86421 str10 (7)

działów piechoty przez rzekę i ogniem wspierały je na przyczółku.

16 kwietnia 1945 r. 25 pas wraz z całością sił 1 Korpusu Pancernego przeprawił się po moście przez Nysę w rejonie Rothenburga i niebawem wszedł do walki. W czasie bojów pod Budziszynem pułk współdziałał z 3 brygadą pancerną, do której został przydzielony jako wsparcie. Podczas bojów pułk utracił 6 dział ISU-122.

Po zakończeniu wojny sztandar pułku, jako jeden z dwudziestu sztandarów polskich, brał udział w słynnej Defiladzie Zwycięstwa w Moskwie w czerwcu 1945 r.

W szeregach Wojska Polskiego, w 13 pas, walczyły też ciężkie działa samobieżne ISU--152. Po walkach na Wale Pomorskim (w lutym 1945 r.) oraz na Pomorzu Szczecińskim (w marcu 1945) pułk dysponował zaledwie czterema sprawnymi wozami (na 21 etatowych). Dzięki wytężonej pracy mechaników do 25 marca naprawiono sześć dział (potem jeszcze cztery), tak że kiedy rozpoczęły się przygotowania do zaplanowanej operacji berlińskiej 13 pas liczył 14 wozów.

Podczas przemarszu i koncentracji w lasach k. Marynina nad Odrą, 11 kwietnia 1945 r., pułk otrzymał uzupełnienie sprzętu bojowego w postaci 9 dział samobieżnych, ale nie średnich, dobrze znanych SU-85, lecz ciężkich — ISU-152. Wozy te przyprowadziły załogi radzieckie. Z powodu braku czasu i niemożności przeszkolenia w krótkim czasie załóg polskich, radzieccy czołgiści pozostali

Ciężkie dziale samobioine ISIM52K; odmiana seryjnego wozu ISU zmodernizowano po wojnie. Zewnętrzne różnice polegają na dodatkowej osłonie górnej części gąsienic, osłonie tylnej części (boków) kadłuba, dodatkowych zewnętrznych zbiornikach paliwo itp.

Fot. J. Mognuskl