43047 skanuj0258 (4)

Do wad przekładni zębatych (w porównaniu z innymi przekładniamit należy zaliczyć ich wyższy koszt (m.in. ze względu na konieczność dużej dokładności wykonania), mniejszą odporność na przeciążenia, hałaśliwość i konieczność dość obfitego smarowania.

W przekładniach złożonych wielostopniowych wprowadza się obecnie nowe rozwiązania konstrukcyjne, które umożliwiają uniknięcie niektórych z podanych wad. Są to tzw. przekładnie falowe oraz przekładnie CYCLO. omówione w podręczniku w rozdz. 11.16.

11.3. Podstawowe określenia i obliczanie

wymiarów kół walcowych o zębach prostych

Podstawowe określenia. Koła zębate należą do części maszyn objętych normalizacją w szerokim zakresie. Między innymi normy PN-93/M-88509 /00,01, PN-M-88509-2:1994 oraz PN-90/M-88509/03 zawierają: w arkuszu 00 podstawowe nazwy, określenia i symbole ogólne dla przekładni zębatych, w arkuszach zaś 01, 02, 03 — określenia i symbole kolejno dla przekładni walcowych, stożkowych i ślimakowych.

Podstawowe określenia i zasady obliczania wymiarów zostaną omówione na przykładzie koła walcowego o zębach prostych. Na rysunku 11.5 przedstawiono fragment uzębienia koła walcowego prostego. W kole takim uzębienie jest zawarte między okręgiem podstaw i okręgiem wierzchołków.

Powierzchnia

Wierzchołek zęba boczna zęba

Powierzchnia

podziałowa

Rys. 11.5. Budowa zębów [16]

Uzębienie może być wykonane bądź bezpośrednio na korpusie koła, bądź na osobnym elemencie nasadzonym na korpus (stosuje się wówczas określenie: wieniec zębaty).

Powierzchnię ograniczającą szerokość b uzębienia nazywa się czołem uzębienia.

Podstawą do określenia elementów zęba i ich wymiarów jest tzw. okrąg podziałowy (oraz odpowiednio — powierzchnia podziałowa). Analogicznie do okręgów: podziałowego, wierzchołków i podstaw rozróżnia się średnice

258