83850 P1010234

5. Śmi i

ierć i kobieta według Ełisabeth Bronfen

w swej znakomitej książce'^{EUSabeth Bronfe}" analizując temat wampi_rycZn_y w klasom

żuje, ze istnieją i tutaj podziały wywodzące ₇ „    ,    ’ ^ka'

dług tego, jak są one rozumiane przez autora¹    °^Wa" ^P'^C' ' ^WC'

U Stokera zarysowuje si_? ambiwalentne nastawienie nie tylko do seksualności, lecz rowmez do śmierci. Przy czym temat seksualności zasiania temat śmierci. Historie wampiryczne, zdaniem Bronfen, opowiadają o traumie śmierci, gdy powraca ona pomiędzy żyjących i wpisuje się w ciała członków społeczności. Reakcja, jaką wywołuje śmierć, oznaczona przez natrętną obecność hrabiego Draculi, nieodłączna jest od dyskursu. W tym zakresie za wykładnią Jacques’a Lacana Bronfen wprowadza rozróżnienie między dyskursem histerycznym - kodowanym zazwyczaj jako kobiecy - a dyskursem neurotyka, podlegającego nerwicy natręctw - kodowanym zazwyczaj jako męski. Histeryczka żyje ze swoim brakiem silnej tożsamości, zachowuje płynne granice nieświadomości i - odpowiadając na wezwanie wampira - akceptuje obecność śmierci w życiu. Poza symbolicznym porządkiem wstępuje w związek z „radykalną różnicą” (śmiercią). Neurotyk natomiast usiłuje wyprzeć realną pustkę śmierci, wykorzystuje język i wiedzę w ten sposób, by wykluczyć „radykalną różnicę”; zmierza do kontroli w celu niedopusz czenia do ujawnienia się braków i luk, których się boi. Lęka się podwójności,

1

Poniższy wywód opieram na wydaniu: E. Bronfen, Nur ii ber ihre Uiche. Tod, Wetbhchkeu mdAstte Hk. Deursch von Thomas Lindpuisr, Munchen 1994, s. 451-464 (tyrul oryginah.: Owr He, dem . Decith, Femininity and the Aesthetic, Manchester University Press )