania i sprawozdawczość.

Menedżerowie powinni dążyć do stworzenia odpowiedzialnej organizacji — opartej na właściwej ocenie, pełnej sprawozdawczości i ciągłym uczeniu się. Dla zarządu koniecznością staje się ustalanie celów i ich publiczne raportowanie, aby wykazać starania (efekty) w zakresie kreowania wartości dla akcjonariuszy i pozostałych grup udziałowych.

W tym świetle rola analizy ekonomicznej jako funkcji i instrumentu zarządzania nabiera szczególnego znaczenia w tworzeniu kompromisów między interesami grup biorących udział w życiu gospodarczym przedsiębiorstw, branż, krajów, a nawet kontynentów.

Bez względu na formę prawną jednostki gospodarczej zadaniem analizy ekonomicznej jest pomoc w planowaniu i realizacji działań oraz podejmowaniu racjonalnych (optymalnych) decyzji przez kierownictwo firmy. Osiąga się to przez stosowanie i rozwijanie odpowiednich systemów i metod analizy oraz monitorowa-

*' •    I l

i \ I I iMl|i.»>vli <l/inliiośfi

Strategia

(z radą dyrektorów)

im działalności jednostki organizacyjnej przez system wewnętrzny (audyt we-wnęlizny) i zewnętrzny (audyt zewnętrzny). Ogólna ocena przedsiębiorstwa jest .ilrżna od ocen strategicznych kierunków jego rozwoju, analizy sprawozdań bilansowych i oceny jego pozycji na rynku kapitałowym. Analiza ekonomiczna powinna więc służyć ocenie bieżącej i przyszłej kondycji finansowej przedsiębiorca, branży i gospodarki — tzn. trójwymiarowemu systemowi oceny. Może ona być liaktowana jako narzędzie badania ponoszonego ryzyka oraz oczekiwanego zwrotu i jego determinantów finansowych i niefinansowych. Niezbędne zatem staje się ich rozpatrywanie w aspekcie trójwymiarowym, a mianowicie trzypoziomowej analizy: makrootoczenia, sektora i przedsiębiorstwa oraz trojakich ram czasowych: przeszłości, teraźniejszości i przyszłości.

Zadania analizy ekonomicznej nie ograniczają się do oceny działania firmy jako całości, lecz również dotyczą oceny filii, poszczególnych wydziałów lub linii produkcyjnych czy innych mikrostruktur organizacyjnych. Jest ona też pomocna w ocenie wyników polityki personalnej i systemu wynagradzania. Do jej zadań należy ocena zdolności kredytowej klientów, wiarygodności dostawców w długim okresie, jak też ocena kondycji finansowej konkurentów w branży.