72645 Strona4

■

2. WPŁYW OBCIĄŻENIA 2.1. Ruch drogowy i jego struktura

W okresie ciągłego wzrostu natężenia ruchu na polskich drogach, a także na drogach państw Unii Europejskiej, można zaobserwować aż kilkanaście różnych sylwetek pojazdów osobowych, dostawczych, ciężarowych i autobusów (dokładnie 22), które w różnym stopniu oddziałują na nawierzchnie drogowe. Zauważalny jest również stopniowy wzrost obciążenia osi pojazdów.

W tabeli 2.1 pokazano sylwetki pojazdów poruszających się po drogach państw UE ich dopuszczalne masy oraz dopuszczalne obciążenia osi wg [2.6], w tabeli 22 dopuszczalne w Polsce masy pojazdów ciężkich oraz obciążenia ich osi [2.7], W tabeli 23 zestawiono maksymalne naciski zarejestrowane na sieci dróg w kraju. Przepisy różnych krajów określają dopuszczalne wartości obciążeń osi. Według |27] za oś pojedynczą uważa się oś oddaloną od osi sąsiedniej o mniej niż 1 m, za oś wielokrotną zaś - zespól złożony z dwóch lub więcej, osi zwanych osiami składowymi, w którym odległość między sąsiednimi osiami jest nie mniejsza niż 1 m i nie większa niż 2 m. W krajach Unii Europejskiej dopuszczalne obciążenie osi pojedynczej wynosi 115 kN. W Polsce dopuszcza się obciążenie osi wynoszące 80 kN [2.7J, lecz na drogach krajowych dopuszcza się obciążenie 100 kN, natomiast na autostradach 115 kN (przy zastosowaniu kół bliźniaczych), a więc obciążenie unijne. Nacisk osi składowej wg [2.7] na drogach krajowych nie może przekraczać przy odległości od osi sąsiedniej bliższej osi:

a)    do 1,1 m - 57,5 kN,

b)    powyżej 1,1 m do 12 m - 65 kN,

c)    powyżej 12 m do 13 m - 72,5 kN,

c)    powyżej 13 m - 80 KN,

d)    powyżej 13 m, przy osi podwójnej, dla osi napędowej - 100 kN, pod warunkiem, że łączny nacisk nie przekracza 160 kN.

W krajach UE dopuszczalne jest obciążenie osi składowej równe 115 kN.

Są też kraje (Belgia, Francja, Wiochy), w których obciążenie osi wynosi 130 kN. Ostatnio zwiększa się zastosowanie nowego typu opon pojedynczych, tzw. Super-■Single, które charakteryzują się, między innymi, szerokością 365 mm i stosunkiem wysokości do szerokości 65-80%. Zaletą opon Super-Single jest o około 30% mniejszy opór toczenia, co w rezultacie powoduje mniejsze zapotrzebowanie na energię i ewentualnie także mniejszą emisję hałasu. Jednak skutki wyższego ciśnienia kontaktowego przekazywanego przez te opony są niekorzystne dla nawierzchni.

25