62285 Werbalna5

76 CSgSC !• Podstawy homuntttacjt bvcic bardziej stosownymi i łkuteanymi. Czynnikami tymi są moiyw.u |,_t wu*<b., i umiejętności, ł wiir/ą one podjuwowy model kompetencji komunikacyjne) (/<>!, Rysunek 2.2). który jest wykorzystywany w całym podręczniku.

Szekspir mówi. ye cały świat jest sceną, a my jesteśmy jedynie aktorami na tej scenie Wygląda na to. ze obecnie jest to bardziej prawdziwe niż kiedykolwiek Żyjemy w i wiecie przesyconym środkami masowego przekazu i kulturze aoricn towaocj na rozrywkę- Aktorstwo, szeroko rozumiane, znajdziemy wszędzie. Filmy, telewizja, sztuki teatralne, przedstawienia i koncerty są dookoła nas. Oglądamy talk show. które wyglądają jak opery mydlane i programy sportowe, które są jak talk sJmw. Czytamy czasopisma i oglądamy widowiska poświęcone wyłącznic gwiazdom filmowym, muzykom i przemysłowi rozrywkowemu. Wielu teoretyków i badaczy sugerowało, że scena jest użyteczną metaforą dla naszego świata społecznego (Corobs. Mansfield. 1976). W gruncie rzeczy, stale gramy wotx-< wid/ów dookoła nas i jesteśmy boleśnie świadomi ich ocen. W życiu publicznym zachowujemy się inaczej niż prywatnie.

Myślenie o życiu jako aktorstwie jest bardzo użyteczne dla .wozumienia komunikacji {GoBman. 1974). Aby zrozumieć pojęcie kompetencji możemy zapytać „Co sprawia, ze jesteśmy kompetentni w tyra. co przedstawiamy?" Widzieliśmy już. że ocena kompetencji zależy od stosownego i skutecznego zachowania danej osoby. Niektóre czynniki będą bardziej sprzyjały czyjejś zdolności do komunikowania się ttofownic i efektywnie. Tak więc zadanie polega na określeniu czynników zwiększając yeh szanse postrzegania aktora jako kompetentnego przez jego widownię. Model kompetencji komunikacyjnej określa te czynniki jako motywację, wiedzę i umiejętności.

2.2.1. Motywacja

Aby aktor komunikował się kompetentnie, ważne jest. by chdai zaprezentować kompetentne przedstawienie. Oznacza to. żc kompetencja zależy od stopniu zmotywowania osoby komunikującej się. Motywacja to stopień, w jakim dana osoba dąży do kompetentnego komunikowania się w danym kontekście. Wiele wab nigdy nic realizuje swego potencjału komunikacyjnego z powodu Jima łowi lub lęku przed komunikacją. Nawet w przypadku dużej dozy pewności siebie, fuekiór/* ludzie nic mają po prostu motywacji, by doskonale się komunikował Robią tylko to. < o przychodzi im z łatwością, zamiast włożyć więcej wysiłku i w ten sposób zwiększyć efektywność .swojego działania.

Tera* zastanówmy się nad dwoma rodzajami motywacji: motywacją nr~ gaiswną i motywacją po/ytywną Motywacja negatywna odnosi się do czynników, które wywołują strach, lęk lub unikanie Na przykład, na poziomie interpe-iwMiałnym wielu ludzi tric, jak stworzyć satyslakcjonująry, romantyczny związek, .ile obawia się rozpocząć sozmowę. zaprosić drugą osobę na randkę. Możesz brać udział w zebraniu małej grupy i mieć różne pomysły, które chciałbyś przedstawi*, ale boisz się prezentować swoje myśli przed grupą, więc nie

taatoal 2. Model lompsnncii hcyrnjn*acyintj yy

mówisz nic Niektórzy wvbieniją kierunki uudi/iv» i kariery zawodowe, kiótr wymagaj malej komunikacji r innymi, ponieważ 14 przerażeni perspektywy publicznego przemawiania lub duże) aktywności towarzyskiej. Problem nieśmiałości wpływa niekorzystnie na miliony komunikujących się codziennie ludzi (CjrdiKd, Zimbardo, 1995).

Motywacja pozytywna jest rezultatem w wilków i pragnie A, które kierują twoje zachowania w stronę doskonałości. Ludzie znajdują motywację do kompetentnego działania w danej sytuacji oraz związanych / nią własnych celach

i dążeniach. Pewne sytuacje po prostu oferują większe nagrody. Na przykład, będziesz bardzie j zmotywowany, by kompetentnie prowadzić rozmowę, gdy starty się o pracę lub jesteś pierwszej randce, niż kiedy siedzisz obok nieznajomej osoby w samolocie. Stawki w dwóch pierwszych sytuacjach są dużo muuc

Podobnie jak sytuacje różnią śę możliwością osiągnięcia określonej nagrody, tak bidzie w różnym stopniu poszukują możliwych nagród Niektórzy są bardziej skłonni do usta na wianta swoich własnych celów komunikacyjnych i dążenia do ich osiągnięcia. Rosnąca liczba szkoleń na temat zmotywowanego przemawiania bazuje w istocie na prostym stwierdzeniu, że osoby aktywnie motywujące same siebie i poszukujące możliwych do osiągnięcia celów /dobywają więcej tuż ci. którzy kierują się jedynie swoją naturalną motywacją.

Może podobnie jak Cambria na początku rozdziału i ty znalazłeś śę na spotkaniu, na którym patrzyłeś na ludzi rozmawiających ze sobą i myślałeś: .Chcę się włączyć w rozmowę, ale nie wiem. jak przełamać lody i zainteresować ludzi, których nie znam”. Jeśli jesteś zmotywowany do komunikowania się. ale nic wiesz, co powiedzieć lub zrobić, to pamiętaj, że sama motywacja nie wystarczy. Aby kompetentnie się komunikować potrzebna jest także wiedza.

2.2.2. Wiedza

Metafora „życie jest tylko sceną" Williama Szekspira dotyczy także wiedzy. Jak widziałeś, sama motywacja na ogół nie wystarczy do tego. by stać się kompetentnym aktorem. Żeby grać kompetentnie, aktor powinien akie znać scenariusz, rodzaj widowni, scenę i dekoracje, wersy sztuki mówione przez innych aktorów. intencje autora sztuki oraz swoje słabe i mocne strony- Wracając do codziennej komunikacji — widownię tworzą ludne z którymi rozmawiasz, scenę i dekoracje tworzy sytuacja komunikacyjna, wersy 10 reakcje innych osóo. a intencje autora sztuki korespondują z celami sytuacji. Kompetentnie komunikująca się osoba powinna mieć wiedzę na temat tych wszystkich elementów sytuacji komunikacyjnej. Wiedza w komunikacji obejmuje treści dotycząc? tego. co powiedzieć lub zrobić oraz procedury, za pomocą których tc treści będą wykonane.

Większości? nas zdarzają się sytuacje, po których po pewnym czasie zdajemy sobie sprawę „en dktariuarjr powiedzieć”. Na ogół potrafimy wymyśhć. co zrobić lub powiedzieć, ale nie zawsze w danym czasie i w sposób, który byłby najbardziej