36565 Obraz08

skrzydle przyczółka i tam zdecydował osiągnąć rozstrzygnięcie. Przede wszystkim otrzymane w tym czasie z dyspozycji Grupy Armii „Północna Ukraina” dowództwo XXXXVIII KPanc (korpusem tym dowodził do 5 sierpnia gen. Balck i przekazał go gen. por. Fritzowi Graeserowi) wprowadził w północno--zachodniej części przyczółka między III KPanc a XXXXII KA. Otrzymało ono zadanie organizacji osłony kierunku prowadzącego na Kielce oraz Skarżysko--Kamienną. Ponadto przystąpił do organizacji silnego zgrupowania uderzeniowego w ramach XXXXII KA, wykorzystując do tego celu siły nowo otrzymane oraz zaangażowane dotychczas w składzie III KPanc.

W trybie alarmowym przerzucono tu 23 DPanc, która już 19 sierpnia wzmocniła kontratakujące zgrupowanie gen. Recknagla. Zaczęto też przcgrupo-wywać na kierunek sandomierski 3 DPanc, a w następnej kolejności również 1 DPanc. Jednocześnie rzucono dużą liczbę samodzielnych jednostek pancernych, m.in.: 201 BDzSzturm, 210 BDzSzturm, 249 BDzSzturm, 322 BDzSzturm, 501 i 509 oddziały czołgów ciężkich. Po obu stronach do walk włączyło się także lotnictwo.

Uderzenie XXXXIl KA, wzmocnione otrzymanymi jednostkami pancernymi, i wszczęte naprzeciw natarcie sił znajdujących się w okrążeniu doprowadziły do przebicia wąskiego korytarza w ugrupowaniu wojsk radzieckich i odblokowania zamkniętych w kotle oddziałów. Zmagania były bardzo zacięte i przyniosły duże straty po obu stronach. Po stronie radzieckiej poległ m.in. dowódca 27 BZmech ppłk Siergiej Koczur, a dowódca 20 BZmechGw płk Babadżanian i dowódca 21 BZmechGw ppłk Kostuikow zostali ciężko ranni²⁰.

Przez kolejne kilka dni trwały uporczywe boje, związane z próbami wyprowadzenia z kotła sandomierskiej grupy nieprzyjaciela. Dzięki zmasowaniu dużej liczby czołgów jednostkom XXXX1I KA udało się znacznie poszerzyć wybity korytarz, a nawet przejściowo okrążyć niektóre jednostki 1 APancGw w rejonie: Kichary, Dwikozy, Garbów i Jakubowice²¹.

Warto w tym miejscu wspomnieć, że marsz. Koniew dostrzegł w koncentracji jednostek pancernych nieprzyjaciela w ramach 4 APanc, odbywającej się kosztem sąsiednich armii, korzystną dla siebie okazję i zaatakował m.in. siłami 60 A i części 5 AGw obronę 17 A wzdłuż Wisłoki. W rezultacie tych działań 23 sierpnia została wyzwolona Dębica²².

W tym samym czasie część sił radzieckich działających na północnym odcinku przyczółka także kontynuowała działania zaczepne, w wyniku których został głęboko oskrzydlony Opatów. Jednocześnie strona niemiecka zakończyła przerzucanie swych związków pancernych na ten kierunek i dokonała odpo-

²⁰    M. Katukow. op. cit.. s. 356; A. Babadżanian. op. cit., s. 268; meldunek Grupy Armii ..Północna Ukraina*’ z 19 sierpnia 1944 r.. MiD WlH.l. 312. roi. 1321. kl. 000546 - 000548; meldunek 4 Armii Pancernej z 19 sierpnia 1944 r.. MiD WIH, t. 312. roi. 1321. kl. 000552-000555.

²¹    M. Katukow. op. cit.. s. 356; meldunek Grupy Armii ..Północna Ukraina” z 22 sierpnia 1944 r.. MiD WIH. t. 312. roi. 1321. kl. 000837-000840.

²²    I. Koniew, op. cit., s. 265; meldunek Grupy Armii ..Północna Ukraina” z 23 sierpnia 1944 r., MiD WIH. t. 312. roi 1321. kl. 001141 -001143.

9X