Kmity lliifilt*
Najstarszą historycznie bazą kremową jest tak zwany kold krem, pierwsza zapisana receptura kold kremu pochodzi z II wieku n.e.. Klasyczny kold krem jest emulsją typu W/O o malej (poniżej 30%) zawartości wody, ważnym składnikiem tych kremów jest wosk pszczeli, będący je- , dnocześnie emulgatorem.
Przepis 43. Kold krem (W/Oj*>
Olej sojowy . 62,0
Konserwant, antyutleniacz
Fazę tłuszczową — wosk, olbrot j olej ogrzewa się na łaźni wodnej do temperatury 70-r-75°C. W oddzielnym naczyniu rozpuszcza się boraks w wodzae o tej samej temperaturze i mieszając dodaje powoli roztwór do stopionego tłuszczu. Całość miesza się do ostygnięcia. W temperaturze 35-t-40°C dodaje się olejek lawendowy. Krem homogenizuje się mikserem lub uciera starannie w moździerzu, w sposób wykluczający wbijanie pęcherzyków powietrza do masy. Konserwant i antyutleniacz, zależnie od ich rozpuszczalności, wprowadza się w fazę tłuszczową lub wodną na początku mieszania.
Podany sposób postępowania, zgodny z opisanym w rozdz. 3, stosuje się do wszystkich dalszych receptur kremów W/O.
Kold kremy nałożone na skórę wchłaniają się słabo. Po nasmarowaniu twarzy, nadmiar kremu ściera się, usuwając ze skóry zanieczyszczenia. Ma on więc również działanie czyszczące. Po starciu pozostaje cienka warstewka tłuszczowa działająca zmiękczająco na naskórek i zapobiegająca jego wysychaniu. Z upływem lat receptury kold kremów uległy znacznym modyfikacjom. Coraz rzadziej stosowany Jest układ wosk— —boraks, zastępowany emulgatorami syntetycznymi. Z drugiej strony do kremów tego typu wprowadza się rozmaite ciała tłuszczowe szczególnie korzystnie działające na skórę, jak olej żółwiowy, tłuszcz norek, olej awokado, lanolinę i Jej pochodne oraz wiele innych składników. Kold kremy stanowią również doskonalą bazę dla wielu preparatów odżywczych i działających stymulująco na funkcje skóry. Obecnie funkcje kold kremów przejęły częściowo kremy będące emulsjami W/O o dużej zawartości ciał tłuszczowych.
Kremy tłuste typu W/O najłatwiej jest sporządzić w domowym laboratorium stosując jako emulgatory mydlą otrzymane z wosku pszczelego. Do wytworzenia mydła stosuje się głównie boraks. Ilość boraksu stosowana do wytworzenia mydła wynosi 5-^-6% wagi użytego wosku.
»> W tej i innych recepturach produktów emulsyjnych zaznaczono typ emulsji (W/O lub O/W). Składniki faz tłuszczowej i wodnej oddzielono linią przerywaną.
W przypadku kremów zawierających sole sodowe kwasów wosku pszczelego, konsystencja kremu zależy w dużym stopnia od ilości użytego emulgatora. Drugim czynnikiem wpływającym na onsystencję jest temperatura krzepnięcia fazy tłuszczowej, zależna od zawartości twardych tłuszczów, wosków i parafiny.
Przepis 44. Krem tłusty W/O
% Olej parafinowy 30,0 *
Woda _ _______ do 100,0
•' Można użyć oliwy z oliwek, oleju arachidowego lub inn;->ii.
t
$
.• £1
I
Często stosowanymi składnikami tłustych kreinóv/ oczyszczających i odżywczych jest lanolina i produkty jej przetwarzania. Głównymi składnikami lanoliny są estry kwasów tłuszczowych z ;;lkoholami o specyficznej budowie, surowa mieszanina tych alkoholi no..; nazwę alkoholi lanolinowych. Najważniejszym z nich jest naturalny czynnik natłuszczający warstwy rogowej naskórka — cholesterol. Opró-... estrów w lanolinie występują wolne kwasy tłuszczowe i alkohole lanolinowe w stanie niozwiązanyin.
m
i
Lanolina jest szczególnie cennym składnikiem kremów. Dzięki zdolnościom wchłaniania wody tworzy na naskórku WL.-itwę tłuszczową zbliżoną do naturalnej, hamuje wysychanie i uelastycznia skórę.
W handlu znajduje się wiele produktów otrzymywanych z lanoliny. Najważniejsze z (nich to:
— lanolina ciekła, olej lanolinowy — otrzymywany ,jrzez oddzielenie składników o wyższej temperaturze topnienia,
— alkohole lanolinowe, otrzymywane przez zmydlenie zawartych w lanolinie estrów i odzielenie kwasów tłuszczowych, . uwierają znaczne ilości cholesterolu,
I
— lanolinowe bazy absorpcyjne, mieszaniny alkoholi lanolinowych z wazeliną lub olejem parafinowym, należy do nich cenny półprodukt kosmetyczny — euceryna, zawierająca, zależnie od gatunku 2-*-10% alkoholi lanolinowych w mieszaninie z wazeliną,
— etoksylowane pochodne lanolinowe, produkty przyłączenia tlenku
etylenu do lanoliny i produktów jej przerobu, substancje powierzchniowo czynne o różnym stopniu polarności, wykazujące u .ikalne, korzystne działanie na procesy natłuszczania naskórka.’ł /' i
• 1 • ^.i i
i
J"*!
>2*
II
i
Alkohole lanolinowe i wydzielany z nich cholesterol są doskonałymi emulgatorami typu W/O oraz emulgatorami dodatko\ ymi w układach O/W. Sama lanolina wykazuje podobne własności, choć w mniejszym stopniu.
o* -•tey-r vr ir\T
53