imaętrjt goipodarca zt Swatem
imaętrjt goipodarca zt Swatem
oferowanych produktów. Nastąpiły również korzystne zmiany jakościowe Tładycyjne polskie towary eksportowe - surowce (węgiel, siarka, miedź) tą powoli zastępowane wysoko przetworzonymi produktami, takimi jak samochody, maszyny i urządzenia przemysłowe.
Doskonałym przykładem międzynarodowego podziału pracy jest działalno# koncernu lotniczego Airbus Industrie. Nad nowym modelem samolotu pasażerskiego pracują między innymi specjaliści francuscy z Aerospatiałe (przednia część kadłuba), brytyjscy z Bntish Aerospace (skrzydła i podwozie), niemieccy z Daimler Chrysler Aerospace Airbus (tylna część kadłuba) oraz hiszpańscy z CASA (usterze nie poziome). W pracach uczestniczą także firmy z innych państw. Produkowane obecnie modele są montowane w zakładach w Hamburgu lub Tuluzie.
Formy międzynarodowych powiązań gospodarczych Do najważniejszych międzynarodowych form powiązań gospodarczych należą: eksport i import towarów i usług, przepływ kapitału, transfer technologii, przepływ pracowników oraz międzynarodowe umowy gospodarcze.
1 akaport i import Wymiana towarowa obejmuje głównie wyroby przemysłowe. Wartość
|.ł kMMfctfitoljg światowego eksportu osiągnęła w 1999 roku wielkość 5,36 biliona dolarów (około 900 USD na 1 mieszkańca Ziemi). Udział Polski w światowym eksporcie wynosił w 1999 roku 0,5% i wzrósł od 1990 roku prawie dwukrotnie. Eksport i import usług obejmuje głównie usługi transportowe. budowlane, turystyczne, a w ostatnich latach szczególnie dynamicznie rozw ija się eksport usług finansowych i telekomunikacyjnych. Wartość światowego eksportu usług równa jest około 20% wartości eksportu towarów.
Mk*>
żywność i zwierzęta żywe napoje i tytoń
surowce niejadalne (bez paliw) pafcwa mineralne, smary i pochodne ołeje. Huszcz*. wmb zwierzęce i roślinne chemika ba towary przemysłowe
maszyny, urządzenia ■ sprzęt transportowy różne wyroby przemysłowe
mm
Import Eksport
5,4% 7.4%
0,5% 0.4% j
3.1%.....I 2.5%
10,1%_ 5.6%
0.3% r 0.1% 14.6% | 6.3%
20.6% l 23,9% 36.4% " 36,2%
8.8% i 17,6%
02%
^ Struktura polskiego importu i eksportu towarów w 2001 roku (źródło; GOS)
przepływu kapitału wzrasta dynamicznej niż wariołć wymiany t f r/epływ kapitału obejmuje między innymi zagraniczne inwesty-qe bezpośrednie, na przykład założenie filii przedsiębiorstwa lub przejęcie firmy w innym kraju (wartość inwestycji bezpośrednich w 2001 r. wynosiła w Polsce prawie 7 mld USD i była niższa o U mld niż w roku poprzednim), inwestycje portfelowe, na przykład zakup akcji zagranicznych firm bez uzyskania kontroli nad nimi (w 2001 r. inwestycje portfelowe nieznacznie przekroczyły miliard dolarów i były prawic 2J> razy niższe nu w roku poprzednim) oraz długoterminowe i krótkoterminowe kredyty.
wmdr*
kWttfc
I tamto ■ technologii
I przap*yw l pracowników
umowy
gospodarcza
I Swatom Orga-InzacpHnli
Transfer technologii polega między innymi na współpracy naukowo--technicznej (wspólne programy badawcze), szkoleniach za granicą, doradztwie i zakupie licencji, czyli praw do produkcji określonych towarów.
Przepływ pracowników w postaci emigracji zarobkowej dotyczy głównie przepływu nisko wykwalifikowanych pracowników z krajów azjatyckich i afrykańskich do Stanów Zjednoczonych Ameryki i do Europy. W obszarze Unii Europejskiej przepisy umożliwiają swobodny przepływ pracowników Pracodawcy jednego kraju Unii nie mogą stosować żadnych ograniczeń w zatrudnianiu pracowników pochodzących z innych państw członkowskich.
Międzynarodowe umowy gospodarcze określają zasady i formy współpracy gospodarczej między dwoma lub więcej partnerami. Szczególnie ważną rolę odgrywają umowy, których efektem jest powstanie organizacji gospodarczych o zasięgu globalnym i regionalnym, jak Unia Europejska. Światowa Organizacja Handlu.
Międzynarodowa wymiana towarów, usług, technologii i kapitału jest korzystna dla wszystkich państw w niej uczestniczących. Pozwala na uniknięcie wysokich kosztów produkcji towarów, które taniej można sprowadzić z zagranicy. Na przykład Wielka Brytania ma znaczne złoża węgla kamiennego, ale koszty wydobycia są zbyt wysokie, więc opłacalne jest sprowadzanie go z zagranicy. Z kolei kraje słabiej rozwinięte dzięki wymianie międzynarodowej uzyskują dostęp do technologii, których opracowanie we własnym zakresie byłoby zbyt drogie lub wręcz niemożliwe
Zgodnie z podpisanymi umowami międzynarodowymi Polska współpracuje z innymi krajami w ramach różnych organizacji międzynarodowych.
Światowa Organizacja Handlu (World Trode Organóalion - WTO) powstała w 1994 roku na podstawie dokumentu końcowego Rundy Urugwajskiej Układu Ogólnego w spraw ie Cd i Handlu. Swoją działalność rozpoczęła w 1995 roku. Jej siedziba mieści się w Genewie.
Układ Ogólny w sprawie Cel i Handlu (General Agreement on Tarifh and Trade - GATT) został podpisany przez 23 państwa w 1947 roku. lego głównym założeniem było stworzenie warunków dla wolnego handlu międzynarodowego. Podczas kolejnych rund negocjacyjnych udało się obniżyć da z 40% (tata pięćdziesiąte) do 6% (lata osiemdziesiąte). Rezultatem ostatnią randy "ejocjacyjną, tak zwanej Rundy Urugwajskiej (1983-1993). było powstanie Wt^która przejęła zadania GATT. Polska należy do GATT od 1967 roku
19?