115
cyjna, dźwigowa, łączniki wysokiego napięcia) stosuje się często nakładki styków nalutowywane na podłoże miedziane, a wykonane ze spieków wolframu nasycanych miedzią lub srebrem. Wolframowe elementy styków spieka się z proszków wolframu (w temperaturze ok. 900°C i atmosferze wodoru), a następnie nasyca roztopioną miedzią lub srebrem. Materiał taki łączy w sobie zalety miedzi czy srebra (znaczna konduktywność i dobra przewodność cieplna) z zaletami wolframu (duża odporność na wysokie temperatury).
2.62. Styki zestyków ślizgowych („szczotki”) wykonywane są z:
- metalografitu (proszki grafitu spiekane w temperaturze poniżej 1000°C z proszkami metali, zwykle miedzi lub srebra),
- węglografitu (proszki grafitu, sadzy, koksów z lepiszczami, prasowane i wypalane w temperaturze powyżej 1000°C),
- grafitu (proszki grafitu prasowane i wypalane w temperaturach od 200°C do powyżej 1000°C),
- elektrografitu (skład jak węglografitu poddawany procesowi grafityzacji przy bardzo wysokiej temperaturze, np. 3000°C).
Materiały szczotkowe charakteryzowane są następującymi własnościami: masą właściwą, rezystancją, twardością, wytrzymałością mechaniczną, ścieralnością, dopuszczalną gęstością prądu, spadkiem napięcia na rezystancji przejścia, współczynnikiem tarcia.
2.63. Szczotki metalografitowe (SMG) wykonuje się jako:
- brązowo-grafitowe (do 80% Cu i 10% - 12% Pb), stosowane w silnikach, prądnicach i przetwornicach niskonapięciowych o dużych gęstościach prądu,
- srebrowo-grafitowe, stosowane w urządzeniach specjalnych,
- ze zmienną zawartością miedzi (aż do 90%), stosowane w maszynach niskonapięciowych.
Szczotki węglografitowe wykonuje się jako:
- twarde — do pracy w trudnych warunkach (wstrząsy, zmienne obciążenie, iskrzenie, aktywna atmosfera),
- średniej twardości — powszechnie stosowane do prądnic i silników średniej i małej mocy.
Szczotki grafitowe (SGN) w zależności od technologii wykonania oraz ilości i rodzaju lepiszcza mogą być: grafitowe, naturalno-grafitowe, elektrografitowe, o dużej rezystancji.
Szczotki elektrografitowe (SEG) wykonuje się miękkie, twarde i o średniej twardości; twardych używa się w silnikach trakcyjnych, elektrowciągach, prądnicach prądu stałego średniej i dużej mocy; miękkich - gdy zależy nam na małym zużyciu komutatora lub pierścieni.