72075 ScannedImage 22 (2)

rzowi Antoninowi Plusowi 1 senatowi powstało w r# 155. Jest to jeden z najznakomitszych utworów tego gatunku*/

Część I, 65. My tedy po udzieleniu takiej kąpieli temu, który uwierzył 1 do nas się przyłączył, prowadzimy go na miejsce, gdzie się zgromadzają tak zwani bracia, by wspólnie a żarliwie modlić się za siebie i za oświeconego^ i za wezystkloh, gdziekolwiek tylko się znajdują, by przez to razem z poznaniem prawdy otrzymać łaskę pełnienia w życiu dob-ryoh uczynków, przestrzegania przykazań i dostąpienia zbawienia wiecznego. Po ukończeniu modlitw dajemy sobie pocałunek pokoju. Następnie przynoszą przełożonemu braoi chleb i kielich, napełniony wodą zmieszaną z winem. Ten je bierze, wielbi i chwali Ojca wszechrzeczy przez imię

Syna i Ducha św. i składa długie dziękczynienie za tę właśnie łaskę, jakiej nam udzielić raczył. Po odmówieniu modlitw i dziękczynienia przez przełożonego cały lud obecny z radością woła: Amen. Amen zaś w języku hebrajskim znaczy: Niech tak będzie. Gdy przełożony odprawił obrzęd eucharystyczny, i gdy już cały lud dał odpowiedź radosną, wtedy tak zwani u nas diakoni rozdają każdemu z obecnych cząstkę eucharystycznego chleba oraz wina i wody, i roznoszą je do tych, co nie są obecni.

ertulian, ,0 chrzcie, tłum. B. Stanula, Tertulian, Wybór pism,

warszawa 1970, s. 140 - 153.

/Utwór powstał w 1. 198 - 200./

. •

7.    Następnie po wyjściu z kąpieli chrzestnej namaszcza się nas świętym namaszozeniem. Czyni się to zgodnie z dawnym zwyczajem, według którego zwykło się namaszczać kapłanów z rogu. W ten sposób Mojżesz namaścił Aarona... To namaszczenie nadało imię Pana ... Spływa więc na nas olej w sposób cielesny, lecz przynoszący duchowy owoc. W ten sposób sam zewnętrzny obrzęd chrztu staje się duchowny, ponieważ w wodzie jesteśmy zanurzeni, a duchowy skutek otrzymujemy, to znaczy oczyszczenie z grzechów.

8.    Potem następuje wkładanie rąk, by przez błogosławieństwo wezwać

i zaprosić Ducha Nw. (...) Ten obrzęd ma również potwierdzenie w Starym Testamencie. Gdy bowiem Jakub błogosławił swych wnuków: Józefa, Sfrema i Manassesa, położył ręce swoje na ich głowy, a następnie zmieniając je, przekładał je jedną na drugą tworząc krzyż obrazujący Chrystusa (...)

13. W tym względzie ludzie nikozemni stawiają problemy, pytając się 1* Zanurzenie w wodzie chrzcielnej nazywano światłością.

w ten sposób: czy wiara nie wystarcza, że potrzebny jest jeszcze chrzest? (...)

Ustanowiono bowiem prawo chrztu i określono jego formą: "Idźcie, powiada, nauczajcie narody, chrzcząc Je w imię Ojca i Syna i Ducha św." Temu zaś prawu dodano to określenie: - "Jeśli się kto nie odrodzi z wody i Ducha św., nie wejdzie do królestwa niebieskiego"• Ono właśnie zespoliło wiarę z koniecznością chrztu* I stąd wszyscy wierzący przyjmują chrzest (•••)

16.    Jest również u nas jeszcze drugi chrzest, który także laat Jeden i ten sam, mianowicie chrzest krwi. 0 nim mówił Pan, gdy był już ochrzczony: "mam. być chrztem ochrżczony. Przeszedł bowiem, jak Jan napisał: "przez wodę i krew”. Wodą bowiem został

vbiony (...) To jest właśnie chrzest, który zastępuje i nieprzyjęte obmycie, i utracone przywraca.

17.    Pozostaje jeszcze wspomnieć na zakończenie tego traktatu o prze-pisach udzielania i przyjmowania chrztu*. Prawo udzielania chrztu posia-da”ze swej istoty najwyższy kapłan: którym laat-blflkup. Hastę pnie prezbiterzy i diakoni, jednakże nie bez upoważnienia biskupa z racji godności Kościoła. Gdy się tego przestrzega, utrzymuje się pokój. Prawo

to również przysługuje i laakom^jponieważ, co otrzymuje się równym prawem, równym też można przekazać} oczywiście prawo to przysługuje laikom wówczas, jeśli już nie są wezwani biskupowi prezbiterzy czy diakoni. Nauki bowiem Pana nie powinno ukrywać się przed nikim. Stąd też i chrzest jako zapis bożymoże być    wszystkich sprawowanyj(...)

18.    Ci, którzy sprawują urząd kościelny, dobrze zdają sobie sprawę, że nie można lekkomyślnie sprawować chrztu. "Udzielaj temu, kto cię prosi”, ma tu właściwe znaczenie i zbliża się do jałmużny (•••)

Dlatego jest rzeczą korzystniejszą, stosownie do warunków i dyspozycji każdej osoby, a zwłaszcza stosownie do wieku, odkiadanie chrztu, szczególnie jednak, gdy chodzi o dzieci. Czy jest bowiem konieczne narażać rodziców chrzestnych na niebezpieczeństwo, skoro jest możliwe, że mogą nie dotrzymać swych obietnic, czy to z powodu śmierci, czy też sprawić zawód z powodu słabych zdolności wychowawczych? Pan istotnie powiedział: "nie wzbraniajcie im przychodzić do mnie". Niech przeto przychodzą, gdy dorosną, gdy zaczną się uczyć. Niech przychodzą, gdy zostaną pouczeni, dokąd mają iść. Niech będą chrześcijanami wówczas, gdy poznają Chrystusa (...)

19.    Najbardziej uroczystym dniem chrztu jest Wielkanoc .{•£_•) Następnie okres Zielonych świąt jest również stosowny dla udzielania chrztu