20968 Obraz (1541)

210 Anali/a majiilku pr/iHlsiębiorslwii

Można więc zaryzykować twierdzenie, że kapitały trwałe najczęściej nic są w pełni odtwarzane poprzez amortyzacje w ruchu okrężnym kapitałów. Do ich odtworzenia niezbędny jest zysk zatrzymany w przedsiębiorstwie. Ponieważ zysk przedsiębiorstw jest opodatkowany, powinny one dążyć do tego, aby udział amortyzacji był jak największy. Jest to możliwe przez dostosowanie odpowiedniej metody amortyzacji, odpowiednich stawek amortyzacyjnych i aktualizowanie księgowych zapisów wartości środków trwałych.

6.6. Analiza wskaźnikowa

umorzenia i odnowienia środków trwałych

Analizę zużycia i odnowienia środków trwałych, oprócz stosowania metod opisowych przedstawionych w poprzednich podrozdziałach, można przeprowadzić, stosując wiele wskaźników. Umożliwiają one pomiar stopnia zużycia środków oraz obrazują poczynania firmy w zakresie jego niwelowania. Poniżej zostaną przedstawione podstawowe wskaźniki.

Wskaźnik umorzenia środków trwałych gdzie:

t/o — dotychczasowe umorzenie,

M_hr — wartość środków trwałych brutto.

Utrzymywanie się wskaźnika na stałym poziomie świadczy o systematycznym odtwarzaniu środków trwałych. Wysoki wskaźnik z tendencją wzrostową świadczy o postępującej dekapitalizacji środków trwałych. Optymalna wysokość wskaźnika jest zależna od sektora gospodarczego, np. w sektorach o dużym postępie technicznym lub gdzie produkty wymagają dużej precyzji wykonania, wskaźnik powinien być niższy.

Wskaźnik likwidacji środków trwałych

l

Wl =

M,

Kr’

gdzie:

M_t — wartość brutto środków trwałych zlikwidowanych w badanym okresie, M_br — wartość środków trwałych brutto według stanu na początek badanego okresu.

Wskaźnik odnowienia środków trwałych

l

W od =

M,

gdzie:

Mi — wartość środków trwałych uzyskanych z inwestycji w badanym okresie, M_u, — wartość środków trwałych brutto według stanu na początek badanego okresu.

Wskaźnik reprodukcji

I(Mi + R_k)

Wr ₌    -ti

A

gdzie:

A/, — wartość środków trwałych uzyskanych z inwestycji w badanym okresie,

/ó — koszty remontów kapitalnych,

A — amortyzacja środków trwałych.

Wskaźniki likwidacji, odnowienia i reprodukcji ułatwiają ocenę działania firmy w zakresie odtwarzania zużytych środków trwałych. Im wyższe są ich wielkości, tym lirma wykazuje większą dbałość w gospodarowaniu kapitałem trwałym. Trzeba jednak zauważyć, że wyższemu wskaźnikowi likwidacji powinien towarzyszyć wyższy wskaźnik odnowienia.

Wskaźnik intensywności inwestowania

gdzie:

N — nakłady inwestycyjne na zakup środków trwałych,

P — przychody ze sprzedaży.

Wskaźnik ten obrazuje kapitałochłonność produkcji. Wysoki wskazuje na ekstensywny rozwój firmy.

Wskaźnik odnowienia majątku

l

gdzie:

N — nakłady inwestycyjne na zakup środków trwałych, A — amortyzacja środków trwałych.