5.5. Turystyka literacka 233
pochodzili tzw. Poeci Jezior - William Wordsworth (1770-1850), Samuel Taylor Cole-ridge (1772-1834) i Robert Southey (1774-1843) - prekursorzy angielskiej poezji romantycznej, i gdzie przez dłuższy czas mieszkała Beatrix Potter (1866-1943), autorka bardzo popularnych w Wielkiej Brytanii powieści dla dzieci [Sąuire 1988,1990,1993, 1996]. Innymi regionami odwiedzanymi przez turystów zafascynowanych twórczością danego pisarza czy poety są Południe w Stanach Zjednoczonych, a zwłaszcza stan Georgia (dokąd przybywają turyści chcący podążać śladami bohaterów, napisanej w 1936 r. przez Margaret Mitchell, książki Przeminęło z wiatrem, która w 1939 r. doczekała się ekranizacji), dolina Renu w Niemczech (opisywana zwłaszcza przez poetów i pisarzy epoki romantyzmu), okolice miasta Kanchanburi w Tajlandii (przedstawione w książce Pierre’a Boulle Most na rzece Kwaii94), czy obecna prowincja KwaZulu-Natal w Republice Południowej Afryce, która znalazła odzwierciedlenie nie tylko w książkach licznych pisarzy południowoafrykańskich, ale również w twórczości Arthura Conan Doyle’a (wydana w 1900 r. książka The GreatBoer War i dzieło The warin South Africa: its cause and conduct z 1902 r.) oraz Winstona Churchilla (który w latach 1899-1900 był korespondentem wojennym angielskiego dziennika „Morning Post”, a w 1900 r. napisał książkę London to Ladysmith via Pretoria). W ostatnich latach takim regionem stała się również Toskania, a zwłaszcza Cortona i jej okolice, które zaczęli odwiedzać turyści zainspirowani filmem Pod słońcem Toskanii (2003 r.) opartym na autobiograficznej książce Frances Mayes95. Wymienione tu regiony nie są oczywiście jedynymi, które są chętnie odwiedzane przez turystów zafascynowanych twórczością lub życiem (a często i jednym, i drugim) danego pisarza lub poety. Jako przykład wielkiego regionu przewijającego się bardzo często na kartach dzieł literackich mogą służyć dzisiejsze Indie i Pakistan, które są miejscem dynamicznie przedstawionej akcji w wielu powieściach i opowiadaniach dotyczących wydarzeń w Indiach Brytyjskich w XIX w. autorstwa Rudyarda Kiplinga (1865-1936). Do dzisiaj u wielu turystów zwiedzających Lahore (Pakistan) czy Simlę (Indie) można zobaczyć w ręku, poza współczesnymi przewodnikami turystycznymi, egzemplarze powieści Kim, czy zbiór opowiadań Gawędy spod Himalajów, a wielka armata „Zamzama” (1757 r., blisko 4,5 m wysokości, w jej cieniu często odpoczywał powieściowy Kim, dlatego też jest ona popularnie nazywana „Kim’s Gun”) jest jednym z najczęściej fotografowanych miejsc w Lahore.
Jednak znacznie częściej turyści uprawiający turystykę literacką przyjeżdżają nie w celu poznania danego regionu, ale raczej do związanych z twórczością danego pisarza czy poety miejsc - najczęściej miejsca urodzenia, ważnych etapów w życiu oraz miejsca pochówku. Często dotyczy to jednak dużych miast (np. Nowy Jork, Londyn, Paryż, Moskwa, Sankt Petersburg, Dublin, Wenecja), a nie małych miejscowości, co sprawia,
94 Częściowo autobiograficzna książka Pierre’a Boulle była wydana w 1952 r., jednak rzeka Kwai stała się znana i zaczęła być odwiedzana przez turystów dopiero po ukończeniu w 1957 r. filmu, który otrzymał nagrodę zwaną potocznie Oscarem.
95 Wydanej w 1996 r. w Stanach Zjednoczonych pod tytułem Under the Tuscan sun: at home in Italy i nagrodzonej w następnym roku przez dziennik „New York Times”. W Polsce wydano w 2002 r. pod tytułem Pod słońcem Toskanii. U siebie we Włoszech.