skanuj0027 (43)

4.3. Turystyka ekologiczna (ekoturystyka) 127

osobno tzw. turystykę przyrody nieożywionej (turystykę geologiczną, czy też geo-turystykę) i turystykę przyrody ożywionej, dlatego pod pojęciem „turystyka ekologiczna” będą się mieścić jedynie formy turystyki, której głównym celem jest odwiedzanie miejsc interesujących przede wszystkim z powodu wyjątkowej szaty roślinnej oraz unikatowego świata zwierzęcego. Oznacza to, że w tym rozdziale pominięte będą kwestie związane z dziedzictwem geologicznym, cechami charakterystycznymi klimatu, występowaniem i działalnością wód powierzchniowych i podziemnych oraz walorami wynikającymi z zachodzenia procesów geomorfologicznych.

Zwrot „turystyka ekologiczna” jest więc tu bliski znaczeniu zaproponowanemu przez A. Krzymowską-Kostrowicką, która definiowała „turystykę ekologiczną” jako ...celową podróż do obszarów przyrodniczo cennych w celach poznawczych, inspirujących i samorealizacyjnych, nie naruszającą integralności i bogactwa oraz bioróżnorodności odwiedzanych geosystemów (krajobrazów)..” [Krzymowska-Kostrowicka 1995b, 26]. Wśród zagranicznych autorów zajmujących się turystyką ekologiczną należy wspomnieć o D.A. Fennellu [1999,43], który, traktując ją jako jedną z form turystyki zrównoważonej, uważa, że:

•    jest zorientowana na recepcję walorów przyrodniczych;

•    wiąże się ze zdobywaniem nowych doświadczeń i wiedzy na temat przyrody;

•    polega na minimalizowaniu negatywnego oddziaływania na środowisko;

•    nie ma charakteru komercyjnego;

•    ma ograniczony zasięg w sensie przestrzennym, społecznym i ekonomicznym.

Zdaniem cytowanego autora naturę tourism występuje głównie na terenach cennych

pod względem przyrodniczym i powinna służyć zachowaniu i ochronie przyrody.

Poza naturę tourism D.A. Fennell wyróżnia jeszcze ecotourism, który jego zdaniem jest formą naturę tourism i dotyczy sytuacji, gdy turystyka tylko w nieznacznym stopniu oddziaływuje na środowisko przyrodnicze oraz na podlegające ochronie gatunki roślin i zwierząt [Fennell 1999, 35]. Tak więc zaproponowna przez tego autora definicja określenia ecotourism jest bardzo bliska tej formie turystyki, którą A. Krzymowska--Kostrowicka nazwała „turystyką ekologiczną”.. ,

Biorąc to, co dotychczas napisano pod uwagę, w tym rozdziale turystyka ekologiczna jest rozumiana jako wszystkie formy turystyki związane z przyrodą, których głównym celem jest odwiedzanie terenów cennych ze względu na zasoby biotyczne środowiska, a najważniejszą formą aktywności turystów jest obserwowanie świata roślinnego i zwierzęcego w naturalnych warunkach ich występowania⁴⁹.

Ważną częścią tak rozumianej turystyki ekologicznej jest forma turystyki nazywana w języku angielskim wildlife tourism. Przewodnim motywem jej uprawiania jest chęć oglądania zwierząt w ich naturalnym środowisku. Najczęściej przedmiotem zaintereso-

⁴ Przeciwieństwem tak rozumianej turystyki ekologicznej jest turystyka łowiecka (turystyka myśliwska, ang. hunting tourism), która znajduje się w wyraźnej opozycji wobec idei ochrony przyrody, ale jest bardzo dochodowa i dlatego też w niektórych państwach jest promowana jako turystyka związana z przyrodą [Novelli, Humavindu 2005].