54940 str28 (18)

211 a. JDługie okrycie — robę do konnej jazdy, rękawy workowe zaostrzone, lata 1407 — 1410; b. okrycie robę skrócone, rękawy workowe, wycinanka w liście na brzegu, duże dzwonki na ozdobnym łańcuchu na szyi i przewieszone przez ramię, noszone na zabawach

(211 a, b); czasem widoczne są oba typy kroju obok siebie. Kształt rękawa zaokrąglonego i dość długiego utrzymywał się w modzie, stopniowo skracany, do około 1430 r. W ubiorach wierzchnich (robę) występują obok siebie dwa typy: długie okryciu dworskie używane do jazdy konnej, z rozcięciem z przodu i w tyle (209 a), i krótkie — poza kolana lub do kolan (213 a, b). Oba typy ubioru były wciągane przez głowę (214); miały u góry małe rozcięcie, czasem sznurowane, i wysokie kołnierze, jednakowe do 1415 r. Przy ubiorach długich wysokie kołnierze były jeszcze modne w latach trzydziestych XV w.; potem ustąpiły innej formie wykończenia. Mniej więcej od 1415 r. zaczęły się ukazywać krótkie robes bez kołnierzy, z futrzanym obszyciem brzegów wycięcia ' (co nie było oznaką podszycia futrem całego ubioru; 213 a-c). Wycięte okrągło z przodu, a z lyłu ostro lub jednakowo robes z obszyciem futrzanym z drobnymi zmianami szczegółów noszone byty do końca stulecia.

112 a. Rękaw workowy zaokrąglony; przy skróconym okryciu widać odrzucone lejkowa Ee bornbardes spodniego ubioru: b. rękaw workowy z rozcięciem na wysokości łokcia, ozdoby z futra, około 1410 r.

213 <r. Wzorzyste okrycie robę z okrągłym wycięciem wokoło szyi, na ramieniu zarzucony miękki kaptur, obszycie z futra, około 1433 r.; b. wycięcie ostre tyłu robę z wałeczkami z futra, około J 433 r.: c. ostre wycięcie przodu robę z obszyciem futrzanym, kaplur z ogonem-cornerre swobodnie noszony na ramieniu

Równe ułożenie fałdów przy tych ubiorach było dość trudne. Krawcy przychodzili swym klientom 2 pomocą, zeszywając w pasie ułożone fałdy w tyle ubioru, a pozostawiając luźny tylko przód, łatwiejszy do ułożenia pod paskiem.

Spodnie męskie w końcu X(V w. zeszywano łącząc dwie odrębne dotąd nogawki. W XV w. nigdy nie dochodziły one wyżej, jak tylko do brzegu doublet, do którego były przywiązane. Często jednak w XV w. używano przy noszeniu okrycia spodnie dawnego typu; wygodne były¹ zwłaszcza nogawice przywiązywane iylko z przodu, noszone przez chłopów i rzemieślników, tzw. chausses rondes (215 a,b), tub wydłużone do wiązania w tyle (215 b). Ten typ nogawic, rozwiązanych dla swobody ruchów i zwisających, spotkać można dość często w miniaturach i innych zabytkach malarstwa w postaciach pachołków, katów, żołnierzy (216). Dla wygody przy pracy drwale, cieśle, murarze, chłopi po rozwiązaniu tasiemek w tyle doublet wyciągali na spodnie koszulę, którą nosili nieco dłuższą niż

w modzie dworskiej. Zwyczaj ten utrzvmał się do ,,, .. .. . .    ,    ,____.    , , ,

,    .    .    .    214. Nakładanie pracz głowę ukrycia robę lub

końca XV w. AVykonc2eniem dołu spodni, (tieza-    liouppelande na krótki pourpoint, pasek 7 dzwon-

łeżnie od ich zeszycia, mogło być tylko dodanie    kami, około 1410 r.

179