img085 (25)

5.    Czy dziecko bawi się w „udawanie”, np. przygotowuje herbatę, używając zabawek: małych kubeczków i czajniczka. Czy udaje coś innego?

6.    Czy dziecko używa palca wskazującego, żeby pokazać lub poprosić o coś?

7.    Czy dziecko posługuje się palcem wskazującym, aby coś pokazać, wykazać zainteresowanie jakimś przedmiotem, osobą?

8.    Czy dziecko potrafi się bawić właściwie małymi zabawkami (np. samochody, klocki) bez wkładania ich do ust, postukiwania, rzucania?

9.    Czy dziecko przynosi jakieś przedmioty', żeby je Pani/Panu pokazać?

CZĘŚĆ II. Wypełnia lekarz

1.    Czy podczas spotkania dziecko nawiązało z tobą kontakt wzrokowy?

2.    * Przyciągnij uwagę dziecka, pokaż jakiś przedmiot po przeciwnej stronie gabinetu, mówiąc: „ O, popatrz! To jest (nazwa zabawki) Obserwuj twarz dziecka. Czy dziecko patrzy na to, co pokazujesz?

3    ** p₀(j_aj dziecku mały kubeczek i czajniczek, mówiąc: „Czy możesz zrobić herbatą?”. Czy dziecko udaje, że nalewa herbatę?

4    *** p_owi_edz do dziecka: „Gdzie jest światło, pokaż światło?”. Czy dziecko pokazuje palcem światło?

5. Czy dziecko potrafi zbudow^rać wieżę z klocków?

* Odpowiedź TAK przyznajemy, kiedy dziecko patrzy na przedmiot, który pokazujesz, a nic na twoją rękę.

** Możesz zaaranżować inną zabawę w udawanie.

*** Jeżeli dziecko nie rozumie słowa „światło”, możesz przeprowadzić lo zadanie z innym (np. misiem) przedmiotem, który nie jest w zasięgu ręki dziecka. Zakreślamy TAK, kiedy podczas wskazywania dziecko patrzy w Twoją twarz.

W 1992 roku (Baron-Cohen, 1992b) zastosowano test CHAT w grupie 50 losowo wybranych dzieci w wieku 18 miesięcy oraz wobec 41 dzieci w tym samym wieku w grupie ryzyka (posiadających autystyczne rodzeństwo). Żadne z dzieci z grupy kontrolnej (dzieci bez autystycznego rodzeństwa) nie miało więcej niż jeden negatywny punkt w ocenie takich sfer zachowania, jak: zabawa symboliczna, wskazywanie protodeklaratywne, obserwowanie spojrzeń innych osób. Wśród 41 dzieci z grupy ryzyka, czworo uzyskało negatywny wynik w dwóch lub więcej pozycjach w wymienionych powyżej sferach. Grupę eksperymentalną i kontrolną przebadano ponownie, kiedy dzieci miały 30 miesięcy. Ta sama czwórka dzieci, które w wieku 18 miesięcy uzyskała negatywny wynik została /diagnozowana jako dzieci autystyczne.

W 1996 roku na V Kongresie Autism-Europe w Barcelonie (Swoltttrthiłfli Baron-Cohen) przedstawiono wyniki rozszerzonych badań przy u/yclll CHAffł Od 1992 roku przebadano 16 000 dzieci z 9 regionów południowej Wit

Biytanii. Następnym etapem było przebadanie tych samych dzieci (w 1994 przy użyciu innego narzędzia (standardowego testu dla dzieci 3-lelnii‘h)

badań było:

1)    wczesne wykrycie autyzmu;

2)    określenie, jaki charakterystyczny wzorzec zachowania umo/llwil diagnozę autyzmu;

3)    ocena CHAT pod względem zdolności do różnicowania dzieci aulyntyę** nych od dzieci opóźnionych w rozwoju.

Przewidziano dwie grupy ryzyka:

1)    Grupa ryzyka autyzmu — dzieci, które uzyskają negatywną ocenę w po zycjach: I 5,1 7, II 2, II 3, II 4, dotyczących wskazywania protodeklrt rytywnego, obserwowania spojrzeń, zabawy symbolicznej.

2)    Grupa ryzyka opóźnienia rozwojowego:

—    wskazywanie protodeklaratywne: I 7, II 4;

—    wskazywanie protodeklaratywne i zabaw⁷a symboliczna: I 5,1 7,1! h

II 4. Dzieci w tej grupie wykazywały zachowania związane z obsei wowaniem spojrzeń innych.

Przy użyciu CHAT zdołano wychwycić w wieku 18 miesięcy, 12 dzieci ryzyka autyzmu i 22 dzieci ryzyka opóźnienia. 10 z pierwszej grupy otrzymało w okresie późniejszym diagnozę autyzmu (2 pozostałych dzieci wykazywało cechy nu tyzmu), natomiast 15 dzieci z grupy drugiej było opóźnionych w rozwoju. W grupie z autyzmem dodatkowymi diagnostycznymi pozycjami okazał się brak kontaktu wzrokowego oraz nie pojawiające się zainteresowanie innymi dziećmi.

A.2.5. GARS — Childhood Autism Rating Scalę (Skala Oceny Autyzmu Dziecięcego)

E. Schoplera, R. Reichlera, B. Renner

Skala Oceny Autyzmu Dziecięcego (CARS) jest 15-punktową behawioralną skalą, służącą diagnozie dzieci z autyzmem, odróżnianiu ich od dzieci z upośledzeniem w rozwoju bez syndromu autyzmu. Umożliwia ona również określenie stopnia nuty/imi od lekkiego - umiarkowanego do znacznego.