obrabianą stają się tak małe, że następuje przerwanie bezpośredniego kontaktu ziarn ściernych z obrabianym przedmiotem, tj. proces dogładzania oscylacyjnego przerywa'się samoczynnie, i- . n
■ Na rysunku 10.16 przedstawiono schematycznie zmiany zarysu chropowatości powierz-' chni w różnych fazach operacji dogładzania oscylacyjnego. Jak widać, w ciągu 60 sekund zmniejszono chropowatość powierzchni 50-krotnie, od wartości J?s = 5 pm do R, = 0,1 pm.
Powierzchnie obrobione dogładzaniem oscylacyjnym wykazują bardzo dużą odporność, na zużycie, znacznie większą niż powierzchnie szlifowane i gładzone.
pm m 1,27
"j5
0,63
0.38
160 0,05
30 0,20
Rys. 10.16. Zmiany.kształtu chropowatości po-, wierzchni w procesie dogładzania oscylacyjnego
Nagrzewanie powierzchni obrabianej dogładzaniem jest bardzo małe, temperatura powierzchni wzrasta nie więcej niż ol°C.
W dogładzaniu oscylacyjnym można usunąć nic tylko nierówności powstałe w operacji poprzedzającej ten proces, ale również warstwę wierzchnią o niekorzystnych właściwościach. Grubość warstwy wierzchniej o zmienionych właściwościach może być doprowadzona do wartości 0,005-1-0,25 pm. • , . |1.>J:
| Docieranie_pplega_aa_iiżyciułuincgo materiału ściernego przemieszanego z cieczą i wprawianego W ruch za pomocą docieraka i przedmiotu obrabianego w taki sposób,-że ziarna nieustannie zmieniają swoje położenie i kierunek ruchu względem powierzchni, obrabianej. . ■■ . -. . • .
Dociemniu poddaje się powierzchnie ,p szczególnych wymaganiach dotyczących- dokładności,-gładkośoi i właściwoścfwarstwy wierzchniej. Proces ten'stosowany jest w obróbce, wykańczającej elementów narzędzi mierniczych, kół zębatych w wysokich klasach doklad-. ności, cylindrów, łożysk ślinowych, zaworów itp. Procesem poprzedzającym docieranie jest bardzo dokładne toczenie lub wytaczanie, bardzo dokładne szlifowanie, rozwierca-nie Itp. .. -i.- - . •
Docieraki wykonywane są z żeliwa, mosiądzu, twardych gatunków drewna, skóry, filcu itp..Im twardszy materiał docieraką, tym większa wydajność procesu. Imbardzicj miękki .docierak, tym wyższa jakość dotartej powierzchni. •>...■
Rodzaj materiału ściernego uwarunkowany jest głównie właściwościami materiału: obrabianego. Im twardszy obrabiany materiał, tym twardsze powinno być ścierniwo;
•: na| przykład do docierania węglików spiekanych stosuje się węglik boru lub bardziej wy-"'dajny. diament; podczas docierania stali hartowanych rr elektrokorund, w innych przy-padkach także tlenek żelazowy (róż polerski) (FcjOa), tlenek chromowy (Cr203), lupek polerski (głównie Si02), wapno wiedeńskie i inne. Wielkość ziarna zależy głównie . od i.iwymagań,stawianych dokładności i gładkości powierzchni docieranej. Im większe'są te wymagania, tym drobniejsze powinno być ścierniwo; W> twardych docierakach stosuje się |vzjąrno .drobne, w docierakach miękkich — grubsze. . >. .
;f(l7,Podczas docierania stali i żeliw stosowane są ponadto takie środki jak: nafta, benzyna, olej maszynowy, mieszanina nafty z olejem, gazolina i inne. W czasie docierania stopów lekkich używa się często oleju oliwkowego. Stosowane.są również specjalne pasty ścierne ;;:(śtónowiąęc mieszaninę materiału ściernego,? ośrodkiem zawierającym stearynę,..kwas krzemowy, tłuszcz rozszczepiony, naftę i inne składniki. .
^ ^Ruch względny ziam ściernych w procesie docjerania jest bardzo płożony,, uwarunkowany ruchami docieralca i przedmiotu obrabianego, które dobierane są tak, aby tory ziarn ■'śbiemych, ustawicznie zmieniających swoje położenie;'nie pokrywały się ’i nie tworżyły s:‘sk(ipjsk..:
_ r" po docierania powierzchni płaskich stosuje się dócieraki tarczowe plaskie^ub płytowe,
; iló docierania wałków — w kształcie rozprężnego pierścienia) do gwintów zewnętrznych — docicrakl w postaci rozprężnej nakrętki itp. Docieranie możebyć'Wykonywani Vęćzhic, ; ^mechanicznie i mechanicznie. ' 1 ' ' ' ;/ '
. [ Na rysunku 10.17 przedstawiono schemat docierania mechanicznego sworzni. Docierane
10.17.' Przykład docierania mechanicznego: a) układ ruchów obrabiarki, b) tor przedmiotu Obrabianego, c) siatka rys na powierzchni dotartej
**rcza. docierakowa górna, 2 — tarcza docierakowa dolna, 3 — tarcza prowadząca, 4 — przedmiot docierany, 3 — położenie ^MV^n,,0tU’ w kłóryra obrót z poślizgiem obwodowym, 6 - położenie, w którym występuj# tylko poślizg wzdłuż
o*i przedmiotu, 7 — położenie, w którym zachodzą obrót oraz poślizgi obwodowe i wzdłużne