33901 IMG'92 (3)

nowego podmiotu. Odpowiedzin/ność wykonawcy zalety w tym wypadku ad winy podmiotu kontynuującego prace oraz od tego. czy i wykonawcy _mc można by przypisać winy. gdyby roboty wykonywał osobiście.

Następstwem powierzenia poprawienia lub dokończenia robót innerno podmiotowi na koszt i odpowiedzialność wykonawcy jest także uprawnienie inwestora do odpowiedniego obniżenia wynagrodzenia wykonawcy, tzn, o kwotę. fcftJnj inwestor zmuszony byl przeznaczyć na dokończenie robił (bez względu na to. w jaki sposób wynagrodzenie to zostało ustalone).

Z odstąpieniem od umowy lub powierzeniem dokończenia przedmiotu umowy innemu wykonawcy wiąże się konieczność wzajemnych rozliczę! Przebieg tych rozliczeń uzależniony jest od treści zawartej umowy, a w szczególności od przyjętego systemu wykonawstwa. W każdym przypadku wykona, wcu powinien przekazać teren budowy oraz zwrócić inwestorowi materiały, maszyny i urządzenia, które zostały przez niego dostarczone.

Skutki braku współdziałania ze strony inwestora Do obowiązku współdziałania inwestora z wykonawcą i skutków braku takiego współdziałania nawiązują dwa przepisy o umowie o dzieło, które należy odpowiednio stosować do umowy o roboty budowlane, tj. art. 639 k.c. i art. 640 k.c. W przypadku umowy o roboty budowlane, obowiązek współdziałania nabiera szczególnego znaczenia, ze względu na złożoność i wieloeta-powość całego procesu budowlanego. Bez współdziałania inwestora praktycznie niemożliwe jest wykonanie przedmiotu umowy. Zakres współdziałania określa przede wszystkim umowa. Współudział inwestora rozpoczyna się już na etapie przekazania kompletnej dokumentacji projektowej (ewentualnie także geodezyjnej). Współdziałanie obejmuje także przekazanie terenu budowy oraz materiałów, maszyn i urządzeń.

Prawne następstwa braku koniecznego współdziałania uzależnione są od tego, jakie czynności podejmie wykonawca. Jeżeli wykonawca był golowy wykonać roboty, lecz nie mógł tego uczynić wobec braku współdziałania ze strony inwestora, może on, zgodnie z treścią art. 639 k.c. domagać się zapłaty wynagrodzenia mimo niewykonania dzieła. W tym przypadku inwestor ma prawo odliczyć to, co wykonawca oszczędził z powodu niewykonania przedmiotu umowy (np. korzyści jakie przyniósł wykonawcy fakt wykonywania w tym czasie innego zamówienia).

Wobec braku koniecznego współdziałania ze strony inwestora, wykonawca może także odstąpić od umowy. Warunkiem odstąpienia od umowy, na podstawie art. 640 k.c., jest wyznaczenie inwestorowi odpowiedniego terminu, z jednoczesnym zagrożeniem, że bezskuteczny upływ tego terminu upoważni wykonawcę do odstąpienia od umowy.

r

KaRY umowne w budownictwie i ich znaczenie ^,lJJ w procesie inwestycyjnym

,wpadek niewykonania albo nienależytego wykonania obowiązków wyni-'^cych z umowy o roboty budowlane, strony tej umowy mogą (i zazwyczaj Je właśnie czynią) zastrzec kary umowne. W myśl art. 483 k.c. kara umowna _M określoną sumą pieniędzy, stanowiącą umowne odszkodowanie, które 0| re stron umowy (albo obydwie strony) zobowiązana jest, w określonych sytuacjach, zapłacić drugiej stronie. Kara umowna należna jest wtedy, gdy ^istnieją niekorzystne dla strony zdarzenia związane z wykonaniem umowy, jp, nieterminowe wykonanie robót, nieterminowe usunięcie wad obiektu, (uderminowe dostarczenie dokumentacji. Według koncepcji kodeksowej kara umowna może być zastrzeżona wyłącznie na wypadek niewykonania albo nienależytego wykonania zobowiązania o charakterze niepieniężnym.

Kary umowne są bardzo praktycznym rozwiązaniem w przypadku inwestycji budowlanych. Zastrzeżenie kary umownej ma na celu przede wszystkim zabezpieczenie prawidłowego wykonania przedmiotu umowy, a zwłaszcza dotrzymywania terminów realizacji poszczególnych etapów przedsięwzięcia inwestycyjnego. Wprowadzenie kary umownej do treści umowy ma być formą oddziaływania na drugą stronę, w celu zapobieżenia ewentualnym naruszeniom obowiązków wynikających z treści tej umowy. Jeżeli do naruszenia postanowień umowy dojdzie, kara umowna ma być formą represji w stosunku do kontrahenta, w przypadku, gdy narusza uzgodnienia zapisane w treś-I ci umowy.

Istotą kary umownej jest to, że należy się ona strome, na której rzecz została zastrzeżona, bez względu na to. jaką szkodę poniosła wskutek niewykonania albo nienależytego wykonania zobowiązania przez drugą stronę. Oznacza to. że w przypadku zaistnienia okoliczności, z którymi umowa łączy obowiązek zapłaty kar umownych, strona umowy nie tylko nie musi udowadniać, że poniosła z tego tytułu jakąkolwiek stratę, nie musi także określać jej rozmiaru. Strona, która chce uwolnić się od obowiązku zapłacenia kary umownej musi udowodnić, że nie ponosi odpowiedzialności za niewykonanie albo nienależyte wykonanie zobowiązania.

Skutki wprowadzenia do umowy kar umownych

•    zastrzeżonych na wypadek niewykonania zobowiązania:

-    dochodzenie wykonania zobowiązania zgodnie z treścią umowy albo

-    dochodzenie kary umownej za niewykonanie zobowiązania,

•    zastrzeżonych na wypadek nienależytego wykonania zobowiązania:

-    dochodzenie wykonania zobowiązania zgodnie z treścią umowy oraz

-    dochodzenie kary umownej za nienależyte wykonanie zobowiązania.

Dłużnik nie może zwolnić się od obowiązku wykonania zobowiązania przez zapłatę kary umownej bez zgody wierzyciela. Dlatego to właśnie wie-    m

159