Image005001

41

niejako za oknami. W akcie więc drugim główna uwaga widza skupia się na dramacie psychologicznym, jaki się rozgrywa w duszy Józefa. Cierpi on na pewne rozdwojenie osobowości, więc ugina się pod brzemieniem podjętego czynu. Mając drobne pretensje do swych chlebodawców, cieszy się z przewrotu, gotuje się do czynu. Ale jest to równocześnie czyn mu narzucony, do którego nie czuje zapału, ma wątpliwości co do jego strony moralnej, nie wierzy w owocność przewrotu.

Józef, jako jednostka cierpiąca i bierna, może budzić pewne wątpliwości. Stanowi on jednak celowo dobraną postać reprezentatywną i wyobraża tę masę, którą rządzą obce siły.

Albo ja wiem gdzie idę? Kto z tyłu napiera? Kto mię pcha? Kto mi daje, a kto mi zabiera?

Ostatecznie nie jest rzeczą pewną, czy Józef zrobi użytek z bomby. Dalsze dzieje bomby, jako motywu dramatycznego, rozgrywają się w akcie trzecim. Do domu przemysłowca przychodzi zaprzyjaźniony z nim doktór Grynsztajn. Oczywiście, wie on o bombie, a chcąc okazać się dobrodziejem, namawia gospodarzy do opuszczenia domu. Wówczas Józef poznał intrygę żydowską. Gdy szczerze począł się buntować przeciw żydom w osobie Grynsztajna, ten, chcąc go zniszczyć, zdradza przed domowymi plan zama-