84 Część I. Podstawy zarządzania strategicznego
Strukturalne warianty podejścia zasobowego oznaczają koncentrację zarządzania strategicznego na tworzeniu odpowiednich form organizacyjno-własnościowo-prawnych przedsiębiorstwa oraz struktur i procedur zarządzania. Opracowano wiele nowych modeli przedsiębiorstwa, które mają cechy odpowiednie dla nowych wyzwań. Są to między innymi koncepcje przedsiębiorstwa wirtualnego oraz informacyjnego, uczącego się, reagującego na czas, zindywidualizowanego. W nowych warunkach zarządzania strategicznego niezwykle ważne jest tworzenie struktur sieciowych, czyli określonych układów powiązań miedzy niezależnymi przedsiębiorstwami. Nowe koncepcje wewnętrznych struktur i procedur zarządzania to między innymi struktury wyodrębniające strategiczne jednostki biznesu (SJB), struktury macierzowe, odchudzone (lean management), z rozbudowanym podsystemem informacji, z rozbudowanym działem marketingu.
W niektórych ujęciach innowacje i przedsiębiorczość są traktowane jako wiodące źródło przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstwa oraz jego potencjału rozwojowego. Niektórzy autorzy (między innymi Porter, Hamel i Prahalad) wyróżniają dwa sposoby osiągania przewagi konkurencyjnej:
1) przez ciągłą restrukturyzację,
2) przez ciągłe innowacje.
Osiągnięcie i utrzymanie przewagi konkurencyjnej przez wdrażanie innowacji i przedsiębiorczość stanowią, według tych koncepcji, jedyną skuteczną drogę działania. Przedsiębiorstwa rozwijające swoje zdolności do tworzenia i wprowadzania innowacji zdobywają przewagę przez nowość produktu, jakościową, kosztową oraz w dziedzinie promocji, systemów sprzedaży oraz serwisu. Przedsiębiorczość oznacza nie tylko zdolność do innowacji produktowych i procesowych, ale także zdolności do dostrzeżenia i wykorzystania okazji pojawiających się w otoczeniu, zdolności do wprowadzania nowych koncepcji marketingowych, nowych form organizacyjnych przedsiębiorstwa, nowych struktur zarządzania oraz innowacyjnych strategii (strategie innowacyjne w ujęciu Druckera przedstawiono w punkcie 8.3).
Zarządzanie strategiczne jest procesem, w którym są tworzone i stosowane określone strategie. Proces ten, w zależności od przyjętej koncepcji zarządzania strategicznego, można przedstawić w postaci sformalizowanej lub jako ogólne schematy postępowania. Strukturalizacja procesu zarządzania strategicznego ma duże znaczenie dla praktyki, gdyż ułatwia organizację prac, pozwala też lepiej zrozumieć zarówno poszczególne podejścia, jak i istotę metod analizy i syntezy strategii.
Planistyczne podejście do zarządzania strategicznego jest z natury mocno sformalizowane. Dotyczy to zarówno procedury tworzenia, wdrażania, kontroli i weryfikacji strategii, jak i metod oraz technik analiz strategicznych realizowanych na poszczególnych etapach procedury, a także metod generowania, oceny i wyboru strategii (metod syntezy). W planistycznej koncepcji zarządzania strategicznego procedury opracowania i wdrażania strategii można przedstawić w postaci czynności analitycznych
2. :
i planistycznych, zgrupe'* ryć realizowane sekwencj elejnych przybliżeń (ze sj Procedura tworzeni j. i :;ę oraz etap końcowy. P : :oczenia firmy bądź też a : :> formułowania strategii
1) podejście zorienzd
* nątrz firmy,
2) podejście zorier : .1 nia firmy.
Podejście zorientow ai nadzania strategicznej: rganizacji. Jest to wiec *- otoczeniu. Dostoscwyi *anie zmian oraz nac.-Z zmian i wyprzedzając, i dada, że firma ma sze: :il maniami wynikającymi ze -zentowanego na otocz er : toczenia konkurenci.;zk Podejście zorientewa
* procesie tworzenia 't zrostu i rozwoju - jem a
z. punktem wyjścia i r : mających firmę zdoln; >; : rczenia do zasobów d zrzez poszukiwanie taki których wyróżniające dostosowywanie otoczę zrzez wywoływanie pzzi zmian w otoczeniu, prze Podejścia zorienn v ako jednokierunkow e s
- w drugiej:
W grze dwóch poił iwa wymienione wy żej •: rre przez kolejne i:.: postępowania okreśimi