|
|
|
|
|
|
Zastosowanie interfejsu pomiarowego IEC-625
|
Teoria
Konduktywno :
Konduktywno, czyli przewodno waciwa jest odwrotnoci rezystywnoci i jest wielkoci fizyczn charakteryzujc wasnoci materiaów przewodzcych.
Jej warto wyznacza si dwiema metodami :
metod klasyczn
metod prdów wirowych
Pierwsza opiera si na prawie Ohma dla prdu staego i wyglda to nastpujco :
gdzie :
R -opór elektryczny
-konduktywno
-oporno elektryczna
l -dugo próbki
s -pole przekroju próbki
Metoda kompensacyjna :
Pomiary rezystancji metali mona mierzy zarówno przy uyciu mostków Wheatstone'a(due rezystancje), mostków Thomsona(mae rezystancje), jak i metod kompensacyjn polegajc na zliczaniu spadków napi na próbce i porównywaniu ze spadkiem na rezystancji wzorcowej, przewanie 0,001
wraz ze zmian kierunku polaryzacji.
Bdy pomiarów :
Jak wiadomo, nawet w wysoce zaawansowanych laboratoriach kosztujcych miliony dolarów nie sposób wykona dowiadczenia cakowicie pozbawionego bdów. Bdy znajd si zawsze mniejsze lub wiksze, ale jednak. Mona natomiast poda, uwzgldniajc maksymalne bdy urzdze pomiarowych, wzgldny bd czowieka(prdko reakcji, dokadno odczytu), oraz czynniki zewntrzne odchylenie od poprawnego wyniku, tzw. tolerancj.
Stanowisko pomiarowe :
W skad stanowiska pomiarowego wchodz :
wzorcowe ródo napicia -zasilacz ZT-980-3
wzorcowe ródo prdu -zasilacz Z-3020
rezystancja wzorcowa 0,001
dwa przeczniki
dzielnik napicia
woltomierz V1 -woltomierz cyfrowy V-540
wskanik równowagi -woltomierz cyfrowy V-540
Komutator I-201
Interfejs I-542/550
Magistrala IEC-625
Komputer PC-Intelź
Cay ukad sterowany jest automatycznie przez komputer PC, za wyjtkiem przeczników(P1 i P2) i stabilizacji napicia kompensujcego(wskanik równowagi).
Zadaniem interfejsu I 542/550 w standardzie IEC-625 jest kontrola i komunikacja z cyfrowymi urzdzeniami pomiarowymi zastosowanymi w ukadzie.
Dzielnik napicia zosta zastosowany do usprawnienia rcznej stabilizacji napicia kompensujcego zapewniajc pynn zmian tego napicia.
Komutator I-201 pobiera dane z rezystancji wzorcowych i mierzonych(RN i RX).
Przeczniki(P1 i P2) zapewniaj rczn zmian polaryzacji.
Woltomierz V-540 zosta zastosowany do pomiaru stabilizacji napicia, a drugi identyczny woltomierz zosta zastosowany do pomiaru napi staych i poczony z gniazdem G5 jako urzdzenie funkcyjne.
Zasilacz ZT-980-3 jako ródo napiciowe generuje napicie kompensujce, natomiast podobny Z3020 jako ródo prdowe.
Komputer PC steruje pobieraniem i odbieraniem informacji pochodzcych z interfejsu IEC-625 przy zastosowaniu koniecznego oprogramowania.
Schemat ukadu pomiarowego :
Oprogramowanie ukadu pomiarowego :
Zastosowane zostao oprogramowanie oparte na systemie MS-DOS. Program zosta napisany przy uyciu jzyka C, przez Stanisawa Jakuszewskiego. Program, pomijajc kilka bdów skadni i algorytmu jest wyjtkowo prosty w obsudze. Naley zacz od wpisania imion i nazwisk osób uczestniczcych w dowiadczeniu, oraz niezbdnych danych o badanej próbce, temperaturze i rezystancji wzorcowej. Nastpnie mona przystpi do wykonywania dowiadczenia, które przebiega prawie cakowicie automatycznie. Dokadny opis funkcji programu znajduje si w instrukcji doczonej do ukadu pomiarowego.
Przebieg dowiadczenia :
Naley zoy ukad pomiarowy wg schematu i podczy do zasilania, a nastpnie wykona niezbdne pomiary (dugo, szeroko i wysoko próbki, temperatur otoczenia). Po wykonaniu tych czynnoci mona przystpi do wczenia programu KONDUKT.EXE znajdujcego si w katalogu KONDUKT. Naley wpisa znane wielkoci korzystajc z opcji konfiguracja, a nastpnie dane osobowe, parametry próbki i parametry wzorca. Teraz przystpujemy do wykonania wiczenia wczajc opcj pomiar, a nastpnie nowy pomiar i okreli ilo wykonywanych pomiarów, w naszym przypadku byo ich 10.
Dane wprowadzone do komputera byy nastpujce :
dugo próbki aluminiowej 0.845m.
pole przekroju próbki 0.0001975m2
wzorcowa rezystancja 0.001
Temperaturowy wspóczynnik rezystancji 4.00*10-3K-1
Temperatura otoczenia 22oC
Nastpnie odpalamy program i postpujemy cile wedug instrukcji wywietlanych na ekranie a do zakoczenia pomiarów, a nastpnie drukujemy wynik na drukarce przyczonej do komputera i moemy zakoczy wiczenie wyczeniem sprztu.
Wyniki :
Uzyskalimy nastpujce wyniki :
RSR = 9.6493e-05
SR =4.434e+07 S/m.
SR =2.231e-07
Jak wida zostao obliczone take odchylenie standardowe SR i oczywicie przy dokadnoci wykonania jak osiga komputer jest ono bardzo mae.
9. Wnioski :
Celem wiczenia byo zastosowanie magistrali IEC-625 do przeprowadzenia pomiarów konduktywnoci aluminium co zostao przeprowadzone. Wykorzystywany w wiczeniu program sterujcy procesem nie wymaga od uytkownika nawet podstawowej wiedzy o konduktywnoci, oporze czy rachunku bdów, po prostu wykonywa si sam, co jest najwiksz jego zalet. Nie byoby to moliwe przy braku interfejsu pomiarowego I-542/550 w standardzie IEC-625, którego szczegóowy opis zamieszczony jest w drugiej czci instrukcji. Cae dowiadczenie, a w szczególnoci udzia uytkownika sprowadza si do stabilizacji napicia kompensujcego za pomoc dzielnika napicia , okresowej zmianie polaryzacji przecznikami (P1 i P2), oraz w duej mierze na pstrykaniu w klawisz ENTER na komputerze w celu potwierdzenia kroku, co spowodowao, e dowiadczenie móg wykona kady i to do tego w rekordowym tempie(dowiadczenie trwao kilkanacie minut). Oczywicie komputer wyrcza uytkownika take z obowizku przeliczania spadków napi za pomoc wzorów, co bardzo uatwio prac. Moemy stwierdzi, e pomiary za pomoc interfejsu IEC-625 staj si bardzo proste, szybkie i precyzyjne, przynajmniej na tyle na ile precyzyjne moe by rczne stabilizowanie napicia i pomiary wstpne take wykonywane manualnie z wikszym prawdopodobiestwem wystpienia duego bdu ni w przypadku pomiarów automatycznych za pomoc mikroprocesorów, które s o wiele bardziej precyzyjne i szybsze ni niedoskonale ciao czowieka.