Obliczona masa HCI znajduje się w 10 cm3 próby.
M| jci - masa molowa HCI (36,5 [g/mol])
CNaOii - stężenie molowe NaOH [mol/dm3]
vNaOH - objętość NaOH [cm']
n\ICI’ttNaOH ~ *|ość moli
Oznaczanie kwasu octowego
Odczynniki-.
NaOH - mianowany roztwór o stężeniu 0,1 mol/dm fenoloftaleina
Jest to przykład oznaczania słabego kwasu. Z otrzymanego do analizy roztworu pobrać pipetą 10 cm tego roztworu i przenieść do kolby stożkowej. Następnit rozcieńczyć odmierzoną próbkę wodą destylowaną do około 30 cm' i dodać 5 kro pli wskaźnika — fenoloftaleiny. Miareczkować roztworem wodorotlenku sodu do slaboróżowego zabarwienia, utrzymującego się przez 20-30 s. Oznaczenie powtó rzyć 2-3 razy. Do obliczeń przyjąć średnią arytmetyczną z wyników oznaczeń i następnie obliczyć ilość g CH^COOH w badanej próbie.
Obliczenie wyników:
CH,COOH + NaOłl -> H2() + CH,COONa Kwas z zasadą reagują w stosunkach równomolowych (1: 1).
mCH3COOI I
"CT^COOH - wNaOH '■> "CH3COOH- ~—‘-lmolJ => OTCH3COOH =
mCII3COOH
= jWCH3COOII "NaOII (gl
"NaOI I
= CNaOH vNaOH [mol] 1000
I5S
/mCII3COOII
^CH3COOH ^NaOH ~ v’NaOH 1000
[g]
Obliczona masa CH,COOH znajduje się w 10 cm ’ próby.
Ma 13C0011_ masa molowa CH.COOH (60,05 [g/mol])
( NaOI 1 - stężenie molowe NaOH [mol/dm3]
l’NaOH ~ objętość NaOH [cm3]
"CH3COOH • wNa()lI— ilość moli
Oznaczanie NaOH i Na2CO, metodą Wardera
Metoda Wardera polega na miareczkowaniu mieszaniny Na,CO, i NaOH wobec dwóch wskaźników - fenoloftaleiny i oranżu metylowego. W metodzie wykorzystuje się fakt, że zmiany barwy stosowanych wskaźników występują przy różnych wartościach pH. Początkowo odmiareczkowuje się mieszaninę Na,CO, 1 NaOH mianowanym roztworem kwasu solnego wobec fenoloftaleiny do całkowitego odbarwienia roztworu. Odmiareczkowuje się przy tym całą ilość NaOH i połowę Na,CO,. Węglan sodu w czasie reakcji przechodzi w wodorowęglan (pH ~ 8).
Podczas pierwszego etapu miareczkowania zachodzą następujące reakcje chemiczne:
NaOH + HCI -» NaCI + H,0
fenoloftaleina
Na,CO, + HCI -» NaHCO, + NaCI
W punkcie równoważnikowym pierwszego etapu reakcji pH roztworu osiąga wartość 8,3. Przy tej wartości pH następuje całkowite odbarwienie się fenoloftaleiny. Do odbarwionego roztworu dodaje się drugi wskaźnik - oranż metylowy 1 miareczkuje kwasem do pierwszej zmiany barwy wskaźnika (pH ~ 4).
Podczas drugiego etapu miareczkowania przebiega następująca reakcja chemiczna:
NaHCO, + HCI —> NaCI + CO, + H,0 oranż metylowy
W drugim punkcie równoważnikowym roztwór jest nasycony CO, i pH takiego roztworu wynosi około 4,0.
159