Tadeusz Milewski
Praca poniższa została opublikowana w r. 1956 („Polonistyka” nr 4), skąd pochodzi przedruk tekstu.
ZASADY ANALIZY STYLISTYCZNEJ TEKSTU
1956
I. PRZEDMIOT I ZAKRES BADAŃ STYLISTYCZNYCH
Mowa ludzka w swej typowej, pełnej postaci to porozumienie dźwiękowe dwu osób, w którym jedna drugą o czymś powiadamia. Tak określona mowa obejmuje kilka faz. Niezbędny jest tu przede wszystkim sam proces mówienia jednej z porozumiewających się osób. Mówienie można określić jako proces indywidualny. Obejmuje ono procesy psychiczne nadawcy, polegające w zasadzie na wytwarzaniu pewnej treści pojęciowej związanej z określonym przedstawieniem dźwiękowym. Ponadto w skład mówienia wchodzą ruchy aparatu mowy człowieka, tj. płuc, wiązadeł głosowych, języczka, języka, szczęki dolnej i warg. Mówienie jest pierwszą, podstawową fazą mowy. Drugą jej niezbędną fazą jest zrozumienie słów nadawcy przez odbiorcę, słuchacza. Fale powietrza poruszane przez osobę mówiącą, dochodzą do ucha słuchacza i tam za pośrednictwem błony bębenka i innych narządów wywołują wrażenie dźwiękowe w jego psychice. Te wrażenia dźwiękowe z kolei doprowadzają do powstania w psychice odbiorcy treści pojęciowych podobnych do tych, jakie występowały w psychice nadawcy w chwili mówienia. Zrozumienie można więc określić jako proces społeczny, jeśli bowiem mówienie jest możliwe
307
20*