94
Część I. Podstawy zarządzania strategicznego
Badania zastosowania zarządzania strategicznego w praktyce mają istotne znaczenie w weryfikacji różnych wariantów teorii rozwoju firmy oraz w formułowaniu nowych metod zarządzania rozwojem. Weryfikacja teorii zarządzania strategicznego dotycz}' poprawności proponowanych modeli, metod, procedur zarządzania strategicznego oraz możliwości i warunków praktycznego zastosowania teoretycznych rozwiązań. Badania zarządzania strategicznego w praktyce mają dać odpowiedź na pytania:
1. Czy istnieje zarządzanie strategiczne w danym przedsiębiorstwie?
2. Jaka koncepcja zarządzania strategicznego została przyjęta?
3. Jakie metody formułowania strategii oraz analizy strategicznej są realizowane?
4. Jakie zastosowano metody wdrożenia strategii?
5. Jakie uzyskano rezultaty?
6. Jaka jest organizacja (system) zarządzania strategicznego w danym przedsiębiorstwie?
Przeprowadzono wiele badań zarządzania strategicznego, o różnym zakresie, w których przyjęto różne kryteria zastosowania zarządzania strategicznego w przedsiębiorstwie. Większość tych badań posługuje się cząstkowymi, powierzchownymi kryteriami, podczas gdy praktyczna ocena zastosowania zarządzania strategicznego wymaga kompleksowego ujęcia oraz pogłębionych analiz. Kryteria zastosowania zarządzania strategicznego w praktyce wynikają z przyjętej interpretacji zarządzania strategicznego oraz strategii. Ponieważ mamy wiele różnorodnych koncepcji zarządzania strategicznego i strategii (zob. punkty 1.3 i 1.4), istnieje też wiele kryteriów oceny praktycznego zarządzania strategicznego, jego zakresu i stopnia zaawansowania. Różne będą kryteria zastosowania koncepcji mechanistycznych (różnych jej wariantów) oraz organicznych (różnych jej wariantów). Jednakże te dwie koncepcje przenikają się. Koncepcja organiczna przejęła wiele rozwiązań klasycznego zarządzania strategicznego. Kryteria zastosowania różnych koncepcji mechanistycznych będą w większości ilościowe, ze względu na ich sformalizowanie. Kryteria zastosowania koncepcji organicznych będą zarówno ilościowe, jak i jakościowe. Można przyjąć tezę, że nie istnieje w danym przedsiębiorstwie „organiczne” zarządzanie strategiczne, jeżeli nie istnieje też planistyczne zarządzanie strategiczne. Wynika stąd wniosek, iż istnieją pewne uniwersalne kryteria zarządzania strategicznego w praktyce oraz kryteria właściwe tylko dla koncepcji mechanistycznej lub tylko dla koncepcji organicznej.
Pierwszym uniwersalnym kryterium zarządzania strategicznego jest istnienie strategii. Aby sprawdzić istnienie strategii możemy zastosować kryterium metodyczne (jaką metodą opracowuje się przedsięwzięcia rozwojowe), kryterium wiedzy oraz zakresu. Można wyróżnić następujące warianty metody budowy strategii:
1) przedsięwzięcia rozwojowe tworzone są na podstawie obiektywnych analiz strategicznych otoczenia zewnętrznego i wewnętrznego,
2) na podstawie intuicji (wiedzy niejawnej),
3) na podstawie na
4) na podstawie i
5) metodą eksperyj 1
Warunki (1), (2 strategii, natomiast ■znane za metody wla( .Analizy strategiczi r.eksowe i obiektywni rzznizacji na oto.-r z: :czenia. Kompleksa _.?pekty otoczenia ze-a erze się metodami a zarzędziami. O isrni :_:em odpowiednia * ućziaływania otoczę ■fikacji tych oddział • we (działania koziki redukcji) opracovy.-.vJ z: powstaje pytanie : se rach jego oddziały przedstawia się ouuz Ważnym uzupełń p ■■■nie metodam: sfl pyii niejawna wiedza Łucji na otoczenie. N aowych podejść i a zuuicja nie mog^ i Łzawią analiz} s:n -zupełniająca o:
N aśladownictw o
*z;rca do naślaćo* Łowy o strategii: z z numdownictwa s_ : jaęnienia z celov.yzi z_ zarządzanie struł] Bardzo ważnym ca: posiadanie przt ~ e:odach formuł: ~_z_ e na znajezzo z ze; pozycji prze. ■■ przy kład z zakrej _z zazuje na wie i;
: zkurencyjn c>ci