IMG60 (3)

56

BRVZ.ES

BRYZES (Bp(cnię)-byl ojcem - Bryzejdy. Niekiedy uważano go za Króla Lclegów w Karii, niekiedy, i to częściej, zarówno jak jego brata Chrysesa, za kapłana Apołlona w mieście Lymcssos, zlupionym przez Greków w czasie wojny trojańskiej. Oprócz córki, Hippo-damei, zwanej najczęściej Bryzcjdy, miał on syna, Eetiona (różnego od herosa o tym samym imieniu, króla Lymessos i ojca Andromachy). Gdy Achilles splądrował i zburzył jego dom, powiesił się. mb

IIII689. Schol. in // XlX29l;EuM. in Hom. 77.30; Diet. U l7;Tzot. Antek 349 ń.; Prop. 0 9.9-16.

BUFAGOS (Boucpdyoę) - dosłownie „Pożeracz Wołów", jest herosem arkadyjskim, synem łapetosa i Tomaksy. Wraz z żoną Promne przygarnął w czasie wojny przeciw Augiuszowi rannego Ifiklesa (— Herakles) i pielęgnował go do śmierci, a później pogrzebał. Zginął zabiły przez Artemidę, nagabywaną jego natrętną miłością, gdy pewnego razu ścigał ją na górze Fołoe w Arkadii, mb

Rau*. VUI14.9; 27,17.

BUKOLOS (BouicóAoę) - którego imię znaczy „wo-larz", był synem Kolonosa z Tanagry w Beocji, a bratem Ochemosa, Leona i jedynej córki, Ochny. Ta pokochała Eunoslosa, ale on wzgardził nią. Urażona, oskarżyła go przed braćmi, że chciał ją zgwałcić. Młodzieńcy zabili Eunostosa. Gnębiona wyrzutami Ochna wkrótce wyznała prawdę. Bracia zagrożeni zemstą ojca Eunostosa uciekli, a ona popełniła samobójstwo. mb

Płu. Qu. Ge 40.

BULIS (BouMę) - AJGYPIOS

Am. Ub. S.

BUNOS (Bo0voę)- heros koryncki, syn Hermesa i Alkidamei, otrzymał od Ajetesa, gdy ten opuszczał Korynt udając się do Kolchidy, tron Koryntu z poleceniem, by go zachował do jego powrotu lub do powrotu jednego z jego potomków. Po śmierci Bunosa następcą został Epopeus z Sykionu. mb

Plui. II 3,10; Theopomp. fr. 340 (FHO Mlillcr); Tzet. in Lyc. 174.

BUSIRIS (Bouoipię) - w opowieści greckiej król Egiptu. W rzeczywistości imię jego nic figuruje w listach władców żadnej z dynastii faraonów, ale być może jest zniekształconym imieniem boga Ozyrysa. Busiris był królem okrutnym. Jego tyrania zmusiła — Proteusado ucieczki z Egiptu. Busiris powziął również myśl wysłania wyprawy rozbójników, ażeby porwać słynące z urody Hespcrydy. Herakles spotkał ich w drodze, gdy udawał się na poszukiwanie złotych jabłek, pozabijał wszystkich i samego Busirisa. Było to tak: klęska nieurodzajów nawiedzała przez kilka lal Egipt i Frasjos, wieszczek przybyły z Cypru, doradził królowi, aby poświęcił co roku Zeusowi cudzoziemca dla ułagodzenia boga i sprowadzenia dostatku. Tak też uczynił Busiris zaczynając ofiarę od samego Frasjosa. Gdy zjawił się w Egipcie Herakles, Busiris pojmał go, przybrał wstążkami, włożył mu wieniec z kwiatów i zawiódł przed ołtarz jako ofiarę. Herakles jednak zerwał więzy, zabił Busirisa. jego syna Ifidamasa (czy

leż Amfidamasa), herolda Chalbesa i wszystkich biorących udział w uroczystości.

Busiris był synem Posejdona i Lysianassy (lab. 3) a król Ozyrys, gdy wyruszał na wielką wyprawę wokół ziemi, ustanowił go władcą Egiptu, mb

D.S. 117.45; IV 18; 27; Apel. Blbl. 115,11; Hdt. II45; Gcll. 116; Macr.

VI 7; Vcrg. Georg. III 5; Scrv. od/oe.: Hyg. lob 31; 56; 157; Ov. Met. IX 183; /;/. Alagn. łv.; E. niezjch. dramat talytowy Busiris. O Busiriiic = Bu-as-iri „miejsce Izydy" por. A. Wiedemann, Herodots Zweitcs Buch, Lcipzig 1890; Frazer wyd. Apd. Bibl. I. s. 224 n.

BUTES (Boótrię) - I. Pierwszy heros tego imienia jest synem -* Boreasza, bratem przyrodnim Lykurga. Butes i Lykurgos byli zrodzeni przez różne kobiety, ale nie przez Orejtyję, legalną żonę boga. Butes chciał zabić swego brata przyrodniego, Lykurga. Gdy jego zamiary wykryto, musiał uciekać wraz ze swymi stronnikami. Osiedlił się na Naksos i żył tam z rozboju i piractwa. Podczas jednej z wypraw napadł na Ftiotydę w Tesalii, aby porwać tamtejsze kobiety. Tam napotkał czcicielki i Dionizosa. Większość z nich wymknęła mu się, ale niańkę boga, Koronis, uprowadzono i oddano Buteso-wi. Na prośby młodej kobiety Dionizos poraził szaleństwem Butesa, który rzucił się do studni i zginął,

2.    Drugim herosem zwanym Butes był syn króla Aten Pandiona i Zeuksippe (tab. 11). Siostrami jego były Filomela i Prokne, a bratem Erechteus. Po śmierci Pandiona dziedzictwo podzielono między synów i Erechteus otrzymał królestwo, a Butesowi przypadło kapłaństwo Ateny i Posejdona. Poślubił córkę -» E-rechteusa, Chtonię. Od niego wywodzi się prawdopodobnie ród kapłański Eteobutadów w Atenach.

3.    Butes, Argonauta założyciel miasta Lilybaeum na Sycylii, -* Argonauci, -* Eryks. mb

I. D.S. V 50. 2. Apd. Bibl. III 14. 8.

BUZYGES (Bouęóyrię) - czyli „ten, który nałożył wołom jarzmo” jest mitycznym wynalazcą jarzma; on to wpadł na pomysł, aby ujarzmić byki i zaprzęgać je, używać do orki i uprawy pól. Buzyges uchodził także za jednego z pierwszych prawodawców. Przypisywano mu zakaz, dość często wzmiankowany w starożytności, zabijania wołów lub byków ze względu na usługi, jakie oddają w uprawie roli (-> Palladion). mb

Sery. in Verg. Georg. 119;Plin. VII57;Schol. in II. XVIII483; Hcsych. •»v.

BYBL1S (BufiMę) - przez swego ojca, Miletosa, prawnuczka Minosa ,(-* Akakallis) lub według innych wersji jego wnuczka (-» Miletosilab.28). Imię jej matki podawane jest różnie: czasem jest nią córka Majandro-sa, Kyanea, kiedy indziej Tragasja, córka Kelajno, lub Ejdotea, córka króla Eurytosa. Byblis miała brata bliźniaka zwanego Kaunos, którego pokochała występną miłością. Pełen odrazy do siostry Kaunos uciekł z ojczystego Miletu i założył w Karii miasto Kaunos. Zrozpaczona Byblis oszalała i tułała się po całej Azji Mniejszej. W momencie, gdy miała już rzucić się ze skały i tak zakończyć dni swego żywota i męki, nimfy, zdjęte współczuciem, zamieniły ją w źródło niewyczerpane, jak nieustanne Izy dziewczyny. Temu mitowi przeciwstawia się inny, w którym to Kaunos zapalał miłością występną do siostry i z lego powodu opuścił dom rodzicielski, a wtedy Byblis powiesiła się. Dla upamiętnienia tego, imieniem jej nazwano dwa miasta: Byblis w Karii i Byblos w Fenicji, mb

BYZAS

57

Nonn XIII518 n Parth, II. Ani. Ub. 30:Ov.Mei IX4SI n,;f onon2; Schol. in Theoc. VIII 115; l’aus. VIII 5, 10; Stcph. Byz. s.v. Koiivo;.

BYZAS (Bu^oę) - syn Posejdona i Keroessy. Matka jego była córką Io i Zeusa, urodzoną niedaleko od miejsca, w którym znajdowało się miasto zwane później Bizancjum. Byzas założył to miasto, noszące jego imię, i obwarował je z pomocą Apollona i Posejdona. Gdy tyran Tracji, Hajmos, zaatakował miasto, Byzas pobił go w pojedynku i ścigał wroga w odwrocie aż do środkowej Tracji. Tymczasem podczas jego nieobecności król Scytii, Odryses, napadł na miasto i oblegał je. Ale Fidaleja, żona Byzasa, wraz z innymi kobietami obroniła miasto, ciskając do obozu wroga mnóstwo wężów. Ta to Fidaleja uratowała po raz wtóry miasto przed atakami szwagra, Strombosa. mb D. S. IV 49; Stcph. Byz. s. v.; Tzet. Chil II40