P1060478 (2)

187

TcMnmcnt Bolesław*¹ Krzywoustego

sprawnego. Ponieważ obaj oni przebywali na dworze matki, jest rzeczą więcej niż prawdopodobną, że Sieradz i Łęczyca były właśnie przeznaczone jako przyszłe ich dominium.

Tak się jednak nie stało. Po śmierci matki Bolesław i Mieszko zajęli • jej dzielnicę, ratując zapewne achedę młodszych braci Jednakże z pretensjami do spadku Wystąpił senior i pnneeps. To było bezpośrednim powodem drugiej wojny domowej między braćmi w r. 1145. Doszło do starcia nad rzeką Pilicą. Juniorzy musieli ustąpić przed przewagą prfncepsa, posiłkowanego przez wojska ruskie. Wycofali się oni z tych ziem, a ponadto Bolesław musiał odstąpić księciu Swiatosławowl gród Włznę na pograniczu rusko-mazowicekim, zapewne jako opłatę za posiłki przybyłe na pomoc Władysławowi

W r. 1145 więc Władysław przyłączył na powrót znaczny szmat rozparcelowanego przez ojca kraju dó dzielnicy pryncypackiej. Był to wstęp do szerszej akcji, która miała doprowadzić do scalenia całego państwa w roku następnym. Lecz, jak wiadomo, skończyła się ona zupełnie inaczej,

7. W świetle tych faktów rysuje się zupełnie jasno koncepcja podziału państwa przez Bolesława Krzywoustego. Trzy scU. cztery dzielnice dziedziczne okalały rozległym wieńcem! dzielnicę pryricypacką, którą stanowiła cała Małopolska tj. ziemia krakowsko^bytomska, sandomierska i lubelska. Nawiązując do starych', podziałów plemiennych, dzielnice te z grubsza pokrywały się z granicami ówczesnych diecezji polskich. Do każdej z dzielnic przytykały również    pomorskie: poprzez ziemię

chełmińską i kujawską, dalej wzdłuż Noteci, i poprzez ziemię lubuską⁹¹. Każdorazowy princeps, mając w swym ręku Małopolską, górował bezwzględnie nad pozostałymi braćmi, których potęga w miarę dalszych działów! musiała coraz bardziej maleć. Jak wiadomo, podział ten przez długi czas zdawał egzamin; trudno tylko było przewidzieć, że najtrwalszą okaże się symbioza Małopolski z najsłabszą z czterech dzielnic, tj. z ziemią sie-radzko-łęczycką. dopóki i ta w pewnym momencie nie zostanie wcielona w obręb państwa kujawsko-mazowieckiego. Wiadomo jednak również, ii nawet w tej postaci terytorium sieradzko-łęczyckie nie przestawało spełniać roli zwornika wielodzielnicowego państwa polskiego w dobie największego rozbicia kraju.-Z tego to terytorium wyszedł książę-jednoczy-cieli pierwszy król odnowionego Królestwa Polskiego, Władysław Łokietek; jednym z pierwszych jego aktów było zmediatyzowanię tutejszych

** Wynika to z darowizn dokonanych przos Bolesława S Mieszka w Górze pod Łęczycą i w Żarnowie po śmierci Salomei ob. tutaj Si. Zajączkowski. Ł*uroił'.

^M Ob. źródło ruskie cytowane W pczyp. 41.

" W sporną sprawę przynależności Ziemi Lubuskiej do Śląska ciy do Wielko* polski w tym czasie nie będziemy *tą tutaj wdawali.