40049 IMG$48

do wartości x i wszystkie będą się zbiegały w punkcie krytycznym.

Wykres ten umożliwia na przedstawienie zapotrzebowania ciepła do procesu parowania w postaci pewnego pola. Więc np. dla pewnego p =■ const pole ABCD określa ciepło potrzebne do ogrzania wody od 0° do chwili początku wrzenia, pole DCEF — ciepło potrzebne do zamiany cieczy wrzącej na suchą parę nasyconą o tym samym ciśnieniu p = const i wreszcie pole FEGH — ciepło potrzebne do przegrzania pary suchej nasyconej od temperatury nasycenia, odpowiadającej ciśnieniu p, do żądanej temperatury t.

Powszechne zastosowanie w technice parowej znalazły wykresy układu i-s wprowadzone przez R. Molliera. Odcinając na obydwóch osiach współrzędnych (rys. 39) odpowiednie wartości s oraz i dla różnych ciśnień, odczytane z tablic liczbowych pary nasyconej, otrzymuje się szereg izobar z punktami 1', i, 3>, 4' itd. odnoszącymi się do- x — 0 i szereg punktów Z", 2", 3“, 4" itd- odnoszących się do x = 1, które połączone liniami ciągłymi utworzą krzywe graniczne, dolną i górną jak na rys. 39.

Linie łączące punkty odpowiadające tym samym ciśnieniom, wiąc gj | 1", 2' z 21 itd., są izobarami, a jednocześnie izotermami i stanowią lisie proste, ponieważ

T ds = di—udP

9 wobec

P «=» const

T da •* di więc -y =T = const as

Chcąc otrzymać linie stałej wilgotności, czyli, x p const, dzieli || Jak w poprzednich wykresach, odcinki l'!", Ż2”_% 3'3" itd. na tę sami

ilość równych odcinków i punkty podziału łączy się liniami ciągłymi. Linie te są krzywymi o stałej zawartości wilgoci, x = const i zbiegają się w punkcie krytycznym K.

Izobary w sferze przegrzania otrzymuje się obliczając s oraz i kolejno dla stałego p, punkt po punkcie dla różnych temperatur. Są to linie wykładnicze. Następnie w podobny sposób oblicza się wartości | oraz i dla różnych innych ciśnień i stałej temperatury, otrzymując w ten sposób układ izoterm dla sfery przegrzania.

Rys. 40-Wykres i-s w zastosowaniu technicznym

Ponieważ w technice w dziedzinie pary ma się do czynienia przede wszystkim ze stanami pary w pobliżu górnej krzywej granicznej, więc żeby podnieść dokładność wykresu i-s bez zwiększania jego wymiarów odtwarza się zazwyczaj tylko część wykresu; na rys. 40 ujęta jest ona w ramkę i jest odpowiednio powiększona.

Na wykresie T-s ilość ciepła wyrażona jest polem, co sprawia trudności przy liczbowym jego obliczeniu, natomiast na wykresach i-s ilość ciepła, a właściwie entalpia określona jest linią prostą, co bardzo ułatwia 1 upraszcza rachunek.

Np. szuka się średniego ciepła właściwego

c*n(*-0) * i“i" fen. c_Pm =

Wartość entalpii i, potrzebną do liczbowego rozwiązania tego równania, odczytuje się z wykresu na przecięciu się danej izotermy t z izo-barą p daną w zagadnieniu; będzie to punkt 1'. Wartość entalpii w suchym i nasyconym stanie pary znajduje się na przecięciu izobary p z górną krzywą graniczną, czyli w punkcie o; pionowa odległość tych punktów daje w skali wykresu wartość (i — i"). Wielkość t dana jest

107