W miarę intelektualnego rozwoju i technicznego poziomu rozwoju życia spoh czeństwa informacje zaczęły nabierać coraz większej wartości. Ich posiadanie stuli się warunkiem lepszej i bezpieczniejszej egzystencji. Na tym tle pojawiła się kun kurencja. Zaczęto coraz bardziej chronić informacje, traktując je niemal jako swe iste dobro materialne. Odwieczne dążenie człowieka do stworzenia sobie podoi' nych do innych lub lepszych warunków życia sprawiło, że zmagania o informmf stały się walką o lepszy byt jednostki czy społeczności. Powstało zatem nowe zj > wisko społeczne, w którym jedna strona dążyła do zdobycia informacji, a stroi" przeciwna starała się to udaremnić244.
Obecnie środki telekomunikacji i oprogramowanie komputerowe nadają szc/i gólnego znaczenia w zmaganiach o informacje. Teoretycznie dzięki Internelov został stworzony niemalże nieograniczony dostęp do ogromnych zbiorów infomn cyjnych na całym świecie. Zmagania o informacje finansowe, przemysłowe, tali nologiczne czy wojskowe stały się jednym z istotnych elementów życia społeczni stwa informacyjnego.
Potrzeba informacyjna jest w praktyce opisem odczuwanej przez organizm i> luki informacyjnej, obrazującej niedostatek wiedzy na dany temat245. Postrzegiih potrzebę informacyjną w tym kontekście, należy wnioskować, że redukcja po/k mu niewiedzy użytkownika (kierownika) oraz całej organizacji będzie wynik.ilu z konieczności uzupełnienia informacji w określonym obszarze tematycznym. N.i leży postawić pytanie, od czego zależne jest zaspokojenie wiedzy określonej" użytkownika wyrażone w postaci potrzeby informacyjnej?
Poszukując stosownej odpowiedzi na powyższe pytanie, należy założyć, że u/\i kownik (w tym kontekście zarówno kierownik, jak i organizacja) posiada okrcślon zasób wiedzy, a więc zbiór informacji umożliwiający działanie w otoczeniu. Z topu wynika, że potrzeba infonnacyjna będzie determinowana poziomem swojej zło/n ności oraz zakresem posiadanej wiedzy. Tak ujęta odpowiedź wskazuje, że k;i <1 użytkownik, chcąc poszerzyć obszar dostępnej mu wiedzy, kreuje potrzeby inlm macyjne, których poziom złożoności wzrasta wraz z zasobem wiedzy. To znm że im większą wiedzą dysponuje użytkownik, tym bardziej złożone sqjego polio by informacyjne, a więc generowane potrzeby informacyjne si| bardziej złożom nudniejsze i wymagają większych zasobów informacyjnych do zaspokojenia niewiedzy.
Zaspokojenie zgłoszonej przez organizację potrzeby informacyjnej, jako wyra-•ii dostrzeżonej luki informacyjnej ze strony użytkowników jest zależne od trzech /.ynników:
1. Zakresu i wewnętrznego, informacyjnego skomplikowania potrzeby informacyjnej;
2. Stopnia wystarczalności wiedzy i umiejętności użytkownika do samodzielnego pozyskiwania z otoczenia informacji użytecznych, które mogą zaspokoić taką ■olrzebę, a w konsekwencji wypełnić lukę informacyjną;
3. Zaawansowania technologicznego narzędzi pozyskiwania informacji.
Wobec powyższych wniosków można stwierdzić, że każdy użytkownik w organi-
icji powinien dobrze znać swoje potrzeby informacyjne i wiedzieć, jakie informacje i niezbędne do wykonywania podstawowych funkcji i działań, na przykład tworzenia niż realizacji programów i planów. Kierownik powinien ustalić, jakie potrzeby 'iformacyjne są zaspokajane w niedostatecznym stopniu, a jakie nie są w ogóle ispokajane, a także, w jakim stopniu przepływ informacji służy podejmowaniu Ircyzji i sprawnemu zarządzaniu.
Oczywiście, potrzeby informacyjne, zarówno użytkownika, jak i organizacji owinny być określane w sposób jak najbardziej fachowy i w miarę dokładnie i/.ez kompetentnych specjalistów, aby pozyskiwane z otoczenia informacje były ik najbardziej aktualne i cenne (wartościowe), tak by można było szybko reago-ać na zmieniajacce się warunki środowiska, tworzyć wizję przyszłości i opraco-vwać plany oraz podejmować działania urzeczywistniające tę wizję. Eksperci ulkreślają, że im. bardziej złożone i zmienne jest to otoczenie, tym bardziej wielo-ironne i bogatsze muszą być również pozyskiwane informacje246.
W przypadku organizacji potrzeby informacyjne obejmują informacje niezbęd-
tlo jej funkcjonowania oraz dotyczą różnych sfer jej działalności. Zatem potrze-
informacyjne organizacji zależą od:
zadań nałożonych na organizację (wynikających z celów organizacji i do-imentów normatywnych),
szczebla zarządzania organizacji (poziomu kierowania)247.
W zadaniach organizacji im więcej jest zadań, tym większa ilość potrzeb in-unacyjnych koniecznych do ich zrealizowania. Wobec stałego rozwoju organiza-n jej zadania są coraz liczniejsze oraz obejmują nowe zakresy funkcjonowania, uzwój technik informacyjnych w XXI wieku został podyktowany rosnącą potrze-i stworzenia narzędzia, które pomogłoby organizacji przetworzyć ogromną ilość ilormacji, niezbędnej do jej niezakłóconego funkcjonowania.
Funkcjonalny i instytucjonalny rozwój organizacji sprawia, że musi gromadzić i formacje o zasobach, które pozwolą jej odpowiedzieć na potrzeby informacyjne
|fl I 1‘cnc. /iir.iadtafi/t> Jln itrtymhticl V\vón'9i klpmwimh Urnin. n I0A