i
i
Z44
Anali/a pr/yiliotlAw
Znając wielkość odchyleń cząstkowych, znamy wpływ zmian zatrudnieniu i zmian wydajności pracy na wielkość przychodów, co jest pomocne w planowaniu przychodów na przyszłe okresy.
Jeżeli założymy, że na wydajność pracy wpływa wyposażenie pracowników w nowoczesne maszyny i narzędzia oraz produktywność tego majątku, to możemy zapisać, iż na zmianę przychodów mają wpływ: R— zatrudnienie, MR — majątkowe wyposażenie pracowników i PnM — produktywność majątku, mierzona wartości.) przychodów ze sprzedaży na jedną złotówkę majątku zainwestowanego w firmie. Wtedy zapiszemy zależność:
Pn = R x MR x PnM
i policzymy odchylenie ogólne:
O = Pti] - Pn{>
oraz odchylenia cząstkowe:
O = On + O + O n„M-
Odchylenie wynikające ze zmiany zatrudnienia jest równe:
Odchylenie wynikające ze zmiany majątkowego wyposażenia pracowników wynosi:
OMK = R\ X (MR{ -MRa) X PnM0.
Odchylenie wynikające ze zmiany produktywności majątku równa się:
Oi>„m - R\ X MR] X (PnM\ -PnM{)).
Przeprowadzając analizę przyczynową zmian przychodów z uwzględnieniem zmian w wielkości majątku firmy i jej zatrudnienia, mamy obraz wpływu tych zmian na osiągnięte wyniki. Pozwala to na głębszą ocenę wpływu prowadzonych w firmie inwestycji na możliwości i rozmiary produkcji w przyszłych okresach.
Analiza porównawcza i analiza przyczynowa przychodów osiągniętych przez firmę w ubiegłych latach mają na celu ustalenie czynników, które będą wpływały na wielkość przychodów w przyszłych okresach, i oszacowanie sprzedaży na najbliższe 3-5 lat. Pomocne w tym jest rozszerzenie tych analiz o analizę trendu przychodów, ich struktury i czynników determinujących ich kształtowanie się.
Asortyment produkcji firmy może być bardzo szeroki. Możliwości rozwoju kształtują się inaczej dla różnych produktów. Dlatego duża dywersyfikacja produkcji powoduje trudności oszacowania wpływu poszczególnych produktów na wzrost
przychodów ze sprzedamy i, w konsekwencji, na zysk operacyjny firmy. W celu uzyskania takich informacji analitycy dokonują podziału produktów na jednorodne grupy wyrobów pod względem potencjału wzrostu, zmienności i poziomu ryzyka. Stopień segmentacji produktów powinien być dostosowany do wielkości produkcji, różnorodności produktów i odbiorców oraz nowoczesności wyrobów.
Po podziale produktów na jednolite segmenty można wyznaczyć takie wielkości. I.ik: udział poszczególnych segmentów w całości przychodów (struktura asortymen Iowa), tempo wzrostu sprzedaży oraz rentowność przychodów dla produktów danego segmentu.
Przykładowe zestawienie asortymentów produkcji firmy A S.A., uwzględniające ich dochodowość, zawiera tablica 7.2.
Tablica 7.2
Analiza przychodów ze sprzedaży według asortymentu produktów
Wy szczegó 1 n i en i e |
Wartość na początek okresu |
Udział (w %) |
Wartość ua koniec okresu |
Udział (w %) |
Procent wzrostu |
Dochód brutto* |
Dochód brutto/przychód ze sprzedaży (w %) |
Przychody ze sprzedaży wyrobów ogółem |
60 (XX) |
100,0 |
67 000 |
100,0 |
11,7 |
13 400 |
20,0 |
w tym: grupa wyrobów A |
30000 |
50,0 |
30000 |
44,8 |
0,0 |
5 000 |
16,7 |
grupa wyrobów B |
23000 |
38,3 |
32000 |
47,8 |
39,1 |
8 000 |
25,0 |
grupa wyrobów C |
7 000 |
11,7 |
5000 |
7,4 |
-28,6 |
400 |
8,0 |
1 Dochód brutto jest rozumiany jako różnica przychodów ze sprzedaży i kosztów zmiennych. Ż r ó d ł o: Opracowanie własne.
Struktura asortymentowa w powiązaniu z rentownością poszczególnych segmentów produkcji jest pomocna w wyborze produktów do kontynuowania produkcji. Prezentowany przykład wskazuje na różnice w przychodach ze sprzedaży uzyskiwanych z poszczególnych grup wyrobów. Wielkość sprzedaży wyrobów grupy /\ ustabilizowała się, co przy ogólnym wzroście przychodów spowodowało niższy ich udział w strukturze sprzedaży. Nastąpił wysoki wzrost sprzedaży i udziału w strukturze przychodów spółki wyrobów grupy B, grupy o najwyższym wskaźniku dochodu brutto do wartości przychodów, a więc o najwyższej rentowności, Zmniejszyła się sprzedaż najniżej rentownych wyrobów grupy C. Strategię firmy w zakresie zmian struktury sprzedawanych produktów należy ocenić pozytywnie i zalecić jej kontynuowanie; trzeba utrzymywać poziom sprzedaży produktów gin py A, rozwijać produkcję wyrobów grupy B i wycofywać produkty grupy C.
Analizę struktury i dynamiki przychodów można prowadzić według kierunków sprzedaży lub według poszczególnych odbiorców. Na przykład w tablicy 7.1 przedstawiono analizę przychodów ze sprzedaży firmy A S.A. w podziale na eksport i dla odbiorców krajowych.