20
czas wojny trojańskiej broń z bronzu była przeważnie bronią Greków. Rzymianom już przy założeniu miasta znanem było zapewne żelazo, lecz użycie bronzu było obszerne; dopiero w I wieku po Chr. ograniczono sig do wyrabiania z niego delikatniejszych tylko przedmiotów: szpilki i igły znalezione w Pompei były wyłącznie bronzowe. W Skandynawii okres bronzowy skończył sig dopiero w pierwszych latach naszej ery. U Hero-dota, awigc na cztery wieki przed Chr., znajdujemy wzmiankg, że Słowianie w świątyniach cześć oddawali żelaznemu mieczowi: dowód jak rzadkim był ten kruszec. Bronzowy okres, rozpoczęty od zawiązania stosunków z Grecyją i Rzymem, przeciągnął sig u nas do pierwszych wieków ery Chrystusowej: w Wielkopolsce przy wykopaliskach z epoki branżowej, znajdują się monety cesarzów Bizantyjskich z V i VI wieku.
Przeszłość pozostawiła w kraju naszym niezaprzeczone ślady istnienia czasów, w których przeważnie posługiwano sig miedzią a następnie bronzem, do potrzeb wywołanych życiem domowem i społecznem.
Istnienie u nas samodzielnej epoki bronzu pozostanie dopóty tajemnicą, dopóki dalsze głoski zagadki nie wychylą sig zpośród nowych poszukiwań prowadzonych nową metodą. Dotąd nie natrafiano na wykopaliska znaczne, ujawniające całość bytu odrębnego narodu w epoce bronzu, tak jak to miało miejsce w Toskanii, w terramaraeh; lub w Szwajcaryi, w osiadło-ściacli torfowych. Oprócz drobnych wykopalisk, — znaczniejsze, noszą u nas cechę epoki poprzedzającej lub następującej. Już teraz jednak twićrdzić można, że użycie bronzu stanęło na rozstajach dwóch epok: krzemienia i żelaza: obecność bowiem bronzu w wykopaliskach pićrwszćj z tych epok zawsze oznacza jej dogorywanie, tak jak bronz znaleziony w pomigszaniu z przedmiotami z żelaza zawsze wskazuje wieki dopiero zapo-znawające sig z użyciem tego ostatniego. Ludzie okresu krzemiennego, spotkawszy po raz pierwszy kruszec, bronz, który w swych nieprzejrzanych widokach nastręczała im Opatrzność, skwapliwie mnożą z niego wyroby rozmaite, jak: narzędzia domo-zbiorów Biblioteki Głównej AGH http://www.bg.agh.edu.pl/