26659 str18 (17)

■.: r'^;

Kompleksonometria EDTA, nazewnictwo, struktura

kwas etylenodiaminotetraoclowy (ang. EDTA), H_rtY (kwas wersenowy, komplekson 11) sól dwusodowa kwasu etylenodiamlnotetraoctowego Na₂H₂Y 2H₂0, (wersenian disodu, komplekson III. EDTA),

\

/

| |

CH_?—COOH

yN—CH₂—CH₂—

HOOC—H,C    ^CH,—COOH

EDTA tworzy z jonami metali kompleksy chelatowe w stosunku 1:1 (wielokleszczowe - jedna cząsteczka obsadza 6 miejsc koordynacyjnych), wg reakcji

Meⁿ ■ + HUY²-

feY<"-⁴>⁺ + 2 H'^!

_: Dr Stanisław Walas

Zakład Chemii Analitycznej UJ

Kompleksonometria

Wskaźniki kompleksometryczne metalowskaźnlki, wskaźniki metalochromowe

Substancje organiczne o cechach alkacymetrycznych tworzące kompleksy o innym zabarwieniu niż barwa samego wskaźnika i o stałej trwałości mniejszej od stałej trwałości kompleksu M—EDTA

♦    Czerń eriochromowa T

w zależności od pH (stopnia dysocjacji) wskaźnik przyjmuje następujące barwy

pH 6,3    pH 11,5

h₂f a hf²- a f³-

caarwona    niebieska    pomarańczowa

W środowisku pH 10 kompleksy metali mają barwę różowo-filoletową

*    Mureksyd (sól amonowa kwasu purpurowego) przy wysokich pH (11-12) wskaźnik ma barwę fioletową, kompleks wapnia z wskaźnikiem ma barwę różową, w PK następuje więc zmiana z barwy różowej na fioletową

Di Stanisław Walas

Zakład Chemii Analitycznej UJ

4