89968 P1060474

183

Testament . Bolesława | Krzy \vou«tcgo

okres po burzy i przed burzą nowej wojny domowej. Notariusz Uumbaida -zapisał: Jdeoque notum fieri volumus prggtntibus et futuris, r/uoniam dum apud Oneznem cioiluffm cnemu*. BoImcIooui et Milko duccs ot fmtres oorum Uenricue atąuc Casimirus, Jłlii guondam BoleeclatH ducie...’. itd. Jak widzimy dokument ten wyraźnie rozróżn.a między książęłam i Bolesławem Kędzierzawym i Mieszkiem oraz braćmi ich Henrykiem i Kazimierzem. Ci ostatni nie noszą jaszcze tytułu dux, czyli wynika stąd. że ani jeden t nich nie miał jeszcze wtedy swej dzielnicy **. Henryka i Kazimierza spotykamy w otoczeniu Bolesława i Mieszka; przedtem siedzieli oni zapewne na dworze kiląj nej-matki Salomei, która zmarła w r. 1144. W r. 1145 Władysław zajął dzielnicą wdowią: Sieradz i Łęczycą, wcielając ją do swoich włości. Młodzi książęta musieli szukać schronienia u swych starszych rodzonych braci

Bok 1146 miał przełomowe znaczenie dla Henryka. W tym roku kończył on lat 14 czyli według ówczesnych pojęć dochodził do swych lat sprawnych ^M. W tym roku również Bolesław i Mieszko zdołali przepędzić starszego brata Władysława za granicę. Powstała konieczność nowego urządzenia kraju. Henryk otrzymał swą dzielnicę.

Donosi nam o tym znowu współczesna zapiska nieposzlakowanej wiarygodności o cudach wydarzonych w katedrze płockiej, w r. 1148 ⁿ. Zaczyna się ona podobnie jak znana nam już zapiska z r. 1139: Anno ab in-carnaiicne Domini Millestmo CXLVIU, epacta XXV III l, concurrente III, łndictionc XI. anno communi, presidente Home pupa Eugenio, imperante Cunrado, łn Polonia autem regnanttbus RcĄezldo, Mysecone et Hinrico, iugatoąue de icrra Wlodizlao, procurante vcro Plecensem dicccsim venc-rabili* oite Alexandro episcopo ... itd.

do dyplomatyki polskiej XII, wieku, Kwartalnik Historyczny. 23(1911), s. 3S4 na rok 1147. Zmiana daty pobytu, jeśli istotnie Jest konieczna, nie mn większego wpływu na tok naszego wywodu.

«• Z tytułem: dux obaj cl książęta występują w podrobionym dyplomie Mieszka Starego z r. 1145 dla kanoników regularnych w Trzemesznie (Kod. dypL Wielkopolski. T. I, s. 17 nr 11), jednakże na sformułowanie to wpłynęło późniejsze zredagowanie dyplomu w początku XIII wieku; ob. nltej przyp, 64.

przebywali oni w otoczeniu Bolosława lub Mieszka wynika z cytowanego Jut! wyżej dyplomu Mieszka dla kanonlków trzemeezońskich z r. 1145 i dokumentu kardynała Hurabalda.

“ Jeżeli zgodnie z Długoszem przyjmiemy; że urodził się on w r. 1132, w r. 1146 kończył właśnie lat 14; trzy lata później bierze on Już udział w wyprawie wojennej, o więc liczył co najmniej 17—18 lat; ob. O. Balzer,.Genealogia, s, 169. W kwestii lat jprswnych ob. WŁ Sobocińsk 1, Historia rządów Opiekuńczych w Polsce. Czasop. Prawno-HUloryczne. 2(1949), s. 254 i nast.

jjn,Z. Kozlowska-Budkows, Pipckle zapiski o cudach z r..M Kwartalnik Historyczny 44(1930), s, 342.