13. POMNIK NACZELNIKA
Odpowiadając na pytania dotyczące pomników, można się przekonać, jak niewielu sławnych dowódców dawnego wojska polskiego utrwalonych zostało w marmurze lub spiżu. Może to i objaw pozytywny, gdyż nie jesteśmy narodem militarystów. W każdym razie cieszy, że najwięcej pomników wystawiono Naczelnikowi w sukmanie. Przed dziesięciu laty można było przeczytać w lokalnej prasie, że mieszkańcy Łodzi odkryli drewniany posążek Kościuszki na klatce schodowej pewnej czynszówki.
1. Wymień przynajmniej cztery miejscowości w Polsce, gdzie w miejscach publicznych znajdują się pomniki Tadeusza Kościuszki.
2. Czy wiesz, gdzie stoi pomnik Bartosza Głowackiego?
3. W lutym 1942 rokuy w okupowanej Warszawie, żołnierz „Szarych Szeregów” zdjął z cokołu pomnika Kopernika tablicę z niemieckim napisem. W odwet gubernator dystryktu warszawskiego, Ludwik Fischer, nakazał usunąć z Placu Krasińskich pomnik polskiego bohatera narodowego. Żołnierze podziemia odnaleźli miejsce, do którego przewieziono ów pomnik, i na mu-rach Muzeum Narodowego pojawił się napis: „Ludu Warszawy, jam tu! [...]” Czyj to był pomnik?
4. Co wiesz o pomnikach Władysława Jagiełły? Wymień choć trzy.
5. Wielki rzeźbiarz duński, Bertel Thorvaldsen, jest twórcą dwóch pomników polskich żołnierzy. Wymień przynajmniej jeden.
6. Który z wodzów polskich zawędrował ze Lwowa do Gdańska, gdzie dziś możemy go oglądać?
7. Znakomity rzeźbiarz Odrodzenia, Wioch, Jan Maria Padoyano, wykuł w czerwonym marmurze postać polskiego hetmana. Którego? Pomnik ten znajduje się w Tarnowie.
8. Tarnów posiada jeszcze jeden pomnik wybitnego dowódcy polskiego, który tu się urodził. Jego pomniki wzniesiono także poza Polską, w jednym z zaprzyjaźnionych krajów. O kogo chodzi?
9. Wiadomo, że w Stanach Zjednoczonych znajdują się pomniki Kazimierza Pułaskiego, a czy mamy jego pomnik w Polsce?
10. Co wiesz o nagrobkach Bolesława Chrobrego?
31