45547 Image0003 (16)

Sztuka a religia. Rozwój religll. Funkcje religll 1 sztuki w mieście. Miasto i handel — poglądy Schmollera 62.

II. Teoria stowarzyszenia.........C

§ 19. Definicja. Negatywne podłoże. Wymiana. Wspólne dobra — wspólna wola. Równorzędność wartości — wyrok obiektywny 67. § 20. Wartość jako jakość obiektywna, uznawana przez stowarzyszenie; wyrażalna tylko w ilości niezbędnej pracy — w Jednakowym przeciętnym czasie pracy. Znaczenie empiryczne 70. § 21. Towar Jako wartość i wartość jako towar. Pojęcie pieniądza — wymiana w praktyce — pieniądz papierowy. Stowarzyszenie a nauka 73. § 22. Kontrakt — ofiarowanie czystej woli — przyzwolenie — dług i roszczenie —. własność wspólna i_ dzielona 75. § 23. Kredyt Jako namiastka pieniądza. Pieniądz prywatny. Sprzedaż pieniędzy w zamian 2a kredyt. Obligacja jako towar absolutny. Paradoks stowarzyszenia 77. § 21. Wymiana czynności zamiast przedmiotów — przyrzekanie czynności — prawo do ich wymuszania. Związek — jako szczególny podmiot porządku prawnego. Naturalna treść porządku prawnego — możliwe zmiany. Prawo naturalne Jako zasada konwencji. Różnica między konwencją a tradycją 80. § 25. Społeczeństwo burżuazyjne — każdy jest kupcem — urzeczywistnianie się stowarzyszenia — utajona wojna — powszechna konkurencja — konwencjonalne życie towarzyskie. Stowarzyszenie w aspekcie moralnym 82. § 26. Rozwój stowarzyszenia — zjednoczenie kupców w obrębie narodu — oraz międzynarodowe — rynek światowy — przynależność do klasy kupieckiej — kapitał — sprzedawcy własnej pracy jako kupcy — różnica — wzajemne redukowanie się dążeń kupieckich 85. § 27. Różnica między sztuką a handlem. Usytuowanie kupca poza wspólnotą — tak samo wierzyciela. Motywy. Kredyt jako przedsięwzięcie pomocnicze dla handlu. Możliwość organicznego ujęcia stanu kupieckiego 88. § 28. Sprzeczność. Dążenie do uzyskania nadwyżki — w nieskończoność. ₍Nieadekwatność ujmowania w kategoriach wspólnoty. Kupcy T kapitaliści jako władcy stowarzyszenia — niewolnictwo — niewolnicy Jako podmioty stowarzyszenia 91. § 29. Siła robocza. Zbywanie jej za pieniądze. Nabywanie i odsprzedaż siły roboczej 94. § 30. Lichwa 1 landlordyzm a handel — możliwość wyzysku siły roboczej. Kupiec i rzemieślnik — zaliczka na materiał, narzędzia itp. 96. § 31. Zasada przekształcania się warsztatu w przedsiębiorstwo handlowe — podporządkowywanie sobie rzemiosła przez handel. Doskonalenie metody — skupianie w dużych zakładach. Postęp techniki — maszyny.

Trzy fazy rozwoju przemysłu — ich odpowiedniki w gospodarce rolnej — uprzemysławianie się rolnictwa 99. § 32. Metamorfoza kupca — i mistrza. Zarządzanie — dające się wyodrębnić. Przedsiębiorca — gra — ryzyko — stan przejściowy. Produkcja kapitalistyczna Jako przeciwieństwo handlu 102. § 33. Omówienie tego przeciwieństwa. Towary

gotowe — towary wytwarzane. Praca i zlecenie pracy. Dowolne rozmiary produkcji 104. § 34. Zysk w handlu i zysk w produkcji. Różnica między wartością siły roboczej a wartością pracy 106. § 35. Wartość 1 cena siły roboczej. Zakup towarów przez chcących Je użytkować jako okoliczność korzystna dla sprzedającego 107. § 36. Zakup towaru przez chcącego go odsprzedać Jako okoliczność niekorzystna dla sprzedającego. Prawdopodobna cena siły roboczej i jej granice. Problematyczność jej wartości 100. § 37. Społecznie niezbędny czas pracy. Walka o ceny toczy się między monopolistami. Pojęciowe znaczenie prawa wartości — Jego redukowalność do reguł kalkulacji 111. § 38. Usługi na rynku towarów. Rynek pracy. Ponieważ praca kryje się za rzeczą, więc kapitalistyczny podmiot wydaje się wytwórcą, rzeczywistą jednak przyczyną dzieła, a więc źródłem wartości, jest praca 114. § 30. Rynek detaliczny. Przeciwne kierunki ruchu. Pozostałe usługi. Kapitalistyczny charakter usług 116. § 40. Klasa kapitalistów i klasa robotników— elementy konstytutywne stowarzyszenia. Względność ogólnej konstrukcji pojęcia stowarzyszenia 110.

Księga druga

WOLA NATURALNA I WOLA ARBITRALNA

I. Formy ludzkiej woli .    .........12!ł

§ l. Charakterystyka pojęcia 123. § 2. Wola naturalna obejmuje myślenie, wola arbitralna Jest tworem myślenia 123.

§ 3. Stosunek między wolą naturalną a działaniem — stosunek między wolą arbitralną a działaniem 124. § 4. Wola naturalna n życie organiczne — ich rozwój 125. § 5. Życic wegetatywne i życie animalne. Wola wegetatywna i nni-malna — wola mentalna 128. § 6. Pierwsza forma woli naturalnej: upodobanie. Rozwój i wzrost Jako czynniki wyjaśniające. Narządy zmysłów 130. § 7. Druga forma woli naturalnej:    przyzwyczajenie. Doświadczenie i ćwiczenie.

Różnica między rozwojem a ćwiczeniem. Przyzwyczajenie jako substancjalny pierwiastek umysłu zwierząt i ludzi. Przyzwyczajenie i rozsądek 133. § 8. Trzecia forma woli naturalnej: pamięć. Ogólne znaczenie pamięci. Nowsze poglądy psychologów. Wyuczona kombinacja. Mowa. Fantazja. Pamięć i rozum. Uwaga o Spinozie 136. § 9. Dalsze definicje:    A. Wywiedzenie świadomych czynności ludzkich

z uczuć — uwarunkowania i rodzaje czynności mózgu.

R. Zadatki i okoliczności — zadatki i ćwiczenia -- uczenie się. C. Natura człowieka — druga natura — trzecia natura — afirmacja i negacja — treść natury indywidualnej ■— jej przejawy. D. Istota człowieka Jako namiętność — jako dzielność — jako geniusz., Wola naturalna jako pierwiastek wrodzony — namiętność jako skłonność — dzielność jako usposobienie — geniusz jako sumienie. E. Jakość woli — dobra wola. Cnoty: energia, męstwo, pilność. Od-

VII