Duszność wdechowa, objawiająca się zwykle świstem wdechowym (stridor), świadczy
0 upośledzeniu drożności krtani i zewnątrztorakalnego (szyjnego) odcinka tchawicy. Przyczyną tego typu duszności może być wrodzone i nabyte zwężenie krtani:
- wiotkość krtani - laryngomalacja (stridor laryngis congenitus), ujawniająca się u noworodków lub we wczesnym wieku niemowlęcym;
- torbiele wrodzone krtani i początkowego odcinka tchawicy, ujawniające się klinicznie od wieku noworodkowego;
- wrodzone zwężenie głośni lub obszaru podgtośniowego Umyngeał we/j).. występuje od wczesnego dzieciństwa;
- guzy krtani - najczęściej brodawczaki krtani, występujące zwykle w wieku nie1-mówiącym i wczesnym przedszkolnym (częstym objawem jest chrypka i bezgłos)
- bronchoskopia jest metodą leczniczą;
- pointubacyjtie zwężenie krtani;
- ciało obce krtani;
- porażenie strun głosowych (współistnieje również chrypka, bezgłośny płacz). Duszność wydechowa objawiająca się zwykłe świszczącym (charczącym) wydechem (wheezing) świadczy o zwężaniu się śródtorakalnego odcinka tchawicy
1 oskrzeli podczas wydechu. Brak odpowiedzi na leczenie bronchodilaiatorami ( steroidami przemawia za zaburzeniami drożności tchawicy i dużych oskrzeli, których przyczyna może być ustalona badaniem bronehoskopowym:
- wrodzona wiotkość tchawicy i oskrzeli (tracheobronchomalacja);
- wrodzone zwężenie oskrzeli głównych objawy dotyczą głównie wieku niemowlęcego;
- wiotkość tchawicy współistniejąca z przetoką typu H;
- dało obce w tchawicy i oskrzelach głównych - aspiracja dotyczy głównie wieku nie niowlęcego i przedszkolnego;
- zwężenie tchawicy i oskrzeli głównych, powodowane narastającym uciskiem z zewnątrz (ucisk, węzłów chłonnych, guzy śródpiersia. ciało obce w przełyku), występuje w każdym wieku - pomocne jest badanie radiologiczne;
- rozrost tworów wewnątrztchawiczych i wewnątrzoskrzelowych - dotyczy zwykle dzieci starszych.
Duszność wdechowo-wydechowa objawiająca się świszczącym wdechem i wydechem (charczącym wdechem i wydechem) występuje jako wynik znacznego stopnia sztywnych wniemobilnych”) zwężeń tchawicy i oskrzeli. Charakter i rozległość zmian ustala badanie bronchoskopowe;
- wiotkość krtani, tchawicy (i oskrzeli) - dotyczy zwykle wieku noworodkowego i niemowlęcego;
- zwężenie tchawicy spowodowane uciskiem z zewnątrz przez pierścień naczyniowy - objawy występują w okresie niemowlęcym;
- wrodzone zwężenie odcinkowe łub hipoplazja tchawicy - objawy występują od wczesnego niemowlęctwa;
- znacznego stopnia ucisk przez twory guzowate śródpiersia - w każdym wieku;
- ciało obce w drogach oddechowych - od wieku niemowlęcego;
- twory guzowate w tchawicy i dużych oskrzelach - głównie u dzieci starszych i młodzieży.
2. Ciało obce w drogach oddechowych - gwałtowna duszność, kaszel, świszczący oddech, odruchy wykrztuśno-wymiotne. Przez pewien czas dominują objawy upośledzenia drożności dróg oddechowych. Inne objawy kliniczno-radiologiczne należy brać pod uwagę. Do aspiracji ciał obcych dochodzi głównie u dzieci w wieku powyżej pierwszego roku życia. Bronehoskopia rozstrzyga o rozpoznaniu i jest właściwą metodą leczniczą.
3. Radiologicznie stwierdzone zaburzenia drożności dróg oddechowych mogą się demonstrować jako;
- rozdęcie płuc (obturacyjna nadmierna przejrzystość tkanki płucnej) spowodowane zwężeniem oskrzela zaopatrującego płuco, część płuc, płata, segmentu nie poddające się konwencjonalnemu leczeniu;
- nadciśnieniowe narastające rozdęcie tkanki płucnej z mechanizmem Zaworowym (wentylowym);
niedodnta (zacienienie) obszaru odpowiadającego niedrożności wentylującego oskrzela;
- zwężenie tchawicy lub oskrzeli stwierdzane na zdjęciu warstwowym lub w obrazie tomografii komputerowej;
- obecność nieprawidłowego cienia w świetle tchawicy (oskrzela) wykazanego na zdjęciu warstwowym łub w tomografii komputerowej.
Bronehoskopia uściśla rozpoznanie i często jest metodą leczniczą.
4. Przemieszczenie śródpiersia może wskazywać na zaburzenia drożności oskrzeli głównych (płatowych) łub wady płuca.
5. Kliniczne i radiologiczne objawy przewlekłego lub nawrotowego zapalenia płuc
występujące zwłaszcza w tym samym obszarze wymagają oceny bronchoskopowej gdyż
- częstą przyczyną jest upośledzenie drożności oskrzeli - ciało obce, zaczopowanie śluzem (czasem w przebiegu astmy);
- w szczególnych warunkach anatomicznych dochodzi łatwo do niedodmy i zapalenia płuc (np. zespół płata środkowego).
6. Radiologiczne zmiany ogniskowe w płucach, zmiany śródmiąższowe - bronehoskopia umożliwia ocenę stanu oskrzeli i uzyskanie materiału pomocnego do ustalenia czynnika patogenetycznego (popłuczyny oskrzelowe, BAD w rozpoznaniu he ffiosyderozy. sarkoidozy, proteinozy pęcherzyków płucnych.
7. Twory pęcherzowe i torbielowate piuc - bronehoskopia pomaga w ustaleniu przyczyny zmian, zaburzeń topograficznych oskrzeli i ustaleniu dalszego postępowania diagnostycznego (np. tomografia komputerowa, bronchografia).
8. Poszerzenie, zniekształcenie śródpiersia - bronehoskopia ustala stan drożności dróg oddechowych, zaburzenia topograficzne, zwłaszcza w obrębie tchawicy i du żych oskrzeli oraz wskazania uzupełnienia diagnostyki radiologicznej.
9. Nieprawidłowe ukształtowanie budowy i czynności przepony - bronehoskopia umożliwia pośrednio ocenę regionalnych zmian oskrzeli i płuc.
10 Krztuszenie, duszność w czasie karmienia, nawrotowa aspiracja pokarmu. Objawy chorobowe mogą wskazywać na:
- zwężenie tchawicy spowodowane pierścieniem naczyniowym - zdjęcie kontrastowe przełyku nie zawsze jest wystarczające - endoskopia tchawicy przybliża rozpoznanie;