Giddens103

ny świat Żyjemy w epoce ogromnych przeobrażeń społecznych Na przestrzeni zaledwie dwóch stuleci nastąpiło wiele zmian społecznych, które obecnie raczej przyspieszyły, niż zwolniły tempo. Zmiany te. których kolebką jest Europa Zachodnia. maju dzisiaj zasięg globalny. Spowodowały całkowity rozkład form organizacji społecznej, w jakiej rodzaj ludzki zył przez tysiące lat dotychczasowej historii. Ich korzeni należy szukać w wydarzeniach, nazywanych ..dwiema wici kum rewolucjami" osiemnasto- i dziewiętnastowiecznej Europy, Pierwszą jest rewolucja francuska 1789 roku. szczególny Ciąg wydarzeń oraz symhol politycznych przemian naszej ery. Rewolucja I7K‘> roku była bowiem zupełnie inna ni/ wcześniejsze rebelie. Juz przedtem chłopi buntowali się niekiedy przeciwko panom feudalnym, ich celem było jednak w zasadzie odsunięcie od władzy określonych jednostek b.jdz obniżenie cen lub podatków. Podczas rewolucji francuskiej ido której z. pewnymi zastrzeżeniami możemy dołączyć anty-koionialną rewolucję 1776 roku w Ameryce Północnej) po raz pierwszy w historii został całkowicie zburzony porządek społeczny przez ruch kierujący się wyłącznic świeckimi hasłami powszechnej wolności i równości. Chód idee rewolucjonistów jeszcze dzisiaj trudno uznać za zrealizowane, stworzyły jednak klimat zmiany politycznej i okazały się jedną z sił napędowych współczesnej historii. Niewiele znalazłoby się obecnie państw na święcie, których przywódcy mc nazywali „demokracjami", niezależnie od rzeczywistego ustroju politycznego. Jest to coś zupełnie nowego w historii ludzkości. To prawda, że już wcześniej istniały republiki, przede wszystkim ss starożytnej Grecji i Rzymie. Są to jednak rzadkie wyjątki, zresztą w każdym przypadku ..obywatele" stanowili mniejszość ludności, większością byli niewolnicy i obcy. pozbawieni przywilejów nielicznych grup obywateli.

Drugą „wielką rewolucją" była lak zwana rewolucja prze-myślowa, która rozpoczęła się pod koniec XVIII wieku w Wielkiej Brytanii, a w następnym .stuleciu objęła Kuropc Zachodnia i Stany Zjednoczone. Rewolucję przemysłowa przedstawia się czasami wy łącznie jako pewna liczbę innowacji technicznych, przede wszystkim zastosowanie energii pary wodnej w produkcji fabrycznej i wprowadzenie nowych rodzajów maszyn poruszanych za pomocą tego źródła energii. Wynalazki techniczne były jednak tylko częścią znacznie szerszego nurtu zmian społecznych i ekonomicznych Najważniejsza z nich była masowa migracja siły roboczej ze wsi do ri >zr as tającego się nieustannie sektora przemysłowego. Był to proces. który stopniowo doprowadził do upowszechnienia się mechanizacji w produkcji rolnej. Ten sam proces pobudzał rozwój miast na skulę dotychczas nic znana w historii. Obliczu się, ze do wieku XIX. nawet w najbardziej zurbanizowanych społeczeństwach, w miastach żyło mc więcej niż 10% populacji. a w państwach i imperiach o charakterze rolniczym zazwyczaj jeszcze znacznie mniej. Według współczesnych kryteriów niemal wszystkie miasta w społeczeństwach prein* dustnalnych. nawet najsłynniejsze ośrodki kosmopolityczne, były stosunkowo niewielkie. Ludność Londynu w XIV wieku szacuje się na mniej więcej 30(XX). liczbę mieszkańców l^;lo-itncji w- tym samym okresie na około 90 (XX). Na początku XIX wieku liczba ludności Londynu była większa ni/ w którymkolwiek istniejącym dotąd mieście i wynosiła około 900 000 Mimo istnienia takiej dużej metropolii około roku 18<X) jedynie niewielka mniejszość mieszkańców Angin i Walu żyła w miastach. Sto lal później w miastach liczących 100000 lub więcej mieszkańców ży ło już około 40% ludności, prawic 60% zamieszkiwało miasta, w których liczba mieszkańców przekraczała 20 (XX).

15