Budujemy dom w harmoni z�zami księzyca J Paungger, (46)

W sprawie kosztów rzeczywistych

U wielu z nas wystarczy już samo pragnienie budowania i odnawiania w sposób korzystny dla zdrowia - własnego oraz innych ludzi - aby decydować się na zakup produktów ekologicznych. Takich ludzi jest jednak stanowczo za mało, aby ich postawa mogła skutecznie przeciwdziałać rozpowszechnionemu, niestety zbyt szeroko, niefrasobliwemu podejściu do darów natury. Potrzebujemy znacznie mniej sporów i zrzucania winy na innych, a za to dużo więcej życzliwych i rzeczowych informacji na temat prawdziwych zależności.

Wielu ludzi popada w nie lada rozterkę duchową, kiedy czeka ich podjęcie decyzji o dużym znaczeniu dla „kieszeni”: czy kupić tani lakier ze sztucznych żywic, czy droższą bio--farbę? Może znasz tę starą, głoszoną jeszcze przez nasze babcie maksymę: „Jesteśmy zbyt ubodzy, aby móc sobie pozwolić na kupno czegoś taniego”, ale wybór pomiędzy produktem tanim/toksycznym a drogim/ekologicznym rzeczywiście nie jest łatwy.

A oto nasze jednoznaczne zalecenie: wybieraj farby i inne materiały budulcowe naturalne, gdyż w dłuższej perspektywie okaże się i tak, że ich koszt to zaledwie ułamek tego, co trzeba zapłacić w najtańszym markecie budowlanym za najtańsze tam farby wodne i z żywic sztucznych.

Wybieraj drewno oferowane przez małe składy drewna, w których sprzedawca jest w stanie wyjaśnić Ci dokładnie, skąd pochodzi jego towar i kiedy nastąpił wyrąb; po pewnym czasie okaże się, że zakupione tu drewno jest znacznie tańsze, niż wynoszą koszty rzeczywiste płyty wiórowej kupionej w wielkim markecie za rogiem.

Czy Twoje dotychczasowe spostrzeżenia świadczą o czymś wręcz przeciwnym? Możesz odnieść takie wrażenie, ale w takim razie należy w tym miejscu poświęcić kilka słów nowemu, choć wspomnianemu już wcześniej pojęciu: koszty rzeczywiste.

Koszty rzeczywiste to termin, który nie funkcjonuje jeszcze na forum publicznym i zapewne nie jest znany wielu ludziom. A ma on duże znaczenie i często będzie się pojawiał na kartach tej książki. Dlatego posłużymy się tu prostym przykładem.

Załóżmy, że chcesz kupić jakiś impregnat do drewna i możesz wybierać między 1 litrem taniego syntetycznego środka produkowanego w warunkach przemysłowych oraz 1 litrem bio-impregnatu wytwarzanego na bazie żywicy modrzewiowej, całkowicie nieszkodliwego dla środowiska naturalnego - ani na etapie produkcji, ani potem, w fazie stosowania i utylizacji - lecz o kilka euro droższego.

Weźmy teraz ten tańszy impregnat i podejdźmy z nim do pewnej nietypowej kasy, która na razie jeszcze, niestety, nie istnieje i na której otwarcie ogół klientów czeka z utęsknieniem, choć nawet nie zdaje sobie z tego sprawy. W tej kasie otrzymamy paragon, na którym prócz tej atrakcyjnej ceny nominalnej widnieje także jeszcze kilka dodatkowych kwot, które składają się na ostateczną cenę towaru. Kwoty te obejmują między innymi:

• Rzeczywiste koszty energii podczas produkcji i transportu. Wiesz już z pewnością, jak szkodliwa dla środowiska naturalnego jest energia wytwarzana na bazie węgla, gazu ziemnego, ropy naftowej i energii jądrowej. Gdyby cena tak uzyskanej energii miała uwzględniać szkody spowodowane jej negatywnym wpływem na nasze zdrowie i środowisko, każdy kilowat musiałby zdrożeć stu-krotnie. Wiesz również, jak wysokie byłyby koszty trans-

93