Nieco później powstało megalopolis na zachodnim wybrzeżu Stanów /Jd| czonych oraz nad Wielkimi Jeziorami - na pograniczu USA i Kanady, a lakłT ponii, łączące aglomeracje Tokio, Jokohamy, Kawasaki, Osaki, Kioto, Kobe I Obecnie zespół miejski typu megalopolis tworzy się w Europie ZachodnloH Trwający ponad 100 lat rozwój zespołów miejskich w krajach wysoko roi tych doprowadził do „ściągnięcia" z terenów wiejskich całego nadmiaru cłlyj czej. Obecnie obserwujemy faktyczny zanik migracji ludności wiejskiej do w|l aglomeracji, w czego efekcie liczba ich mieszkańców utrzymuje się na sUilyj ziomie lub nieznacznie rośnie.
Długotrwały proces koncentrowania gospodarki i ludności w zespołlchfl skich doprowadził do całkowitej degradacji środowiska na tych obszarach jawienia się licznych patologii i wzrostu przestępczości, a także wzrostu Ceni i kosztów utrzymania, przeciążenia infrastruktury technicznej i wielu innycll|ii liwości życia. Spowodowało to m.in. proces przenoszenia zakładów przemy«_ poza centrum aglomeracji, a w ślad za nim przemieszczanie się ludności W oli| zespołu. Dekoncentracja przemysłu (zwana też degłomeracją) i usług zapnij wała tzw. kryzys śródmieścia, obserwowany dziś we wszystkich wielkich nil krajów wysoko rozwiniętych.
Najbardziej widocznym przejawem kryzysu śródmieścia jest ucieczka / (■ zamożnych mieszkańców. Bardzo duże uciążliwości życia w centrum mini nocześnie możliwość szybkiego dotarcia do śródmieścia dzięki dobrze rofcvfl komunikacji zadecydowały o przenoszeniu się ludności o wysokich dochfl na obszary podmiejskie. W efekcie spadała liczba mieszkańców głównego || zespołu, np. w latach 1970-2000 liczba mieszkańców Nowego Jorku I z 11,6 min do 8,0 min, Los Angeles z 7,0 min do 3,7 min, Chicago z 6,8 2,7 min. Napływ zamożnej ludności na tereny stref podmiejskich powodow J kształcenia podmieiskicITWśi w przedmieścia, tzw. suburbia. ^óćzątkówoMj ten zachodził w bezpośrednim sąsiedztwie miasta, później na obszarach o(| szych od centrum.
Miasto |
Państwo |
Ludność zespołu miejskiego w min J | |||
1950 |
1970 |
1990 |
2000 | ||
Nowy Jork |
' USA |
12,3 |
16,2 |
16,2 |
16,6 |
Los Angeles |
USA . |
4,0 |
8,4 |
11,9 |
13,1 |
Paryż |
Francja |
5,4 |
8,3 |
8,5 |
9,6 |
Chicago |
USA |
4,9 |
6,7 |
7,0 |
7,3 | |
Londyn |
Wielka Brytania |
8,7 |
8,6 |
7,4 |
7,1 |
•i tli
lliij
li
d
•ii
Tab. 12. Rozwój ludnościowy zespołów miejskich w krajach wysoko rozwiniętych w lifl 1950-2005
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Roczników Statystyki Międzynarodowej I Ro« /nlkrtw Statystycznych GUS z różnych lat
kim». nrj ludności / centrum mi.isla powoduje p<iglębunir się kiy/y 11 i >. icjc sly Uik di.iiir,'», /o w <• bo>4«ily<h mieszkańców doceń-o ili kw.il i fi ku<j«i< li /.iwt><l<»wy< li i niskim statusie -.)>«> igtiijnj^ii /nyin! Nalcześdel sa lo nowi Imigranci, np. w Stanach Ziednoc/o-Bwiii i AiiiMmcryk.mic*. Wśród tej ubogiej ludności panuje duże bezrobo* sit- do wzrostu odsetka rodzin żyjących poniżej poziomu ubó-y^kwiMu |i postępuje degradacja zabudowy mieszkaniowej i pogłębia się ^■Igyiiłklch sferach życia.
mń\\ pi /\ kładem miasta przeżywającego kryzys śródmieścia jest Buffalo. H|() |<)*)() drastycznie zmniejszyła się liczba jego mieszkańców, w tym ^■Uli I Idalej, Równocześnie do miasta napłynęła ludność kolorowa, któ-B||ę głównie w centrum miasta, tworząc tzw. „czarne getto". Obszar tej |||ył«|.H sir powiększał - obecnie zajmuje ponad 30% ogólnej powierzchni iVtMl*u a* lochody ludności tutaj mieszkającej generalnie są niskie, syste-I fwM* sz ala się powierzchnia obszarów ubóstwa, początkowo tylko w ob-tytimn Melin, później również poza jego granicami. Obecnie tereny te sta-Ju s. ogólnej powierzchni miasta.
kpoliM /rństwa Buffalo, spowodowane „wymianą" bogatych miesz-■ IlliłnoM ubogą, pogłębiał kryzys jego dzielnic centralnych. Kryzys ten storę ekonomiczną i społeczną życia, jak i degradację zabudowy (yt hnk /ńej oraz recesję gospodarczą całego miasta.
/)eiluo< /onych wyludnianie się centralnych obszarów wielkich liiniyin postępujący ich upadek, zahamowano w latach 80. XX wieku. pHH w tym t Hu prosty środek -^zrewitalizowano śródmieścia, czyli je_ ^^^tfUdłUlhWtinu W i»n._i^>Qg6h rpntrum stało się ponfewnie atrak-^mieszkania dla zamożnej ludności. Rozpoczął sie proces po-(jródmieśria. szcyególpie ludzi w starszym wiekuTdla których" B||r;t|iiiu są /byt uciążliwe^
■Mi je il/InlhU centralnych od kilku lat prowadzi się także w wielkich ■t jiki h euiopejskk h.
' Milii końcowe H synteza
■flttpgii zjawisko kryzysu I Wyli i'ii|r na terenach ze-pWl h Majów wysoko rozwi-
Billi i ' podaj przykłady " " wlMlI/tu jl dzielnic cen-
ijł i>y w mieście, w którym llib jinlnJonym najbliżej Rjlijllt zamieszkania, za-IPtku kryzysu śródmieścia, litly lin nenie lub brak
1. Wielkość poszczególnych miast w ze* spole miejskim decyduje o jego typie.
2. Charakterystyczną cechą wielkich aglomeracji w krajach wysoko rozwiniętych jest ucieczka zamożnych mieszkańców z centrum na obszary podmiejskie.
3. W krajach wysoko rozwiniętych obecnie tworzą się supermiasta, czyli megalopolis.
4. „Kryzys śródmieścia" pogłębia się w wyniku napływu do centrum miasta ubogiej ludności.
75