79004 skanuj0022 (147)

- 36 -

Wsdą tych wszystkich metod jest późne uzyskanie wyników, często już po okzesie reprodukcji zwierząt lub po śmierci, jednak dla zwierząt inseminowanych są bardziej przydatne.

S2LIICJ1

Zmienność stwarza hodowcy możliwość przeprowadzenia wyboru - selekcji, która jest motorem postępu hodowlanego. Selekcja może być przeprowadzona zarówno według wartości użytkowej /fenotypowej/ jak też i wartości hodowlanej /genotypowej/. Selekcja, w której wybór do hodowli odbywa się na podstawie wartości fenotypowej nazwano selekoją masową.

Jest to selekcja, w której bierze się wiele cech pod uwagę. Dppro-wadziła ona do ogromnej różnorodności w obrębie gatunku i dzięki ternu powstały rasy. Selekcja następcza na jedną cechę tzw. selekcja ^Mcecha po cesze" jest skuteczna ale wydłuża czas doskonalenia stada, dlatego chcąc przyspieszyć ogólny postęp hodowlany należy selekcjonować n8 kilka cech jednocześnie. Selekcja prowadzona w ten sposób, że równocześnie lecz niezależnie wybieramy zwierzęta według wartości każdej cechy z osobna nosi nazwę selekcji niezależnej. Zwierzęta wybierane tą metodą muszą wykazywać się wartością każdej cechy ponsd przeciętną. Jak każda z metod ma wady gdyż doprowadza do faworyzowania zwierząt przeciętnych.

SOBOl

Ostatnim etapem prscy hodowlanej jest dobór zwierząt do kojarzenia. Czynność ta może być prowadzona wg« zasady kojarzeń " podobnego z podobnym", lub "niepodobnego z niepodobnym". Przyjęcie kojarzenia "podobnego z podobnym" oznacza, że pkowadzi się kojarzenie osobników spokrewnionych ze sobą. Nie jest to regułą, można bowiem kojarzyć osobniki na podstawie podobieństwa fenotypowego, które nie musi wypływać ze spokrewnienia.

Kojarzenie "niepodobne z niepodobnym" są krzyżowaniem zwierząt zdecydowanie różniących się pod względem genetycznym jak i pcó względem fenotypu. W doborze pac do kojarzeń należy pamiętać, że wobec stosowanej poligamii g! ówna rola w genetycznym doskonaleniu steds przypada saoc''r, bo jago rola jest tyle razy większa niż samic, ile zezy więcej potomstwa pozostawia po sobie.

Jest to genetyczce podobieństwo zwierząt, a więc w genotypach spokrewnionych osobników występuje pewna część identycznych genów* Takie genetyczne podobieństwo może występować:

a/ między przodkami a potomkami — tzw* pokrewieństwo w iinii prostej.

b/ między potomkami w wyniku przekazywania genów od wspólnego przodka tzw* pokrewieństwo boczne*

•/Ilościowe określenie pokrewieństwa

Mała lub duże pokrewieństwo nie jest miernikiem gene-tyoanego podobieństwa* Dlatego opracowano metody obliczeń tzw* współczynnika pokrewieństwa R, którego wartość wynosić może od 0 do 1 /R » O u zwierząt zupełnie niespokrew-Hiwnych, R = 1 u bliźniąt jednojajowych/*

Współczynnik R nie jest miarą bezwzględną, bo zwierzęta są spokrewnień# a# aobą juź z faktu należenia do określonego gatunku i rasy*