na Turystyka wodna: kajakowa i żeglarska, często przyczynia się do wypłoszenia
B. xiej liczby ptaków wodno-błotnych. Nurkujący w morzach turyści niszczą rafy
lie, koralowe, zabierając ze sobą „na pamiątkę” fragmenty koralowców i muszle. Skutkiem po _■ zachowań może być, podobnie jak w przypadku roślinności, zmiana terenów | postępowania pewnych gatunków, pojawianie się obcych gatunków, zmiany w liczeb-Izą Kssh populacji [86, s. 157-158; 12, s. 26 i 60-62]. Zniszczona rafa koralowa potrzebuje zie »_ > - a często kilkudziesięciu lat do regeneracji, eh
lo-L.
Niszczenie przyrody Wysp Karaibskich przez gospodarkę turystyczną
'> i W \spach Karaibskich rosnący popyt na owoce morza, wywołany przez rozwijające się szybkim tempie hotele i restauracje, przyczynił się do zagrożenia znacznej liczby dnków morskich zwierząt. Żółwie szylkretowe są łapane dla cennych pancerzy, z których wrobią się pamiątki i ozdoby dla turystów. Zanieczyszczenie zatok, urbanistyczny rozwój sssfy brzegowej na skutek rozwoju turystyki oraz nieuważnie płynące łodzie motorowe przywożące turystów na wyspiarskie wakacje powodują zanikanie gatunku dużego wodnego ssaka z rzędu syren - manata. Obserwuje się też wymieranie wielu gatunków pcaków morskich spowodowane głównie hałasem i zanieczyszczeniem plaż [72, s. 283].
)W
Wpływ turystyki na środowisko społeczno-kulturowe dotyczy przede wszystkim ości lokalnych zamieszkujących tereny turystyczne, ich tradycji, zwyczajów, ń i wartości, więzi rodzinnych, stosunków społecznych itp. Są to walor)' ijące o odrębności i specyfice danej zbiorowości i całego regionu, a ich zanikanie ek rozwoju cywilizacyjnego, którego przejaw stanowi również turystyka, jest kle bezpowrotne. Wiele można uczynić, aby zmniejszyć wpływ turystyki na risko przyrodnicze obszarów turystycznych, lecz w przypadku jej oddziaływania kulturę społeczności lokalnych wydaje się to bardzo trudne, a czasem niemożliwa, golnie na obszarach zacofanych ekonomicznie oraz w' krajach rozwijających się. jednej strony turystyka przyczynia się do rozwoju społeczno-ekonomicznego tych regionów, czego konsekwencją jest zwykle poprawa bytu ludności miejscowej, ale z drugiej, w zamian za to zanikają wartości kulturowe, zarówno duchowe, jak : rraterialne. Co więcej, turystyka uznawana jest za nową formę kolonializmu w wielu ach Trzeciego Świata. Często inwestycje turystyczne dokonywane przez międzynarodowe koncerny zabierają przestrzeń rdzennym mieszkańcom, wypierając ich i Tradycyjnych miejsc zamieszkania, a także powodują odpływ dochodów poza regiony recepcji [78, s. 28] .
Środowisko kulturowe, stanowiące istotną atrakcję dla przemysłu turystycznego, reprezentują również dobra kultury w postaci zabytków, wykopalisk archeologicznych,
Pierwszą publiczną krytykę turystyki przynoszącej szkody w krajach rozwijających się podjęła 5*-atowa Organizacja Turystyki w 1980 r. podczas III Światowego Kongresu w Manili.
25