Image002301

14

chel. Ten wstrętny w zimnym wykonaniu czyn ma jeszcze inne umotywowania dodatkowe. Jak zauważono, Rachela symbolizuje szlachetniejszą część jego natury *, więc z jej odejściem dusza Judasza nie ma już hamulców ani skrupułów.

Dramat Rostworowskiego dotyczy nie tylko jednostki, ale i zbiorowości. „Genialność, nie waham się użyć tei,o wyrażenia—w przeprowadzeniu przez Rostworowskiego psychiki Judasza polega na tym, że przy równoczesnym zindywidualizowaniu postaci wykazał jej silne związki ze zbiorową psychologią tłumu. Indywidualny przekrój duszy Judasza mieści w sobie wszystkie pierwiastki, które w przekroju zbiorowej duszy tłumu znajdziemy. Wrażliwość na wzniosłe i szlachetne, gorącość serca i pomieszane z tym niskie, materialne instynkty. Judasza okoliczności wynoszą na reprezentanta tego tłumu w odniesieniu do nauki Chrystusa” ^{1 2}.

A. G. Siedlecki widział w dramacie ślady studiów nad Renanem i Flawiuszem, oraz związek z ruchami 1905 - 7 r. ‘Stąd zapewne wywodzi się intryga prowokacyjna sanhedrynu, która pomniejsza nawet rolę Judasza. „Wewnętrzny

1

   Adam Zagórski, Walka o teatr. Warszawa 1931 «. 242.

2

   Tamże, s. 246.