68526 IMG79 (3)

56

Rysunek 5.3

Różne lypy pułap* n, szkodniki wtórne A - p, łapka na cetyńca więkut go (drzewo śaęte. bez »> rony), B - pułapka na k» nika drukarza (dtze*' ścięte z koroną). C - pc-łapka na smolika (wyzyr. dłużyc na podkładkac-D - pułapka stotąca nj komiki (drzewo z okorowaną obrączką na wysokości piersi)

D

—    terminowe okorowanie pułapek.

-    przestrzeganie zasad higieny lasu w całym kompleksie leśnym.

Sposób przygotowania pułapek i termin ich wyłożenia są określone biologią .szkodnika. Wyróż.nia się następujące rodzaje pułapek szkodników wtórnych:

-    drzewa ścięte i wyłożone wraz z koroną (przypłaszczek granatek. żerdzianka sosnówka. komik drukarz),

-    drzewa ścięte i wyłożone na podkładach bez korony (cetyniec większy).

-    wyrzynki i dłużyce ułożone na podkładach (smoliki):

-    drzewa stojące okorowane obrączkowato u podstawy (komiki - rys. 5.3).

Powyższe sposoby przygotowania pułapek wpływają na tempo ich wysychania i wynikającą stąd atrakcyjność dla szkodników wtórnych. Przy wyborze drzew pułapkowych należy bc/względnie pamiętać, by gatunek drzewa był pożądanym gatunkiem żywicid-skim szkodnika, a samo drzewo miało zieloną koronę, świadczącą o jego pełnej żywotności Pożądanym jest natomiast, by drzewa przeznaczone na pułapki mc przedstawiały wartości hodowlanej, a ich pozyskanie nic powodowało strat w produkcyjności drzewostanu

Należy więc przeznaczać na pułapki drzewa z technicznymi wadami wzrostu (widlice). drzewa ze skrętem włókien, drzewa z krzywizną strzały itp. Termin wykładania pułapek musi odpowiednio wyprzedzać rójkę szkodnika i okres składania jaj.

Przeciwko szkodnikom wtórnym rojącym się na wiosnę pułapki należy, a nawet powinno się wykładać o 1-2 miesiące wcześniej. Natomiast pułapki przeciwko szkodnikom wtórnym rojącym się w lecie wykłada się 2-3 tygodnie przed rójką. Jeśli szkodnik ma dwie rójki w ciągu roku. to wykłada się pułapki w dwóch terminach dostosowanych do biologii owada. Pułapki wyłożone w pierwszym terminie nazywa się pułapkami pierwszej serii, a w drugim terminie - pułapkami drugiej serii.

Kilka serii pułapek należy wykładać również wówczas, gdy rójka i składanie jaj trwają długo, a warunki termiczne powodują szybkie wysychanie pułapek, np. pułapki na przy płaszczka granatka są w ciągu lata wykładane trzykrotnie (w trzech seriach), w odstępach sześciotygodniowych - od końca maja do końca sierpnia.

Miejsce wyłożenia pułapki musi być określone wymaganiami ekologicznymi danego gatunku szkodnika w różnych porach roku i stąd może być różne dla każdej serii pułapek. Pierwsza seria pułapek przeciwko komikowi drukarzowi jest więc wykładana na nasłonecznionych obrzeżach i lukach drzewostanów, druga i trzecia seria w miejscach o przejściowym nasłonecznieniu. Pułapki na żerdziankę sosnówkę wykładane są zawsze w miejscach nasłonecznionych lub o przejściowym nasłonecznieniu, nigdy w cieniu.

Liczba pułapek winna być dostosowana do liczebności populacji szkodnika. Przy zbyt malej liczbie pułapek część owadów zasiedli rosnące drzewa osłabione, a przy zbyt du/ej liczbie pułapek efekt zwalczania będzie niewielki w stosunku do nakładu pracy i kosztów Liczbę pułapek określa się na podstawie corocznej kontroli liczebności szkodników wtórnych i uzyskanych na danym terenie doświadczeń. Wytyczne wskazówki na (en temat za-wiera też ..Instrukcja ochrony lasu".

Drzewa ścięte, dłużyce, wyrzynkt stają się pułapkami dopiero, gdy zostaną ocechowane numeratorcm jako pułapki, zapisane w raptularzu oraz zaznaczone na szkicu podziału przestrzennego drzewostanów. Czynność la jest niezbędna nie tylko ze względów lormal-nyeh. ale również zobowiązuje i ułatwia odszukanie pułapek wówczas, gdy zbliża się termin ich okorowania.

Pułapki po wyłożeniu zasiedlane są przez, szkodniki wtórne, które składają na nich jaja. Termin korowania powinien być tak dostosowany, by samiec złożyły juz wszystkie lub prawie wszystkie) jaja. a wylęgłe z pierwszych jaj lancy nic zdążyły wgryźć się w drewno lub korę bądź się przcpoczwarczyć. co przekreśliłoby skuteczność korowania jako zabiegi zniszczenia szkodników. Okres przebywania larw pod korą jest ściśle określony zalc/y me tylko od gatunku owada, ale i od |x>gody. Stąd pułapki muszą hyc stale kontrolował. , umożliwia ustalenie właściwego terminu okorowania wszystkich pułapek Joli zdarzy się że termin korowania nie zostanie dotrzymany, należy korę pułapek spalić lub traktować te pułapki odpowiednimi insektycydami. Niezmiernie ważnym warunkiem osiągnięcia zadowalających wyników w zwalczaniu szkodników wtórnych jest przestrzeganie zasad gieny lasu. Oznacza to. że w lesic nie może znajdować się nicokorowany ścięty rn.its.-t drzewny, tylec i złomy, wiatrowaly i śnicgowaly oraz silnie osłabione, usychaiące dr . w stojące. Jeśli występuje on równocześnie z pułapkami, to większa c/ęsę popular|i szkinhi ków wtórnych zasiedli ten właśnie materiał, omijając pułapki zabieg zwalczania będ, wówczas całkowicie nieudany. Bliższe omówienie wymiarów pułapek, sposobow i u-in