Polityka produktu |
Rozszerzenie programu produkcji | |
(program produkcji) |
prowadzące do wzrostu kosztów | |
Dostawa |
Przy kalkulowaniu cen | |
(warunki zapłaty |
należy uwzględniać koszty | |
i dostaw) |
polityki zaopatrzenia | |
Polityka komunikacji |
Uczynić wyraźnymi wymagania polityki zaopatrzenia względem dostawców | |
Polityka |
Liczba i geograficzne sterowanie | |
zakupów |
doborem dostawców |
Rys. 3. Wpływ instrumentów polityki zaopatrzenia na podejmowanie decyzji w zakresie zaopatrzenia
Polityka programu zaopatrzenia powinna dążyć do takich zmian w potrzebach przedsiębiorstwa, które by polepszały efekty uzyskiwane z zakupów surowców i materiałów. Przykładem może być wprowadzenie dóbr substytucyjnych, które powodują zmiany w wymaganiach jakościowych składanych zapotrzebowań przedsiębiorstwa, a równocześnie mogą prowadzić do uzyskiwania widocznych efektów z zakupów. Odnośnie do tego instrumentarium może być stosowana analiza wartości w przedsiębiorstwie.
Polityka kontraktów służy nabywcy do tego, aby wykorzystać siłę zakupów wobec dostawców. Poszukuje się takich klauzuli w kontraktach umów, aby zapewnić własnemu przedsiębiorstwu najkorzystniejsze warunki zakupu surowców i materiałów. Chodzi zwłaszcza o politykę kształtowania cen, np. cen stałych oraz spełnienie wymagań gwarancji.
Polityka komunikacji obejmuje zadania wyboru i uprzywilejowania dostawców, współpracy z dostawcami, zwłaszcza stałymi. Prowadzenie polityki wobec dostawców i komunikacji jest ułatwione w przypadku występowania rezerw na rynku zaopatrzeniowym (istnienie dużej liczby dostawców). Do instrumentów polityki zaopatrzenia należą również możliwości dostosowywania się do rynku i jego kształtowania15, będące elementem polityki zakupów.
Dla przedsiębiorstwa ważne jest dopasowanie zakupów do koniunkturalnego rozwoju rynku zaopatrzeniowego. W ramach tej problematyki należy uwzględnić konieczność dopasowania do sytuacji rynku:
— ilości zamawianych surowców i materiałów,
- wielkości zapasów bezpieczeństwa,
— polityki kontraktów wobec dostawców.
Istotna jest również umiejętność przewidywania i reagowania na wahania koniunktury.
W kształtowaniu rynku muszą być wzięte pod uwagę:
- rozszerzenie rynku zaopatrzeniowego pod względem ilościowym i jakościowym w taki sposób, aby zapewnić bezpieczeństwo zaopatrzenia materiałowego,
— zmiana kształtu rynku w taki sposób, aby zwiększać konkurencję między oferentami,
- wyłączenie z rynku konkurentów i wzmocnienie swojej pozycji na rynku jako odbiorców wobec dostawców.
Postępowanie na rynku prowadzące do kształtowania rynku nazywa się działaniem aktywnym, kreującym.
Procesy logistyczne zaopatrzenia wiążą się z podejmowaniem wielu niełatwych decyzji. Kierownicy działu zaopatrzenia muszą się w tym względzie wykazywać dużą wiedzą i rozwagą, tym bardziej, że decyzje te mają istotny wpływ na ekonomikę przedsiębiorstwa, a w szczególności na poziom kosztów i wielkość zysku16. Zakupy zaopatrzeniowe są więc dla firmy funkcją o znaczeniu strategicznym. Optymalny poziom zaopatrzenia materiałowego przyczynia się do osiągnięcia przez przedsiębiorstwo przewagi konkurencyjnej na rynku.
15 Por. K. Kowalska: Logistyka zaopatrzenia. AE, Katowice 1993.
16 Kompendium wiedzy o logistyce. Red. E. Golembska. PWN, Warszawa-Poznań 1999, s. 185.
17