39086 przeciwdział niepowodz

Do właściwości psychicznych dzieci z wadami serca należą zwiększona męczliwość oraz zmniejszona wydolność wysiłkowa. Ograniczają one możliwości uczestniczenia w czynnościach wymagających wysiłku, jak również wpływają niekorzystnie na osiągnięcia szkolne, powodując przedwczesne męczenie się na lekcjach oraz innych zajęciach szkolnych.

U dzieci z wadami serca występuje nieraz poczucie mniejszej wartości. Powstaje ono pod wypływem percepcji posiadanych właściwości fizycznych: sinicy, palców Hipokratesa, niekształtnej budowy ciała, blizn pooperacyjnych, co sprzyja wytworzeniu się niskiej samooceny swego wyglądu zewnętrznego; może ona ulegać generalizacji, przenosząc się na właściwości intelektualne.

Poczucie mniejszej wartości oraz zaniżona samoocena wpływają hamująco na aktywność dziecka, powodują jego onieśmielenie w kontaktach nawiązywanych z dziećmi zdrowymi, izolowanie się od nich, unikanie ich towarzystwa. Poczucie mniejszej wartości może przyczyniać się do zahamowania aktywności dziecka na lekcjach, ograniczenia się do biernego udziału w nich.

Dzieci z wadami serca cechuje zwiększona pobudliwość emocjonalna. Szczególnie częste są stany lękowe oraz depresyjne, związane zarówno z uświadamianiem sobie możliwości wystąpienia ataku serca, omdlenia, pogorszenia się stanu zdrowia, jak również z koniecznością przeprowadzenia badań lub poddania się zabiegowi operacyjnemu. Stany lękowe powstają również na tle przewidywanych trudności łączących się z ukończeniem szkoły, uzyskaniem odpowiedniego zawodu, założeniem rodziny.

Przykre stany emocjonalne spełniają funkcję motywów wpływających hamująco na aktywne uczestnictwo w procesie uczenia się. Dziecku będącemu w stanie depresji lub lęku „nie chce się” uczyć, nie zależy na osiąganiu dobrych ocen.

Niepowodzenia szkolne dzieci z wadami serca bywają spowodowane nieobecnością w szkole, trwającą nieraz kilka tygodni, a nawet kilka miesięcy. Pobierana w tym okresie nauka w szkole szpitalnej, sanatoryjnej lub przyjmująca formę douczania dziecka w domu przez rodziców nie zawsze spełnia należycie swą funkcję. Powstałe braki w wiadomościach i umiejętnościach wymagają wtedy uzupełnienia w ramach organizowanych w szkole zespołów wyrównawczych lub udzielanej dziecku pomocy indywidualnej.

nauczanie uczniów dyspanseryjnych

Nauczanie dzieci doznających niepowodzeń szkolnych wymaga ich uprzedniego rozpoznania. Powinno się to dokonać w początkowych tygodniach pobytu dziecka w szkole, na podstawie obserwacji jego zachowania się, analizy wypowiedzi słownych oraz wykonanych wytworów. Brak wczesnego rozpoznania trudności w uczeniu się, wykrycie ich nieraz dopiero po kilku latach pobytu dziecka w szkole powoduje, że nie uczestniczy ono skutecznie w procesie uczenia się. Doznawane niepowodzenia szkolne wytwarzają poczucie mniejszej wartości, nie-' chętny stosunek do szkoły, stają się powodem konfliktów z rodzicami i nauczycielami.

W. Peterson¹ podaje następujące pytania dotyczące objawów trudności w uczeniu się mogące ukierunkować obserwacje prowadzone przez nauczyciela w pierwszych tygodniach pobytu dziecka w szkole.

1.    Czy dziecko potrafi wysłuchać poleceń, a następnie zastosować się do nich?

2. a. Czy dziecko potrafi kolorować obrazek nie wykraczając poza linie?

b. Czy dziecko ujmuje całościowo kolorowany obrazek, czy też koloruje części obrazka tak, jakby były one nie związane ze sobą?

3. a. Czy potrafi ciąć wzdłuż linii?

b. Czy trzyma nożyczki prawidłowo?

4.    Czy potrafi rozwiązywać zagadki i łamigłówki ?

a.    Proste,

b.    Trudne.

6.a. Czy lubi malować?

b. Czy potrafi obchodzić się z przyborami do malowania?

6.    Czy potrafi sortować klocki?

a.    Według barwy.

b.    Według kształtu.

c.    Według wielkości.

7.    Czy potrafi lepić z gliny lub plasteliny?

8. a. Czy potrafi dobierać takie same obrazki?

b.    Takie same litery.

c.    Takie same słowa.

9.    Czy potrafi odtworzyć wzór ułożony z klocków ?

10. Czy potrafi sortować przedmioty i obrazki według określonych kategorii?

151

1

N. G. Haring, L. S. Schiefelbusch Metody pedagogiki specjalnej. Warszawa PWN 1981, s. 200 -201.