46025 wstęp do teorii polityki img 47

52

lu regionach świata, przede wszystkim w liuropie, należy stwierdzić stały wzrost znacze-niaosiągnięć ogólno cywilizacyjnych, przy równoczesnej relatywnej deprecjacji identyfikacji państwowo-narodowej krajów najsilniej zaangażowanych w te procesy. Prowadzi to do redefinicji ich koncepcji bezpieczeństwa”.

Jest oczywistym, że powstanie zagrożeń zewnętrznych dla którejkolwiek z wymienionych wartości oznacza zmniejszenie bezpieczeństwa narodowego. Toteż w koncepcjach bezpieczeństwa państwa głoszą potrzebę eliminowania ty-ch zagrożeń (co jest stałym celem ich polityki zagranicznej) i określająśrodki oraz. sposoby przeciwdziałania owym zagrożeniom. Należy przy tym zauważyć, że niektóre proponowane środki stają się zadaniami dla polityki zagranicznej, a w praktyce są celami operacyjnymi, które mogą być utrzymywane w dłuższym przedziale czasowymi⁷³.

Efektywna polityka bezpieczeństwa obejmuje nie tylko działania „negatywne” nakierowane na eliminowanie lub neutralizowanie zagrożeń dla istotnych dla narodu i państwa wartości wewnętrznych, ale także działania „pozytywne” uprzedzające powstawanie zagrożeń, podejmowanie nowych wyzwań i kształtowanie pewności przetrwania, posiadania i swobód rozwojowych państwa i narodu⁷⁴.

4.2. Wzrost siły państwa

Drugim podstawowym celem polityki zagranicznej jest wzrost.siły państwa, rozumianej szeroko jako sha materialna i moralna. Chodzi tu o dążenia i działania zmierzające do wspomagania przez politykę zagraniczną wysiłków społeczeństwa i państwa na rzecz rozwoju kraju i wzrostu jego siły (wpływu) w stosunkach międzynarodowych. Polityka zagraniczna, jttko fragment ogólnej polityki państwa, służy także realizacji egzystencjalnych potrzeb społeczeństwa (narodu) wyrażających aspiracje do podnoszeniamaterialncgó'' i kulturalnego poziomu życia obywateli, optymalizacji funkcjonowania całego systemu wewnętrznego, a tym samym powiększania jego zdolności do ochrony przed zagrożeniami zewnętrznym⁷⁷' i zwiększenia wpływu państwa na środowisko międzynarodowe.

” Redefinicja ta dokonuje się także w rezultacie ogólnego wzrostu współzależności międzynarodowych, będącego odbiciem procesów przyspieszonej internacjonalizacji różnych dziedzin życia społecznego. Zob. Ryszard Zięba, „Wpływ procesów internacjonalizacji na ewolucję bezpieczeństwa państw”, [w:J Józef Kukułka (red.). Internacjonalizacja życia narodów i państw. Warszawa: Instytut Stosunków Międzynarodowych UW 1991, s. 78-92.

^T,! Szerzej zob. Justyna Zając, „Środki i metody polityki bezpieczeństwa państwa”, [w:] Ryszard Rosa (red.). Bezpieczeństwo oraz prawa i wolności człowieka, cz. I. Teoretyczne aspekty praw człowieka, Siedlce: Wydawnictwo Akademii Podlaskiej 2004. s. 223- 233.

⁷¹ Zob. Ryszard Zięba. „Kategoria bezpieczeństwa w nauce o stosunJcach międzynarodowych ”, [w: | Davies B. Bobrow, Edward Ilałiżak, Ryszard 7,ięba (red.). Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe i schyłku XX wieku, Warszawa: Instytut Stosunków Międzynarodowych UW Fundacja Studiów Międzynarodowych 1997, s. 3-6.

⁷⁵    Celowi temu służy prowadzona przez państwa tzw. zagraniczna polityka ekonomiczna. Szerzej zob. Roy E. Jones, Principles ofhoreign Policy: The Cisi!State in its WorldSetting, New York: St. Martin’s Press 1979, s. 39-40.

⁷⁶    Por. Kukułka, Międzynarodowe stosunki..., s. 43-44, 381.