skanuj0026

250 Ćwiczenia z receptury

Przedstawiony skład substancji leczniczych należy zaliczyć do niezgodności fizjofarmakodynamicznych. Preparaty zawierające cynk są stosowane m.in.do leczenia tzw. łysienia plackowatego. Jednorazowa dawka lecznicza siarczanu cynku wynosi 200 mg (por. tabletki Zincteral (Polfa), które zawierają po ok. 45 mg cynku). W przedstawionej recepcie zawartość cynku wynosi 45 + 243 = 288 mg. Ilość ta przekracza dobową dawkę leczniczą cynku, przyjmowaną w postach leku gotowego. Należy porozumieć się z lekarzem i wyjaśnić wysokość dawki, proponując usunięcie z recepty tlenku cynku.

73. Rp.

0,40

0,10

q.s.

Sulfaguanidini Natrii hydrocarbonatis Acetarsoli Cacao olei

M.f. globuli uaginales D.t.d. No XV

S. Co drugi dzień 1 gałkę

Dodatek wodorowęglanu sodu budzi zastrzeżenia, gdyż gałki dopochwowe powinny wykazywać odczyn kwaśny. Lekarz prawdopodobnie sądził, że wodorowęglan sodu (Natrium bicarbonicum), zwany dawniej „kwaśnym” węglanem sodu, wywołuje odczyn kwaśny. Należy porozumieć się z lekarzem i wyjaśnić celowość przepisania wodorowęglanu sodu, wykazującego odczyn zasadowy.

Pytania

1. Czy w podanej recepcie występuje niezgodność recepturowa i jakiego typu?

2. Opisać zmiany, jakie występują w sporządzonym według recepty leku (np. zmiana barwy, wytrącenie osadu, itp.), czy wystąpią one natychmiast, czy po pewnym czasie?

3. Podać w przybliżeniu pH roztworu, jeżeli występująca niezgodność jest związana z określonym odczynem.

4. Podać równanie chemiczne reakcji (jeżeli jest znany jej chemizm).

5. Podać dokładnie sposób poprawnego wykonania recepty.

6. Wymienić środki lecznicze wywołujące najczęściej zjawisko euteksji.

7. Jakie emulgatory dostępne w aptece zastosujemy przy „łączeniu” dwu cieczy nie mieszających się ze sobą: a) dla emulsji typu O/W, b) dla emulsji typu W/O?

8. Kiedy wolno nam wydać lek płynny zawierający osad? Jakie środki ostrożności należy przy tym zachować?

9. Które alkaloidy powodują kompleksowe połączenia z bromkami (i przy jakim stężeniu bromków)?

10. Które alkaloidy wytrącają się w odczynie zasadowym ? Które z nich należy zawsze podawać w postaci proszków i dlaczego?

11. Które alkaloidy powodują w praktyce z reguły tzw. pozorne niezgodności? Uzasadnić, dlaczego.

12. W jakich warunkach wolno zastąpić roztwór kwasu borowego za pomocą czteroboranu sodu, a kiedy roztwór czteroboranu sodu kwasem borowym?

13. Z jakimi substancjami leczniczymi dają w praktyce niezgodności sole sodowe fenobarbitalu?

14. Jakie poprawki niezgodnych recept wymagają zgody lekarza?

15. Jakie poprawki recept niezgodnych można przeprowadzić bez porozumienia z lekarzem?

16. Z jakimi niezgodnościami ograniczającymi stosowanie środków konserwujących spotkać się możemy w przypadku kropli do oczu?