85500 IMG 1404014249

Rozpraszanie anomalne

Z rozpraszaniem anomalnym mamy do czynienia, gdy energia fotonów promieniowania rentgenowskiego odpowiada energii jonizacji atomu L joysztale. Obrazowo można powiedzieć, że zjawisko anomalne zachodzi, gdy dochodzi do rezonansu pomiędzy promieniowaniem wzbudzającym a naświetlanym obiektem. Promieniowanie rentgenowskie jest wówczas silnie absorbowane, a jego wtórna emisja nie zależy od kąta rozpraszania, choć oczywiście krytycznie zależy od długości fali wzbudzającej. Zachodzi więc zjawisko diametralnie różne od rozpraszania normalnego przez niewzbudzony atom, które słabnie wraz z kątem rozpraszania 0, ale nie zależy od długości fali.

Zjawiska anomalne zachodów pobliżu progu absorpcji jednego ze składników kiyształu.    tj. dla długich, niskoenerge-

tycznych fal, absorpginięmra w ógÓli, a rośnie ona skokowo przy wartości X charakterystycznej dla warunków rezonansu. Za progiem absorpcja powoli maleje, by znów wzrós^^^^^^mzy energii kolejnego przejścia i^^ibliówego,

W sytuagi ariOmm^i|'?^^M;óżp^sżWa atomu anomalnego staje się wielkością ześpolón^^^^^^^^^= W+ f + if". fo to część normalna rozpraszlMajl^^^ffi^^HS^ + if" nazywamy poprawką anomalną. Ma ona    zwaną poprawką dyspersyjną

oraz część urojoną (if")    Bijvoeta lub absorpcyjną, gdyż

liczbowo jest ona    współczynnika absorpcji. Ze

względu na zespolony    anomalnej można ją przedstawić

jako układ dwóch    niebieskiegoitf' skierowanego poziomo (rzeczywistej w    ujemne) oraz czerwonego f"

dodanego do niego prostopadle Mo góry, urojonego). Zapamiętajmy ten układ dwóch prostopadłych Rektorów reprezentujących poprawkę ano*

Zfestaw popra^Eipieraias|sSv wyznaczonych dla konkretnej długp||| ^^ (%yp|QirderuoW^^ miedziowego Cu Ka o X—1.5418 A) ma cil|g|$fe wł^i^^L przede wszystkim poprawki te są znikome dla pierwiastków    N, O) i dopiero od atomu siarki stają

się zauważalne, Odnotowujemy również, że ciągi poprawek nie są monoto-niczne lecz „żałowane": pónM«i^\aipierw rosną (co do wartości bezwzględnej), potem Sieją, fey zn|w zacząć wzrastać. Podobną progresję uwidoczniłaby tabela popraw ćffiomalnych dla jednego pierwiastka, ale ułożona według [malejącej długdifeli: poprawki rosłyby, spadały do zera, znów rosły itd., zgodnie z układemjjkolejnych progów absorpcji.